Morgunblaðið - 10.03.1998, Blaðsíða 42

42 ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Máttur samhjálpar
í dagvist fatlaðra
DVÖL í dagvist fatl-
aðra er ekki bara hús,
Ijós og hiti, hún er
samfélag skilnings og
mannvirðingar, ef vel
tekst til. Mannvirðingu
fylgir kurteisi, háttvísi
og alúð og er sá fjár-
sjóður innan heilbrigð-
> isþjónustunnar sem
ekki verður settur á
fjárlög og aldrei nægi-
lega metinn og virtur,
hún gefur hávaðalaust
styrk og kraft þeim er
henni mæta.
Setjum okkur í spor
einstaklings er hefur
orðið fyrir heilsufarslegu áfalli er
skert hefur möguleika hans til
tjáningar og athafna, býr einn, eða
dvelur langtímum einn á heimili
sínu og á ekki von á neinu er
brjóti upp hans löngu stundir, í
fjötrum og einveru. Hinsvegar að
eiga von á brosandi manni að
' morgni sem ekur honum ásamt fé-
lögum í dagvist fatlaðra, þar sem
honum er vel tekið og hann fínnur
sig skipa sinn sess í hópnum, þar
sem samkennd og samhjálp liggur
í loftinu. Eftir góðan morgunverð
taka við áhugamál hvers og eins,
tafl, spil, ýmiskonar handverk,
söngur, léttar æfingar og sund, í
samhjálp og glöðum hóp. Lundin
léttist og líðanin verður öll önnur
og betri. Að vinnudegi loknum er
viðkomandi sáttur við að fara aft-
► ur heim, í öryggi um áframhald-
andi samverustundir
með félögum sínum.
Það hefur ekki verið
gerð könnun, svo mér
sé kunnugt, um fjölda
þeirra sem líkt er
ástatt hjá og mannin-
um sem dæmið sýnir,
en þeir eru eflaust
fleiri en margur mundi
ætla, og ekki síst þeir
sem orðið hafa fyrir
alvarlegum hjarta- og
heilaáföllum um eða
eftir miðjan aldur og
margir fatlast af hin-
um ýmsu og ólíkustu
áföllum. Mörgum
Steinunn
Finnbogadóttir
þessara einstaklinga getur dagvist
rejmst sem akkeri í þungum sjó.
Einn góður maður sem dvaldi
mörg ár í dagvistinni í Hátúni 12
gat þess í blaðaviðtali að sér væri
dagvistin vin í eyðimörkinni.
Það er reynslan á liðnum árum
að mörgum hafí dagvistin verið
mikil stoð og gleðigjafi. Einn lýsti
því svo að þessi möguleiki, að
komast í dagvist, hefði komið til
sín eins og brú yfir stórfljót og
gjörbreytt lífsviðhorfi til bjartari
og betri daga, með öðrum orðum
sagði hann: Eg eygði veg. Þetta er
máttur samhjálpar í dagvist fatl-
aðra.
En ekkert gerist af sjálfu sér.
Það þarf að vaka yfir því að eng-
inn finni sig afskiptan og lítt gef-
andi. I raun erum við öll bæði gef-
endur og þiggjendur, aðeins mis-
munandi í stakk búin hverju sinni.
Ég bæði undraðist og dáðist að því
hvað fólkið í dagvistinni gat gefið
hvað öðru með gamansemi, sam-
vinnu og vingjarnlegu spjalli.
Enda er hvers manns bros og
hlýja gjöf til næsta manns.
Ékki vil ég draga úr gildi þeirr-
ar líkamlegu þjálfunar sem veitt
er í dagvistinni, að ekki sé talað
Markmið þeirrar for-
ustusveitar Sjálfsbjarg-
ar sem stóð að stofnun
dagvistar fyrir fatlaða,
segir Steinunn Finn-
bogaddttir, var að veita
þeim öryggi, gott og
glatt samfélag og starf
við hæfi.
um hina faglegu meðferð og fram-
komu alla sem veitt er í sjúkra-
þjálfuninni Stjá í Hátúni, en vek
athygli á hinum vinsamlegu sam-
skiptum og samhjálp fólksins,
söngnum, glaðværu spjalli, sem er
ómetanlegur þáttur til að dreifa
huganum og bæta þannig andlega
og líkamlega líðan.
Markmið þeirrar forustusveitar
Sjálfsbjargar sem stóð að stofnun
dagvistar fyrir fatlaða var að veita
þeim öryggi, gott og glatt samfé-
lag og starf við hæfi. Þessi að-
staða átti að styrkja sjálfsmyndina
sem gerðist af sjálfu sér með því
að finna sig þátttakanda meðal
jafningja og góðvina. Það er
ánægjulegt að á þeim tíma taldi
þetta ágæta fólk að sér hefði tek-
ist ætlunarverkið. Þessi góða
framvinda í dagvistinni byggðist
og byggist fyrst og fremst á við-
horfi, mannvirðingu og hæfni
starfsfólksins.
Þegar ég nefni starfsfólkið og
mikilvægi góðrar framkomu, þá
minnist ég þess að hafa heyrt í út-
varpi fyrir skömmu, þar sem
læknislærður maður, að ég taldi,
var spurður hvort hann teldi mun
á möguleikum tveggja lærðra
lækna til að lækna sjúkling sinn.
Báðir hefðu sömu menntun og úr
sama skóla. Annar læknirinn væri
kurteis og alúðlegur í framkomu
við sjúklinginn, en hinn læknirinn
væri kaldur og fráhrindandi. Svar-
ið var að kurteisi og alúðleg fram-
koma byggði upp traust sem væri
mikilvægt til nálægðar samvinnu
og því meiri möguleikar á árangri
í lækningu.
Hroka og kuldalegri framkomu
hafa margir mætt í öllum starf-
stéttum og því mun erfitt að
breyta. En hver einstaklingur með
slíka eiginleika er slysast til starfa
innan heilbrigðisþjónustunnar er
dýr í öllum skilningi, en dýrastur
þeim mörgu sem hann veldur
ómældum sársauka.
Ég undirstrika að mannvirðing,
háttvísi og hlýja er mikill fjársjóð-
ur innan heilbrigðisþjónustunnar.
Sá sjóður ber ávöxt í ríkum mæli
og okkur ber að meta gildi hans.
Góðar byggingar, vísindi, tækni
og menntun er mikils virði og mér
er meira en ljóst mikilvægi góðrar
menntunar, en vil vekja athygli á
hinum örlagaríku þáttum mann-
lífsins, það er að mannvirðing,
*

Sýningin er öllum opin og stendur til föstudagsins 27. mars.
Sýningin er opin á afgreiðslutíma blaðsins kl. 8:00-18:00 virka
daga og kl. 8:00-12:00 laugardaga.
INtogtittMtaMfe
Nú gefst tækifæri til að skoða búnað þremenninganna sem gengu á Suðurpólinn,
á sýningu sem sett hefur verið upp í anddyri Morgunbiaðshússins í Kringlunni 1.
Ólafur Örn Haraldsson alþingismaður, sonur hans Haraldur örn Ólafsson lögfræðingur og Ingþór
Bjarnason sálfræðingur gengu á skíðum í 51 dag á Suðurskautslandinu og drógu á eftir sér þunga
sleða með öllum búnaði og nauðsynjum.
Göngugarparnir náðu takmarki sínu á nýársdag og voru þá búnir að leggja að baki 1.100 kílómetra
í 20-30 gráðu frosti.
Á sýningunnl má sjá tjald þeirra félaga, sleða, fatnað, mataráhöld og ýmsa
persónulega muni og á Ijósmyndum má skyggnast inn í baráttu suðurskautsfaranna
við óblíða náttúru.
mannkostir og kærleikurinn fellur
aldrei úr gildi.
Allt sem ég segi hér er aðeins í
ljósi minna eigin skoðana og
reynslu af dagvist fatlaðra, og nið-
urstaða mín er:
Dvöl í dagvist dregur úr ein-
angrun, eykur sjálfsöryggi og bæt-
ir andlega líðan.
Gefur möguleika til ýmiskonar
afþreyingar og starfs.
Slítur fólk ekki úr tengslum við
fjölskylduna og heimilið.
Gefur nauðsynlega vernd sem
ekki gæfist nema með sólarhrings-
dvöl á stofnunum í mörgum tilfell-
um, eða að einstakir fjölskyldu-
meðlimir væru bundnir heima.
Ég tel dagvist fatlaðra farsæla
lausn fyrir þá fjölmörgu sem henn-
ar þurfa að njóta, sem og fjölskyld-
ur þeirra, sem vilja vernda en
verða að vera fjarri vegna vinnu
sinnar. Slíka lausn má ekki skerða,
heldur auka og efla.
Þó Sjálfsbjörg kanni nýjar þjón-
ustuleiðir og fari út á aðrar brautir
treysti ég því að sú græna grein
hennar, dagvistin sem búið var að
rækta í 17 ár, fólni ekki og visni af
þeim sökum.
Ósk mín er sú að sá hlekkur sem
dagvist fatlaðra er í störfum Sjálfs-
bjargar bresti ekki en reynist
traustur og Sjálfsbjörg fylgi sama
gæfa og hingað til. Það sakar ekki
að hugsa með þakklæti og virðingu
til þeirra sem byggðu Sjálfsbjörg
upp af mannúð, djörfung og hug-
sjónareldi. Okkur sem notið höfum
og njóta munum, ber að vernda
eldinn, eignast nýjar hugsjónir og
vinna að þeim af heilindum og bera
þannig kyndla frumherjanna og
merki Sjálfsbjargar með reisn.
Einkunnarorð mín eru: Mann-
virðing og mannkostir.
Höfundur er fyrrverandi borgar-
fulltrúi og forstöðumaður Dagvistar
Sjálfsbjargar.
Brandtex fatnaður
Stretchbuxur kr. 2.900
Konubuxur frá kr. 1.690
Dragtir, kjólar,
blússur og pils.
Ódýr náttfatnaður
Nybylavegi 12, sími 554 4433
LJOSMYNDIR
Ármúla 38 • sími 588-7644
Gunnar Leifur Jónasson