Morgunblaðið - 22.04.1997, Síða 48
48 ÞRIÐJUDAGUR 22. APRÍL 1997
MINNIIMGAR
MORGUNBLAÐIÐ
JÓNATAN
ÓLAFSSON
+ Jónatan Ólafs-
son, 17.2 1914-
11.4. 1997. Jónatan
Ólafsson, hljómlist-
armaður og tón-
skáld, var fæddur í
Reykjavík 17. febr-
úar 1914. Hann
andaðist á Land-
spítalanum 11. apríl
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Ólafur Jónatans-
son, f. 8.5. 1880, d.
2.12. 1963, og Þur-
íður Jónsdóttir, f.
6.1. 1873, d. 20.1.
1941. Albræður Jónatans voru
Erling, f. 21.8. 1910, d. 23.12.
1943, og Sigurður Jón, f. 4.12.
1916, d. 13.7.1993. Hálfsystkini
hans, börn Þuríðar og Halldórs
Bjarnasonar, voru Sigmundur,
f. 1.1. 1898, d. 27.2. 1964, Guð-
rún Sigurborg, f. 19.4. 1899,
d. 6.11. 1960, Jóhanna, f. 21.3.
1902, d. 8.6.1970, og Guðmund-
ur f. 7.12. 1903, d. 21.6. 1965.
Árið 1942 kvæntist Jónatan
Þorbjörgu Guðmundsdóttur frá
Siglufirði, f. 4.4. 1917, d. 9.7.
1993. Þau slitu samvistir. Dóttir
þeirra er Erla Elísabet, f. 16.10.
1934, gift Garðari Sigurðssyni,
f. 27.2. 1933. Börn þeirra eru:
Jónatan, f. 8.2. 1955, Jenný, f.
15.3. 1958, Erla Björg, f. 8.3.
1959, Hrafnhildur, f. 9.3. 1962,
Kristín, f. 18.7. 1966, Sigurður,
f. 22.6. 1968, d. 16.8. 1977, og
Drífa, f. 20.11, 1969. Árið 1951
kvæntist hann Maríu Fanneyju
Jensdóttur, f. 15.8. 1920, d. 3.1.
1985. Dóttir þeirra er Gígja, f.
28.3. 1957, gift Guðmundi
Steinari Jónssyni, f. 27.3. 1956.
Börn þeirra eru: Jón Már, f.
18.3. 1977, og María Björk, f.
9.11. 1982. Langafabörnin eru
12 talsins.
Jónatan ólst upp í Akurgerði
í Vesturbæ Reykjavíkur. Hann
hóf orgelnám níu ára gamall
hjá Árna Eiríkssyni, sótti kvöld-
skóla KFUM og stundaði hljóð-
færanám hjá Karli O. Runólfs-
syni. Hann byrjaði ungur að
leika á píanó og var undirleik-
ari Erlings bróður síns um
tíma. Árið 1933 fóru þeir í
hljómleikaferð til ísafjarðar og
Siglufjarðar og ílengdist Jónat-
an á Siglufirði í sjö ár. Hann
starfaði við hljóðfæraleik á
hótel Siglunesi, og stundaði þar
kennslu og kórstjórn 1933 til
haustins 1940, er hann fluttist
til Reykjavíkur og ári síðar til
Hafnarfjarðar. Þar bjó hann til
Með söknuði og þakklæti kveð
ég afa minn og nafna með þessum
skrifum. Það er margs að minnast
frá langri vegferð. Hann fæddist á
Grettisgötu 27 í Reykjavík, ólst upp
í vesturbænum, fyrst á bænum
Mávahlíð og síðan í Akurgerði, þar
sem Brávallagata er nú. Hann var
því Reykvíkingur þótt foreldrar
hans teldu sig ætíð Snæfellinga.
1947 og annaðist
rekstur Góðtempl-
arahússins. Hann
var í hljómsveit
Óskars Cortes
1942-44 í Ingólfs-
café og Iðnó. Árið
1944 réðst hann í
stórhljómsveit
Bjarna Böðvarsson-
ar, sem lék í Tjarn-
arkaífi og fór með
henni í landsreisu
1946. Einnig starf-
aði hann með Kling
Klang kvintettin-
um, lék undir hjá
Alfreð Andréssyni, Sigurði
bróður sinum og Hallbjörgu
Bjarnadóttur vítt og breitt um
landið. Hann starfrækti eigin
hljómsveit til ársins 1960 og
hætti að koma opinberlega
fram 1966. Eftir það lék hann
eingöngu hjá Oddfellow eða í
einkasamkvæmum fram á síð-
ustu ár. Jónatan samdi fjöl-
mörg dægurlög, kórlög, sálma-
lög og einsöngslög, sem eru
landsþekkt. Fyrsta lag hans
sem varð þekkt, Fögnum fögr-
um degi, var gefið út á nótum
á fjórða áratugnum. Árið 1948
samdi hann Kvöldkyrrð, sem
Sigurður bróðir hans söng inn
á hljómplötu. Önnur þekkt lög
eru m.a. Landleguvalsinn sem
Haukur Morthens liljóðritaði,
Ást við fyrstu sýn, hlaut 3. verð-
laun í danslagakeppni SKT, í
landhelginni, fékk 1. verðlaun
SKT 1958, Reyndu aftur fékk
1. verðlaun FID 1960 og Laus
og liðugur, hlaut 1. verðlaun
SKT 1962. Árið 1976 kom út
hljómplata með 12 lögum Jón-
atans hjá SG-hljómplötum.
Árið 1952 hóf Jónatan störf
hjá Reykjavíkurborg og starf-
aði þar í 33 ár, fyrst hjá Áhalda-
húsinu, siðan í bókhaldi hjá
borgarverkfræðingi og var
fulltrúi í innheimtudeild til
1984 er hann lét af störfum
vegna aldurs. Einnig annaðist
hann tónlistarkennslu, kór- og
hljómsveitarsljórn. Jónatan sat
í fulltrúaráði Félags íslenskra
hljómlistarmanna 1941-45, var
ritari Félags íslenskra dans-
lagahöfunda frá stofnun, með-
limur í STEF og starfaði í Odd-
fellowreglunni, fyrst í IOOF
stúkunni Þorgeiri goða nr. 11
frá 14.1. ’71 og síðan í Þormóði
goða nr. 9 frá 4.10. '78.
Útför Jónatans fer fram frá
Dómkirkjunni og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Hann var af kunnu söngfólki kom-
inn og tónlist í hávegum höfð á
heimilinu. Ólafur faðir hans átti
harmoníum og lærði hann ungur
að leika á það. Eldri bróðir hans
Erling hafði mikil áhrif á hann í
uppvextiunum með söng sínum.
Strax á unglingsárum lék afi undir
hjá bróður sínum á söngskemmtun-
um, en Erling var góður baritón-
Islenskur efniviður
KAIWN
OIOUV
IHM
S5-»
íslenskar steintegundir henta margar
afar vel í legsteina og hverskonar
minnismerki. Eigum jaí'nan til fyrir-
liggjandi margskonar íslenskt efni:
Grástein, Blágrýti, Líparít og Gabbró.
Áralöng reynsla.
Leitið
upplýsinga.
il
S. HELGAS0N HF
STEINSMIÐJA
SKEMMUVEGI 48 . SÍMI 557 6677
söngvari og ákaflega ástsæll. Þeir
fóru í tónlistarför til Siglufjarðar
sumarið 1933 og þar ílengdist afi
næstu sjö árin er hann kynntist
fyrri konu sinni Þorbjörgu Guð-
mundsdóttur. Erling veiktist af
berklum á Siglufirði og var áfallið
mikið þegar hann lést á Þorláks-
messu 1934 aðeins 24 ára gamall.
Síðasta ósk hans var að móðir mín
yrði skírð Erla Elísabet í höfuðið á
honum og kærri vinkonu hans. Afi
saknaði Erlings alla tíð og fylgdi
skuggi þessa áfalls honum í gegn-
um lífið.
Haustið 1940 fluttist afí suður,
þegar móðir hans lá banaleguna.
Stefán Þorleifsson, tónlistarfélagi
frá Siglufirði, hafði verið viðloðandi
Hótel Björninn í Hafnarfirði á vet-
urna og fékk afa í tríó sitt. Þeir
voru á Birninum þar til þeir tóku
við rekstri Gúttó í Hafnarfirði ári
síðar. Næstu árin bjó afi í Gúttó
ásamt ijölskyldu sinni, en starfaði
einnig í ýmsum hljómsveitum í
Reykjavík. Ósjaldan lék hann fyrir
breska, norska og bandaríska her-
menn í kantínum þeirra í kömpun-
um og gekk þá undir gælunafninu
„Slim“, því hann var mjög grann-
vaxinn. Sigurður, yngri bróðir
hans, sem var orðinn þekktur
hestamaður og söngvari, kom öðru
hvoru fram með hljómsveit hans á
þessum árum. Hann lék einnig
undir hjá Alfreð Andréssyni og
starfaði oft með góðvinkonu sinni
Hallbjörgu Bjarnadóttur og eigin-
manni hennar, teiknaranum Jens
Fischer Nielsen. Eftir að slitnaði
uppúr hjónabandi afa og Þorbjarg-
ar ömmu kynntist hann Maríu
Fanneyju Jensdóttur matreiðslu-
meistara og 1957 eignuðust þau
dótturina Gígju. Heimili þeirra var
á Brávallagötu 42 í húsi sem byggt
var við hlið æskuheimilisins Akur-
gerðis. í húsinu bjó einnig_ Guð-
mundur hálfbróðir afa og Ólafur
langafi bjó með þeim við gott viður-
væri til æviloka. Nokkru eftir að
Ólafur langafi andaðist fluttust þau
á Skólavörðustíginn og undu hag
sínum vel í hjarta borgarinnar. Á
unglingsárum mínum þótti mér oft
gott að geta litið inn hjá Mæju og
afa þegar ég var á ferðinni í
Reykjavík og það gat verið gott
að vita af öruggri gistingu ef mað-
ur missti af Hafnarfjarðarstrætó.
Á árunum milli 1950 og 1966
starfrækti afi sína eigin hljómsveit.
Fyrstu árin lék hljómsveitin að
mestu í Þórscafé við Hverfisgöt-
una. Þar var Númi Þorbergsson
dansstjóri og gerði Númi texta við
mörg laga afa sem eru vinsæl enn
í dag. Þeim var vel til vina og fóru
m.a. saman í veiðitúra, en veiði-
skapurinn var mikið áhugamál afa.
Hann hafði einnig yndi af ljós-
myndun, keypti sér 8 mm kvik-
myndatökuvél og tók fjölskyldu-
myndir sem við skemmtum okkur
við að horfa á fyrir daga sjónvarps-
ins. Hann var handlaginn og dund-
aði sér við handverksvinnu ýmis-
konar. Maju var einnig margt til
lista lagt, fékkst við útsaum og
tréskurð af mikilli list og báru
margir munir á heimilinu þessu
góðan vott.
Árið 1952 hóf afi störf hjá
Reykjavíkurborg og nokkru síðar
fór Maja einnig að vinna hjá borg-
inni. Þau voru afar samrýnd hvort
heldur var á vinnustað eða í einka-
lífinu. Það var afa, Gígju og okkur
öllum mikið áfall þegar Maja
greindist með krabbamein og lést
í ársbyrjun 1985.
Afi hélt tónsmíðunum ætíð fyrir
sig og flíkaði þeim ekki. Hann tók
þátt í nokkrum tónlistarkeppnum
og uppskar verðlaun fyrir lög sín,
en þess utan hélt hann sig til hlés.
Hann samdi ógrynni kór-, ein-
sör.gs- og sálmalaga, auk dægur-
laganna. Oftast fékk hann aðra til
að semja texta við lögin, en átti
þó til að setja saman texta. Hann
var jafnan hógvær þegar talið barst
að hljóðfæraleik eða lagasmíðum.
I seinni tíð var hann mjög tregur
að taka í hljóðfærið og sínar eigin
tónsmíðar. Honum fannst þessi lög
ekki það merkileg að vert væri að
trana þeim fram. Það kom honum
því á óvart að Svavar Gests skyldi
gefa út 12 laga hans á hæggengri
plötu 1976. Þegar FÍH hélt upp á
hálfrar aldar afmæli sitt 1982 með
tónleikahaldi á Broadway tók hann
þátt í hátíðahöldunum og endur-
vakti hljómsveit sína af því tilefni.
Það gladdi afa ákaflega þegar
Harmonikufélag Reykjavíkur efndi
til tónleikadagskrár á 80 ára af-
mælinu hans fyrir þremur árum.
Afi var dagfarsprúður maður og
virkaði oft dulur og alvörugefinn.
Hann átti þó öðrum fremur auð-
velt með að slá á létta strengi.
Frásagnargáfa hans var leiftrandi
og minnið var gott. Skemmtilegt
var að hlusta á frásagnir hans af
liðnum atburðum, mönnum og
málefnum. Hann var félagslyndur
og naut þess að sinna félagsmálum.
Síðustu ár var heilsan farin að
gefa sig og naut hann oft aðhlynn-
ingar á Vífilsstaðaspítala og Land-
spítalanum. Var hann mjög þakk-
látur fyrir umönnun sem hann naut
og vil ég koma þökkum hans á
framfæri við þá lækna, hjúkrunar-
fólk og sjúkraliða sem léttu honum
þrautirnar síðustu árin og mánuð-
ina. Einnig þökkum við ættingjar
hans þeim vinum sem léttu honum
lífið með vináttu sinni og hjálpsemi
undir það síðasta.
Jónatan Garðarsson.
Sláttumaðurinn slyngi hefur
skárað stórum í raðir íslenskra
hljómlistarmanna og tónskálda
undanfarin misseri og nú hefur Jón-
atan Ólafsson hljómlistarmaður og
fulltrúi lotið í lægra haldi fyrir hon-
um. Með Jónatani er genginn einn
af vinsælustu lagahöfundum okkar
sem fyrr á öldinni og allt til þessa
dags setti mark sitt á tónlistarlíf
okkar íslendinga sem hljóðfæraleik-
ari, tónskáld og hljómsveitarstjóri.
Kynni okkar Jonna hófust fyrir
tæpri hálfri öld er ég kvæntist bróð-
urdóttur hans, Gyðu Erlingsdóttur,
sem hann bar mikla umhyggju fyr-
ir og fylgdist alla tíð með og hélt
tryggð við hana og hennar fjöl-
skyldu. Jonni var mikill húmoristi
og hrókur alls fagnaðar er komið
var saman við hin ýmsu tækifæri.
Hann var afar ættrækinn og fylgd-
ist náið með ættmennum sínum og
gladdist með þeim á góðum stund-
um. Oft minntist hann á Erling
bróður sinn sem dó ungur, aðeins
24 ára gamali, og varð öllum harm-
dauði, þessi efnilegi söngvari sem
þá þegar hafði sungið inn á hljóm-
plötur sem þá var ekki algengt og
haldið tónleika víða um land. Einn-
ig var Sigurður bróðir þeirra lands-
þekktur hestamaður og söngvari
og mörkuðu þeir bræður allir djúp
spor í menningarlíf þessarar þjóðar
sem um ókomna tíð mun veita okk-
ur öllum gleði og ánægju.
Að leiðarlokum þakka ég Jonna
og hans góðu konu Maríu Jónsdótt-
ur er lést 3. janúar 1983 fyrir órofa
Erfídrykkjur
HOTEL
REYKJAVÍK
Sigtúni 38
Upplýsingar í síma 568 9000
rimiixxxxE
Erlídrykkjur
*
P E R L A IN
u Slmi 562 0200 u
fiiiniiinr
tryggð og vináttu við Gyðu bróður-
dóttur sína og fjölskyldum okkar.
Innilegar samúðarkveðjur flytjum
við Erlu og Gígju og fjölskyldum
þeirra.
Blessuð sé minning Jónatans
Ólafssonar.
Aðalsteinn Dalmann
Októsson og fjölskyldur.
Elsku afi minn, ég veit að ég
mun alltaf sakna þín, en eins og
sagt var við mig þegar ég sá þig
svona veikan á spítalanum og grét,
að þegar einhver fæðist er vitað
að hann mun einhvern tímann
deyja. Ég veit líka að núna ert þú
kominn til Maju ömmu og þar sem
þú ert núna líður þér miklu betur,
ert hraustur og kátur. Ég mun líka
sakna þess þegar við hittumst að
þú kallaðir mig alltaf litlu prinsess-
una þína, og á jólunum þegar þú
komst til okkar að borða þá sagðir
þú okkur skemmtilegar og fyndnar
sögur við matarborðið. Þó að þú
sért dáinn veit ég að þú ert alltaf
hjá mér og ég get talað við þig,
þótt ég heyri engin svör, ég ímynda
mér þá bara hveiju þú myndir svara
mér.
En núna ert þú búinn að ljúka
erindinu þínu á þessum stað og
kominn á annan betri, og tekur svo
á móti mér, mömmu, pabba og
Nonna þegar rétti tíminn kemur.
Þín
María.
Góður vinur er genginn. Jónatan
Ólafsson var einn af mínum bestu
vinum og nær sú vinátta til ársins
1978 er hann og við hjónin, Hjalti
heitinn Ágústsson, hittumst í
páskafríi á Kanaríeyjum. Þar var
Jonni, eins og hann var kallaður
af vinum og vandamönnum, í fríi
að ráði konu sinnar, Maríu Jens-
dóttur, sem hafði heimsótt staðinn,
ekki fundist hann henta sér en til-
valinn fyrir mann sinn, sem þjáðist
oft af astma. Svo vel féll okkur
þremur við eyjarnar að næstu 14
árin hittumst við þar suður frá, og
eftir lát konu hans 1985 fór hann
alltaf með okkur Hjalta. Vináttan
óx og efldist með ári hveiju og
ekki áttum við síður margar
ánægjustundir hér heima á heimil-
um hvert annars.
Síðustu þijú árin eftir að maður-
inn minn lést hittumst við Jonni oft
og töluðum daglega saman í síma.
Við höfðum ailtaf átt sameiginlegt
áhugamál, tónlistina, og nú fórum
við að fara saman á tónleika, einn-
ig í leikhús, út að borða og buðum
hvort öðru heim í mat. Jonni var
yndislegur maður, skemmtilegur,
sjentilmaður fram í fingurgóma,
heimsmaður í öllu fasi og ég var
heilmikið stolt af að vera daman
hans við þessi tækifæri. Hann var
alltaf skapgóður og mikill húmor-
isti, en hans lif og yndi var tónlistin
í sínum mörgu myndum. Flestir
íslendingar þekkja fallegu klassísku
„dægurlögin" hans Jonna, og ekki
samdi hann síður falleg sönglög við
ljóð helstu skálda okkar. Okkur kom
alltaf vel saman og áttum létt með
að ræða hin ólíkustu mál og spjöll-
uðum saman um allt milli himins
og jarðar.
Þegar Jonni kom í heimsókn til
mín rétt fyrir jólin skildi hann eftir
eftirfarandi kveðju í gestabók heim-
ilisins:
Allt sem vér höfum, er aðeins hin líðandi
stund.
Aðeins sú gáta, sem ræðst þegar fet eru
stigin.
Lífið er vaka, sem gefur oss fagnaðarfund,
fund sem er horfrnn á braut, þegar sólin
er hnigin.
Mig langar til að kveðja minn
góða vin, Jónatan Ólafsson, með
þessum sömu orðum og mikið á ég
eftir að sakna hans. Það gera og
börnin mín og fjölskyldur þeirra og
við öil sendum dætrum Jónatans,
þeim Erlu og Gígju og þeirra fjöl-
skyldum okkar innilegustu samúð-
arkveðjur.
Góðar minningar gleymast aldr-
ei. Fari vinur minn í friði.
Guðfinna Jensdóttir.