Morgunblaðið - 30.11.1997, Blaðsíða 64

ega\
ÍPóstlcggið
jólabögglana tímanlcga
til fjarlægra landa

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF 5691181
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
SUNNUDAGUR 30 . NOVEMBER 1997
VERÐ I LAUSASOLU 125 KR. MEÐ VSK
Davíð Oddsson segir umræðu um veiðileyfagjald komna niður á skaplegt plan
„Ekkert vandaverk að
ná sáttum um þetta mál“
DAVTÐ Oddsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins og forsaetisráðherra,
sagði í ræðu sinni á flokksráðs- og for-
mannafundi Sjálfstæðisflokksins sem
hófst á Hótel Sögu í gærmorgun, að
sér sýndist að eftir því sem meiri um-
Wæður yrðu um veiðileyfagjald og auð-
’ lindaskatt því meira vit kæmist í mál-
ið. Sagðist hann ekki telja það neitt
vandaverk að ná sáttum um þetta mál
fyrstþaðværi komið á skaplegt plan.
„Ekki er um það deilt að miklar
umbætur hafa orðið í rekstrarum-
hverfi sjávarútvegs og viðhorfum inn-
an hans á síðustu árum. Hefur það
skilað sér í bættri afkomu fyrirtækj-
anna sem í greininni starfa og sér
þess stað í bættri afkomu alls almenn-
ings í landinu. Aldrei hafa fleiri ein-
Salmonella
meðal
Kúbufara
SALMONELLUSÝKING hef-
ur greinst hjá nokkrum Isfirð-
ingum sem nýlega fóru saman í
hópferð til Kúbu.
Að sögn Haralds Briem, sér-
fræðings í smitsjúkdómum,
voru einhverjir með niður-
gangsvandamál eftir heimkom-
una og greindist salmonella hjá
einstaklingum í hópnum.
„Þetta er að ég held ekki stór-
kostlegt vandamál," sagði
hann. „Þetta getur alltaf komið
upp á ferðalögum.“
Akveðið hefur verið að senda
sýni í rannsókn og þeir sem
eru með einkenni niðurgangs
hafa í öryggisskyni verið beðn-
ir um að mæta ekki til vinnu ef
þeir vinna með matvæli.
staklingar en nú komið að eignarhaldi
sjávarútvegsfyrirtækja og líklegt er
að sú dreifing muni enn aukast á
næstu árum. Ekkert alfullkomið kerfi
er þó til sem rammi um þessa grein
frekar en aðrar og hefur ríkisstjórnin
beitt sér fyrir að nokkrir umdeiidir
annmarkar verði af því sniðnir á
þessu þingi,“ sagði Davíð.
„Deilur um veiðileyfagjald og auð-
lindaskatt hafa risið og hnigið á síð-
ustu árum. Mér hefur sýnst að því
meiri sem umræður verða um málið,
því meira vit komist í það. Eftir að
kratar fluttu tillögu sína á þingi í fyrra
og tókst hörmulega upp við málflutn-
inginn hvarf þetta umræðuefni um
hríð næstum alveg úr umferð. Upp á
síðkastið hefur það vaknað aftur og
sýnast mér umræður hjá Verslunar-
ráði og aftur hér í dag vera til þess
fallnar að færa málið í vitrænan bún-
ing. Einstaka maður hefur þóst hafa
umboð til að tala í nafni þjóðarinnar í
þessu sérstaka máli. Við höfðum
reyndar lengi blað hér í landinu sem
kenndi sig við þjóðarviljann og þóttist
hafa umboð fyrir hann, en það er nú
dáið og ekki saknað. Menn hafa sagt
sem svo: Kannanir hafa sýnt að þjóðin
er hlynnt veiðileyfagjaldi. Það er nú
svo - hvaða veiðileyfagjaldi?" sagði
Davíð.
Orðið að minniháttar
skattamáli
Sagði hann að þegar umræðan um
þessi efni hefði hafist fyrir fáeinum
misserum hefðu talsmenn þess rætt
um gjald sem gæfi ríkissjóði 25-30
milljarða króna á ári, og þá hefði átt
að gengisfella krónuna myndarlega og
skera upp allt efnahagslífið svo
draumurinn mætti rætast.
„í fyrra töluðu kratarnir um 15-20
milljarða og nokkurra ára aðlögunar-
tíma. Nú nefna menn svona eins og
einn milljarð en ekki þó fyrr en fyrir-
tækin séu farin að skila góðum af-
gangi og enginn viti hvenær það verði.
Staða réttlætismáls allra tíma er
þannig orðið að minniháttar skatta-
máli á eina atvinnugrein og myndi
færa ríkissjóði í aðra hönd tekjur sem
væru innan skekkjumarka í tekjuöfl-
unarkerfi þess. Þetta er engin tilvilj-
un. Þetta er vegna þess að umræðan
upplýsir að það var ekki heil brú í
fyrstu tillögunum og hugmyndunum.
Eg tel ekkert vandaverk að ná sáttum
um þetta mál fyrst það er komið niður
á svo skaplegt plan,“ sagði Davíð.
Hann sagði að það væri athyglis-
vert að unga fólkið í Sjálfstæðis-
flokknum hefði verið tregast til að
gleypa við galdi-aformúlunum sem
áttu að útrýma öllum beinum sköttum
almennings með veiðileyfagjaldi og
það segði sína sögu.
„Hitt er eflaust rétt að eftir því sem
íslenskt atvinnulíf, sjávarútvegur og
aðrar greinar, verður burðugra og
greiða því meira til samfélagsins með
sköttum verður auðveldara að lækka
skatta einstaklinga. Sjálfstæðisflokk-
urinn verður þar í fararbroddi eins og
við þær skattalækkanir sem hann er
að framkvæma þessi misserin,“ sagði
Davíð Oddsson.
■ Umboðsmaður/2
Morgunblaðið/RAX
Jólastjarna
á hvert
heimili
UM 50 þúsund jólastjörnur munu
gleðja augu landsmanna nú í
skammdeginu sem undanfarin
ár, og lætur nærri að framleiðsl-
an jafngildi því að ein jólastjarna
fari inn á hvert heimili í landinu.
Meðal stærstu framleiðenda
jólastjarna er Sigurður Þráins-
son garðyrkjumaður í Hvera-
gerði, en í gróðrarstöð hans eru
ræktaðar um 8 þúsund jóla-
stjörnur. Sigurður segir að jóla-
stjarnan sé skammdegisplanta
sem eigi uppruna sinn að relqa
til Mexíkó. Islenskir garðyrkju-
menn flytja hins vegar inn rótaða
græðlinga frá Evrópu seinnipart-
inn í júií og í byijun ágúst, og um
haustið þegar plönturnar hafa
náð vexti er umhverfi þeirra
myrkvað þar til rauður litur er
kominn á háblöð plantnanna.
Þær eru síðan ræktaðar inn í
skammdegið þar til fuilum vexti
er náð, en margir bændur nota
lýsingu í gróðurhúsum sínum
fram tii þess tíma er plöntumar
fara á markað. Á myndinni sjást
þeir Sigurður Þráinsson og Guð-
mundur Ingvarsson huga að
plöntunum í gróðrarstöð Sigurð-
ar nú í vikunni.
Bflgreinasambandið leggur til að vörugjaldsflokkum verði fækkað niður í tvo
TEKJUR ríkissjóðs af bílanotkun og
bílainnflutningi verða yfir 24 millj-
arðar króna á þessu ári. Tekjumar
hafa hækkað um fjóra milljarða
króna á fóstu verðlagi frá 1995 til
1997.
Bogi Pálsson,_ formaður Bíl-
greinasambands íslands, segir að
beint samhengi sé milli aukinna
tekna ríkissjóðs og fækkunar vöru-
gjaldsflokka niður í þrjá en þeir
voru flestir sjö árið 1993.
Fækkað verði um einn
fiokk um áramótin
Bogi segir fækkun vörugjalds-
flokka úr fjórum í þrjá í júní á síð-
Tekjur af bflum og
umferð 24 milljarðar
asta ári hafi skilað ríkissjóði og bíla-
innflytjendum auknum tekjum og
gert almenningi kleift að eignast ör-
uggari bíla.
Bílgreinasambandið leggur til að
næsta skref verði stigið um næstu
áramót, þ.e. að vörugjaldsflokkum
verði fækkað niður í tvo. í stað 30%,
40% og 65% vörugjalds verði aðeins
30% og 40% flokkar. Undir 30%
flokk falli bílar með minni vélar en
2.000 rúmsentimetra að slagrými og
í 40% flokk bílai- með stærri vélar
en 2.000 í-úmsentimetra. Þar undir
féllu velflestir jeppar og pallbílar.
Búast mætti við verulegri verð-
lækkun á bílum af þessari gerð
verði farið að tillögum Bílgreina-
sambandsins. Innflutningur á nýj-
um bflum sem bera 65% vörugjald
er tæplega 2% af heildarinnflutn-
ingi nýrra bíla. Helstu röksemdir
Bílgreinasambandsins fyrir fækk-
un gjaldflokka er sú að neyslu-
stýring með mismunandi vöru-
gjaldsflokkum komi þeim illa sem
þurfi á stórum bílum að halda,
endurnýjun bílaflotans sé óeðli-
lega hæg, meðalaldur bíla hér-
lendis sé 9'A ár í samanburði við
sjö ár að meðaltali í Evrópu. Yfir
100 þúsund bílar hérlendis af alls
um 125 þúsund bílum séu árgerð
1988 eða eldri og þrír af hverjum
fjórum bílum séu án öryggisbún-
aðar af nokkru tagi.
■ Bflgreinasambandið/2D