Morgunblaðið - 21.12.1993, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER 1993
Utanríkisráðherra um tveggja þrepa vsk.
Orrustantöpuð
en stríðið ekki
THORP-stöðin í
Sellafield
Leitar eftir
samstarfi
Umhverfisráðuneytið hefur
ritað umhverfisráðuneytum
hinna Norðurlandanna og ír-
lands bréf þar sem skýrt er frá
mótmælum Alþingis við starfs-
leyfi THORP-endurvinnslu-
stöðvarinnar i Sellafield og leit-
að eftir samvinnu um aðgerðir
í málinu.
Bréfíð er sent til umhverfis-
ráðuneyta Danmerkur, Finnlands,
írlands, Noregs og Svíþjóðar.
Ráðuneytin eru spurð að því hvort
áhugi sé fyrir því að taka upp
samstarf um að reyna að hafa
áhrif á ákvörðun breska umhverf-
isráðherrans um að veita endur-
vinnslustöðinni starfsleyfi.
Magnús Jóhannesson, ráðu-
neytisstjóri, segir áð viðbrögð
hafi ekki borist frá hinum löndun-
um en telur að málin skýrist
næstu daga.
JÓN Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra sagði á Alþingi
í gærkvöldi að forustumenn verkalýðshreyfingarinnar hefðu
gert þá úrslitakröfu við gerð kjarasamninga að virðisaukaskatt-
ur yrði lækkaður á matvæli. Jón Baldvin sagði að sér og sam-
heijum sínum hefði ekki tekist að koma vitinu fyrir forustu-
menn verkalýðshreyfingarinnar, þannig að hún veldi skynsam-
legri leiðir án þess að hóta griðrofum á vinnumarkaði og því
hefði ríkisstjórninni verið stillt upp frammi fyrir tveimur vond-
um kostum. Hann sagðist því líta á þetta sem tapaða orrustu
en stefnubreyting Framsóknarflokksins, sem nú hafnaði
tveggja þrepa virðisaukaskatti, styrkti sig í þeirri trú að stríð-
ið væri ekki tapað.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Mótmælastaða
ALMENNUR útifundur var haldinn við breska sendiráðið við
Laufásveg klukkan 17 í gær. Þar flutti Þráinn Bertelssón formað-
ur Rithöfundasambands Islands ávarp og að því loknu var breska
sendiherranum afhent mótmæli gegn endurvinnslustöðinni í Sella-
field.
Þetta kom fram í umræðum um
skattafrumvarp ríkisstjórnarinnar
og kom þá til nokkurra orðaskipta
milli Jóns Baldvins Hannibalsson-
ar utanríkisráðherra og Halldórs
Ásgrímssonar alþingismanns um
þá ákvörðun ríkisstjómarinnar að
lækka vsk. á matvæli. Framsókn-
arflokkurinn er andvígur þessari
breytingu, einn þingflokka.
Frádráttarbær framlög
geti fengið endurgreiddan að hluta
innskatt sem þeir hafa greitt
vegna þeirrar fjárfestingar. Þá var
fallið frá ákvæðum í frumvarpi
um ráðstafanir í ríkisfjármálum
um sérstakt meðferðargjald í
áfengismeðferð og tekjutengingu
ekknabóta.
Slitnaði upp úr samningaviðræðum sjómanna og útvegsmanna
Fyrirhugað var að Alþingi lyki
störfum í jiótt og þingmenn færu
í jólaleyfi en ekki tókst að ljúka
störfum þingsins á laugardag. Um
miðnættið átti eftir að afgreiða
frumvörp um skattamál, ráðstaf-
anir í ríkisfjármálum og fjárlaga-
frumvarpið fyrir næsta ár.
Nokkrar breytingar komu fram
í gærkvöldi á tekjuöflunarfrum-
vörpum ríkisstjómarinnar. Meðal
annars lá fyrir sú tillaga, sem all-
ir flokkar nema Kvennalisti
studdu, að fyrirtæki geti dregið
gjafir og íjárframlög til stjórn-
málaflokka frá skatti upp að
ákveðnu marki og tengdist það
fjárlagatillögu um að hækka fram-
lög til þingflokka og útgáfustarf-
semi.
Einnig lá fyrir tillaga frá stjórn-
armeirihlutanum um að aðilum
sem fjárfest hafa í hótel- og gisti-
rými frá því vsk. var tekinn upp,
Sjómenn vildu frest á
umfjöllun Félagsdóms
VINNUVEITENDASAMBAND íslands sendir Félagsdómi stefnu í
dag fyrir hönd útvegsmanna þar sem leitað er eftir úrskurði um
lögmæti boðaðs verkfalls sjómanna 1. janúar næstkomandi. Fulltrú-
ar sjómanna sögðust í gær ekki sjá tilgang með frekari viðræðum
nema VSÍ félli frá því að bera grunsemdir sínar um ólögmæti boð-
aðs verkfalls sjómanna undir Félagsdóm og með því slitnaði upp
úr viðræðum þessara aðila hjá sáttasemjara í gær.
Þórarinn Þórarinsson fram- geti ekki komist á í samskiptum
kvæmdastjóri VSÍ sagði að öll sjó- sjómanna og útvegsmanna er varð-
mannasamtökin hefðu lýst þeirri ar kvótamál nema með breytingum
afstöðu sinni að viðunandi lausn á lögum. „Við metum það þannig
Helgí Tómasson fær hrós
fyrir ballettinn Þymirós
Kaupmannahöfn, frá Sigrúnu Davíðsdóttur fréttaritara Morgnnblaðsins.
DÖNSK dagblöð hafa birt lofsamlega dóma um ballettinn Þyrnirós
í uppsetningu Helga Tómassonar ballettmeistara eftir frumsýningu
í Konunglega leikhúsinu í Kaupmannahöfn. Fær Helgi víðast hrós
fyrir hve nærfærnum höndum hann fer um ballettinn.
Gagnrýnandi Jyllands-Postens er
hrifínn af hugmynd Helga sem læt-
ur ævintýrið um Þyrnirós gerast í
Rússlandi á’tímum zarsins en ekki
í Frakklandi þó svo ævintýrið sé
franskt. Segir hann Helga taka upp
einlægni ævintýrsins og bæta við
þar sem upprunalegi dansinn sé
glataður eða þar sem þurfti til að
endurnýja hann.
í Politiken segir að sýningin sé
sigur fyrir umgerðina. í ballettinn
þurfi allt af því besta og mestu af
því standi ballettflokkurinn skil á í
hæfileikaríkri uppsetningu Helga
Tómassonar.
í umsögn gagnrýnanda Berl-
ingske Tidende segir að Helgi geri
lítið úr dramatískum þætti verks-
ins, svo atburðirnir á sviðinu eins
og stífni stundum. Mesta aðdráttar-
aflið liggi í umgjörðinni en í dansin-
um mani Helgi dansarana, sem á
frumsýningu hafi svarað honum
heldur hikandi í fyrstu en síðan
hafi þeim aukist öryggið.
að það sé þá ekki lengur á okkar
færi að ljúka málinu með samningi
og losna undan verkfalli með þeim
hætti og auk þess er vinnulöggjöfín
með þeim hætti gerð að það er
óheimilt að fara í verkfall til að
knýja stjórnvöld til aðgerða eða
aðgerðaleysis. Við greindum full-
trúum sjómanna frá þessu og beind-
um því til þeirra að falla frá þess-
ari verkfallsboðun en kváðumst
jafnframt verða að bera það undir
dóm,“ sagði Þórarinn.
■ Vildu frest
Þórarinn sagði að fulltrúar
sjómanna hefðu farið fram á það
að VSÍ frestaði því að skjóta málinu
til Félagsdóms um 10-15 daga, eða
þar til eftir að verkfall hefur skollið
á. „Það var auðvitað fullkomlega
fráleit ósk því við skjótum málinu
fyrir dóm til að koma í veg fyrir
verkfallið. Við lögðum jafnframt
áherslu á vilja okkar til þess að
halda áfram viðræðum og reyna að
koma kjarasamningum á sem er
auðvitað meginmálið. Það er okkur
mikið undrunarefni að forysta
sjómanna skuli treysta sér til þess
að mæta félögum sínum, starfsfólki
í fiskvinnslu og öllum öðrum sem
hagsmuna eiga að gæta, og segja
þeim það að þeir neiti að ræða
kjarakröfur sínar við útvegsmenn
vegna þess að verkfallsboðuninni
hafí verið skotið fyrir Félagsdóm.
Við getum hins vegar ekki látið
svona ofbeldishótanir hafa áhrif á
þetta mat,“ sagði Þórarinn.
Lögleg verkfallsboðun
Óskar Vigfússon formaður Sjó-
mannasambands íslands sagði sjó-
menn ekki geta unnið í þeim farvegi
sem viðsemjendumir hefðu sett
málið í, þ.e.a.s. að skjóta málinu
fyrir Félagsdóm. „Við óskuðum eftir
því að þeir frestuðu því þannig að
við gætum í friði reynt að leysa
okkar mál áður en til verkfalls kem-
ur. Þeir vom því miður ekki tilbúnir
til þess og við töldum enga ástæðu
til að halda viðræðum áfram undir
þeim kringumstæðum," sagði Óskar.
Hann sagði að verkfallsboðun
sjómanna væri fullkomlega lögleg
að þeirra mati. Kjarasamningar
hefðu verið lausir allt frá síðustu
áramótum og engin árangur náðst
í kjaramálum sjómanna. Það sé af
og frá að verkfallsaðgerðir sjó-
manna beinist að stjómvöidum.
„Við höfum lagt fram kröfur sem
við teljum að geti tiyggt kjör okkar
umbjóðenda," sagði ðskar.
Guðjón B. Ólafsson
fyrrv. forstjóri látínn
Kísiliðjan segir upp
Áformað að fækka um allt að 13
stöðugildi vegna samdráttar 26
Annir i jólapósti_______________
Þrjár milljónir jólakorta borin í hús
á landinu 27
Aflamiðlun og Samherji hf. íþvóttif"
Ólík túlkun á samkomulagi um
útflutning á■ ísfiski 33
Leiðari
Atvinnuleysi á aðventu 32
► Roberto Baggio útnefndur
besti knattspymumaður heims.
Dregið í riðla á HM í Bandaríkj-
unum. Valsmenn efstir í hand-
boltanum þegar mótið er hálfnað.
GUÐJÓN B. Ólafsson, fyrrverandi
forstjóri Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga, lést á sjúkrahúsi í
Bandaríkjunum síðastliðinn
sunnudag, 58 ára að aldri. Guðjón
hafði átt við vanheilsu að stríða
um langt skeið.
Guðjón fæddist 18. nóvember árið
1935 í Hnífsdal. Foreldrar hans voru
Filippía Jónsdóttir og Ólafur K. Guð-
jónsson, kaupmaður í Hnífsdal. Guð-
jón útskrifaðist úr Samvinnuskólan-
um árið 1954 og hóf sama ár störf
hjá Sambandi íslenskra samvirinufé-
laga. Árið 1956 réðist hann til Ice-
land Products í New York í eitt ár
en árið 1958 var hann ráðinn fulltrúi
Sjávarafurðadeildar Sambandsins og
starfaði hann þar til ársins 1964.
Guðjón varð framkvæmdastjóri á
skrifstofu Sambandsins í London
árið 1964 til 1968 og hjá sjávaraf-
urðadeild Sambandsins á árunum
1968 til 1975 er hann varð forstjóri
Iceland Seafood Corporation. Gegndi
hann því starfi til ársins 1986 er
hann var ráðinn forstjóri SÍS.
Guðjón var formaður stjórnar
North Atlantic Seafood Association
í Bandaríkjunum á árunum 1981 til
1986. Hann var stjómarformaður
Samskipa hf., Miklagarðs hf., Jötuns
hf. og Islensks skinnaiðnaðar hf. frá
árinu 1991. Stjómarformaður Regins
hf. frá árinu 1986, Iceland Seafood
Corporation í Bandaríkjunum frá
1986 til 1991 og Ieeland Seafood
Ltd. í Bretlandi frá árinu 1986.
Guðjón B. Ólafsson
Eftirlifandi eiginkona Guðjóns er
Guðlaug Brynja Guðjónsdóttir. Þau
eignuðust 5 börn.