Morgunblaðið - 10.03.1998, Blaðsíða 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Alcoa kaup-
ir Alumax
BANDARÍSKU álfyrirtækin Alcoa
og Alumax tilkynntu í gær að sam-
komulag hefði tekist um samruna
fyrirtækjanna með kaupum Alcoa á
Aiumax, en Alumax er eitt af fyrir-
tækjunum í Atlantsálshópnum sem
áformað hefur að byggja álver á
Keilisnesi.
Eftir sameininguna verða starfs-
menn Alcoa um 100 þúsund talsins.
Starfsemi fyrirtækisins verður á 250
stöðum í 30 löndum og áætluð velta
fyrirtækisins á þessu ári verður 17
milljarðar dollara.
Með samrunanum telja forsvars-
menn Alcoa og Alumax að aukin
hagkvæmni náist í rekstrinum m.a.
með spamaði í stjómun, markaðs-
setningu, flutningum og þróun.
----------------
Frosthörkur
í Kröflu
ANDSTÆÐURNAR voru áberandi
f um 25 stiga frosti og stafalogni
við Kröfluvirkjun á dögunum; ann-
ars vegar ísingin og hins vegar
hitinn úr iðrum jarðar. Tvær vélar
eru nú keyrðar í Kröfluvirkjun og
þar er 50 megavatta raforkufram-
leiðsla um þessar mundir. Aðfara-
nött laugardags mældist frostið 35
stig á mæli Veðurstofunnar. Mun
það vera mesta frost sem mælst
hefur við Mývatn svo vitað sé. Síð-
degis á sunnudag fór verulega að
draga úr frostinu.
Morgunblaðið/Birkir Fanndal
Féll í Kverká
og kalið hefti för
FRANSKI ferðamaðurinn, sem
þyrla Landhelgisgæslunnar sótti í
Kistufell á laugardag, eftir að hann
hafði sent út neyðarkall, segir að
ferðin hafi gengið áfallalaust þar til
hann féll í Kverká þegar ís brotn-
aði undan honum. Hann hélt
reyndar áfram göngu sinni í fjóra
daga en ákvað að óska aðstoðar
þegar kal fór að gera vart við sig á
fingrum og tám.
Dutriaux er tryggður fyrir
kostnaðinum sem af hlaust, sam-
kvæmt upplýsingum frá Alliance
Francaise. Dutriaux hugðist ferð-
ast þvert yfír ísland á snjóþrúgum.
Dutriaux segir að veður hafi ver-
ið með eindæmum kalt meðan á
svaðilfórinni stóð, svo kalt að öll
tæki sem hann hafði meðferðis
urðu óvirk, jafnvel úr hans hætti að
ganga þótt það ætti að geta þolað
40 gráða frost. Mjög vindasamt var
einnig á leiðinni en Dutriaux segir
þrátt fyrir það að ferð sín hafi ver-
ið með eindæmum skemmtileg, allt
þar til hann féll í Kverká, og að
hann sé staðráðinn í að koma aftur
til íslands.
Dutriaux er búsettur í Pýrenn-
eafjöllum og er alvanur fjallamað-
ur. Hann tók mikið af ljósmyndum
í ferð sinni og hyggst selja mynd-
imar til styrktar hungruðum böm-
um.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
STÉPHANE Dutriaux á sjúkra-
húsi í Reykjavík í gær. Hann
segist staðráðinn í að koma aft-
ur til íslands.
Lögfræðiálit vegna umsýslu hlutafélags með leiguhúsnæði Reykjavíkurborgar
Oheimilt að fela Félagsbústöðum
rekstur félagslegra leiguíbúða
GILDANDI lög veita ekki heimild til
þess að Félagsbústöðum hf. sé falin
umsjón og rekstur félagslegra leiguí-
búða Reykjavíkurborgar samkvæmt
lögfræðiáliti Lúðvíks Emils Kaaber,
héraðsdómslögmanns, sem hann
vann fyrir Jón Kjartansson, formann
Leigj endasamtakanna.
„Það er því álit mitt, að óheimilt sé,
án lagabreytingar, að fela Félagsbú-
stöðum hf. rekstur og útleigu á fé-
lagslegum leiguíbúðum. Þar af leiðir,
að leigjendur félagslegra leiguíbúða
eiga rétt á að gera leigusamning beint
við sveitarstjóm eða sérstaka nefnd
hennar, og þurfa ekki að sæta því að
hafa óopinberan aðila að lands-
drottni,“ segir í bréfi lögmannsins til
formanns Leigjendasamtakanna.
Reykjavíkurborg samþykkti í apr-
íl á síðasta ári að stofna hlutafélagið
Félagsbústaði hf., um eignarhald,
rekstur, viðhald, fjármálaumsýslu og
þjónustuumsýslu vegna leiguhús-
næðis borgarinnar. Hafa miklar deil-
ur staðið um þessa breytingu á leigu-
íbúðum borgarinnar að undanfómu,
m.a. vegna hækkunar á leigugjaldi.
Breytir engu þótt hlutafélagið
sé í eigu sveitarfélags
í lögfræðiáliti Lúðvíks E. Kaaber
segir m.a. að eðlilegt sé að fela fé-
lagsmálanefndum umsjón og útleigu
félagslegra leiguíbúða en allt örðu
máli gegni ef slíkt verkefni er falið
öðmm aðila, sem ekki er opinbert
stjómvald og lýtur ekki stjóm, sem
sækir umboð sitt til almennings.
„Það breytir engu í því samhengi
þótt viðkomandi einkaaðili sé hluta-
félag í eigu sveitarfélags, og hafi
rekstur og útleigu á félagslegum
leiguíbúðum að tilgangi sínum,“ seg-
ir í álitinu.
Bendir lögmaðurinn á að félags-
mál og húsnæðismál séu meðal
þeirra verkefna sem sveitarfélögum
sé skylt að annast skv. sveitarstjóm-
arlögum. „Þetta ber að mínu áliti að
skiija þannig að ekki megi fela óop-
inbemm aðilum þau verkefni, sem
sveitarfélög eiga lögum samkvæmt
að sjá um. Sveitarfélögum er óheim-
ilt að leggja niður sín lögskipuðu
hlutverk, og þeim er skylt að rækja
þau hlutverk sjálf, í eigin nafni. Við
þetta má bæta, að af tilvitnuðum
greinum í samþykktum Félagsbú-
staða hf. er ekki annað að sjá en að
rekstur og útleiga félagslegra íbúða
eigi að fara fram á einhvers konar
viðskiptagmndvelli. Sé svo, þá sam-
ræmist það atriði ekki heldur fyrir-
mælum sveitarstjómarlaga og tál-
gangi laga um félagsþjónustu sveit-
arfélaga," segir í lögfræðiálitinu.
Lögmaðurinn kemst einnig að
þeirri niðurstöðu að það sé sveitar-
stjóm ein eða nefnd sem hejri beint
undir hana, sem geti tekið ákvörðun
um breytingu á leigugjaldi fyrir fé-
lagslegt íbúðarhúsnæði. „Ekki má
setja leigjanda í þá aðstöðu að þurfa
að semja um það við þriðja aðila, svo
sem Félagsbústaði hf. eða annað
slíkt fyrirtæki," segir í álitsgerðinni.
Neita að gera leigusamning við
Félagsbústaði hf.?
Lögmaðurinn ræðir einnig þau úr-
ræði sem fyrir hendi em til að láta
reyna á réttmæti álits hans og bend-
ir m.a. á að á lögmæti leigusamnings
eða ákvæða hans gæti reynt við út-
burðargerð.
„Hvemig sem á er litið finnst mér
tímabært að þér íhugið hvort rétt sé
að ráðleggja félagsmönnum yðar að
neita að gera leigusamning við Fé-
lagsbústaði hf. Það virðist í fljótu
bragði hið eina sem getur orðið til
þess að reynt verði á lögmæti þess-
arar nýju tiihögunar á áreiðanlegan
hátt,“ segir í áliti sem unnið var fyrir
formann Leigjendasamtakanna.
Sóttur að
Hlöðufelli
vegna bak-
meiðsla
FRANSKUR lögreglumaður,
sem ætlaði ásamt nokkmm fé-
lögum sínum að ganga á sryó-
þrúgum frá Þingvöllum yfir
hálendið til Fáskrúðsfjarðar,
var sóttur slasaður á baki sl.
laugardag.
Leiðangurinn safnar áheit-
um í ferðinni til styrktar bein-
mergsflutningum. Vemdari
leiðangursins er Guðrún
Katrín Þorbergsdóttir for-
setafrú. Þessi sami hópur kom
til landsins í fyrra.
í sólarhring á göngu
Leiðangurinn lagði af stað á
laugardag og hafði meðferðis
svokallaðan Argos staðsetn-
ingarbúnað. Mennimir höfðu
verið á göngu í rúman sólar-
hring þegar boð komu um að
maðurinn yrði sóttur.
Var leiðangurinn þá staddur
austan við Hlöðufell. Félagar í
Flugbjörgunarsveitinni sóttu
manninn á vélsleða og var
komið með hann til Reykja-
víkur í gærmorgun.
Bílslys í Frakklandi
Maðurinn hafði lent í
bflslysi í Frakklandi og fengið
hálshnykk. Hann virðist hafa
hrasað í göngunni og bólgnaði
upp á hálsi og baki.
Keiko ekki sleppt nema hann
geti lifað án aðstoðar
VIÐRÆÐUR standa nú yfir milli
bandarisku sjávarútvegsstofnunar-
innar og Frelsið Willy Keiko sam-
takanna um hvort unnt verði að
flytja Keiko frá Bandaríkjunum. St-
arfsmaður samtakanna, Bob Ratlif-
fe, sagðist ekki geta tjáð sig að öðru
leyti um málið í gær.
í bæklingi sem bandaríska sjávar-
útvegstofnunin gefur út kemur fram
að árangur tilrauna til að sleppa
sjávarspendýrum í upprunalegt um-
hverfi sé ekki góður. Margir höfr-
ungar hafi fundist látnir og illa
haldnir eftir að þeim hafi verið
sleppt í upprunalegt umhverfi.
„Háhymingi af sömu tegund og
Keiko hefur aldrei áður verið sleppt í
sitt upprunalega umhverfi og því vit-
um við ekki að svo stöddu hvort
hægt verður að sleppa Keiko,“ sagði
Diane Hammond, talsmaður Frelsið
Willy Keiko samtakanna, í samtali
við Morgunblaðið. „Höfrungum og
öðrum tegundum sjávarspendýra
hefur áður verið sleppt og hafa sum-
ir þeirra náð að aðlaga sig uppruna-
legu umhverfi sínu, aðrir ekki. Sea
World í San Diego í Kaliforníu ætlar
að sleppa ungum hval 18. mars næst-
komandi og spennandi verður að
fylgjast með hvemig það gengur,“
sagði Diane. Keiko hefur verið í 18
ár í haldi og var hann aðeins tveggja
ára þegar hann var veiddur.
Diane sagði að svo stöddu einung-
is vitað að Keiko gæti plumað sig í
sjávarkví eða lokuðunyfirði þar sem
séð væri um hann. Ástæðan væri
meðal annars sú að ekki væri vitað
hvort hann yrði fær um að eiga sam-
skipti við önnur dýr af sinni tegund
og því væri erfitt að meta hvort hann
gæti bjargað sér í vistkerfi hafsins.
„Við gerum ráð fyrir að færa Keiko á
lokað svæði en um framhaldið getum
við með engu móti spáð núna. Eí
Keiko reynist geta átt samskipti við
aðra háhyminga er mun líklegra að
hægt verði að sleppa honum frjáls-
um,“ sagði Diane Hammond. Keikc
hefur ekki hitt aðra háhyrninga í
rúm tólf ár.
Bob Ratliff ítrekaði að ekki væri
ætlunin að sleppa Keiko fyrr en vís-
indalegar rannsóknir sýndu að hann
væri fær um að bjarga sér sjálfur.
„Fyrsta stigið er að koma honum i
sjávarkvl í Norður-Atlantshafi og
síðan getum við kannað hvort hann
getur aflað sér fæðu og lifað af án
aðstoðar. Fyrr verður honum ekki
sleppt.“