Morgunblaðið - 10.03.1998, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1998 53
Fyrirlestur
um sérstöðu
bandarískrar
menningar
BANDARÍSKI prófessorinn dr. Ric-
hard Pells heldur opinberan fyrir-
lestur í kvöld kl. 17.15 í stofu 101 í
Lögbergi Háskóla íslands. Fyrir-
lesturinn fjallar um sérstöðu banda-
rískrar menningar í heiminum í dag
og nefnist „The Uniqueness of
Amerikcan Culture". Fyiirlesturinn
verður fluttur á ensku.
Dr. Richard Pells er prófessor í
sagnfræði við University of Texas,
en starfar sem Fulbright-prófessor
við háskólana í Bonn og Köln í vet-
ur. Hann hefur skrifað nokkrar
bækur um bandaríska menningu
með sérstakri áherslu á kvikmynd-
ir. Nýjasta bók hans, Not Us: How
Europeans Have Loved, Hated, and
Transformed American Culture
Since World War II, hefur vakið
sterk viðbrögð og mikið umtal. Dr.
Pells vinnur nú að bók sem á að
heita: From Bonnie and Clyde to
The Deer Hunter: Movies and
Modern America. Dr. Pells hefur
jafnframt skrifað greinar um tengsl
amerískrar og evrópskrar manning-
ar í dagblöð og tímarit.
Námskeið í
reykbindindi
HJÁ Krabbameinsfélagi Reykjavík-
ur hefst námskeiðið í reykbindindi
miðvikudaginn 11. mars. Námskeiðið
ber yfirskriftina Viltu hætta að
reykja? og er stjórnandi þess Helgi
Grímsson, íræðslufulltrúi.
Námskeiðið stendur í fimm vikur
og verða sex kvöldfundh’ frá kl.
20.30-22. Fundimir verða haldnir í
húsi Krabbameinsfélagsins í Skógar-
hlíð 8. Námskeiðsgjald er kr. 6.000
en hjón og öryrkjar fá afslátt.
Mörg dæmi eru um að stéttarfélög
taki þátt í námskeiðsgjaldi fyrh- fé-
lagsmenn sína og fyi-irtæki og stofn-
anir greiði niðm- gjaldið fyrir starfs-
fólk sitt, segir í fréttatilkynningu.
Innritun fer fram hjá Krabba-
meinsfélaginu.
Kenneth Peter-
son á Bifröst
KENNETH Peterson, forstjóri og
aðaleigandi Columbia Ventures í
Kalifomíu, heldur fyrirlestur í dag,
þriðjudaginn 10. mars, kl. 15.30 í
Samvinnuháskólanum á Bifröst.
Fyrirlesturinn nefnist Nýtt íslenskt
fyrirtæki, hvernig er gmnnur þess
lagður? Par fjallar Kenneth um
stofnun og stjómun fyrirtækja hér á
landi.
Columbia Ventures er eigandi
Norðuráls, sem nú reisir álverk-
smiðju á Grundartanga.
Fyrirlesturinn verður fluttur á
ensku í hátíðai’sal Samvinnuháskól-
ans.
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
athugasemd frá forstjóra Karls K.
Karlssonar, Ingvari J. Karlssyni, þar
sem hann finnur að leiðara Morgun-
blaðsins frá 8. marz 1998:
Herra ritstjóri,
Fyrir rúmri viku varð það slys á
Akureyri, að hlaupkennt sælgæti
hrökk ofan í 8 ára di’eng. Fjórum til
fimm dögum seinna er skýrt frá slys-
inu á Stöð 2 og á síðum Morgunblaðs-
ins.
í Morgunblaðinu í dag birtist síðan
leiðari með fyrirsögnina „Hættulegt
sælgæti". Þar er látið að þvi liggja að
innflytjandi vörannar kæri sig koll-
óttan um þetta slys og sýni ábyrgðar-
leysi. Einnig er lítið gert úr áliti Holl-
ustuverndar Ríkisins á viðkomandi
vöra.
Ég vil benda ykkur á nokkur atriði
varðandi þetta slys. I íyrsta lagi má
þakka kunnáttu foreldra við að
bregðast fljótt og rétt við. Á hverju
árí deyr fólk vegna þess að eitthvað
hrekkur ofan í það. Erlendis er oft
brýnt fyrir fólki hvemig eigi að
bregðast við s.s. hvernig eigi að gera
Heimlich manoeuvre o.s.frv. Á veit-
FRÉTTIR
Ur dagbók lögreglunnar
Annríki hjá lögreglunni
6. til 9. mars 1998.
TALSVERT annríki var hjá lög-
reglunni þessa helgi. Fámennt
var í miðborginni á morgni laug-
ardags en fjölmennara að
morgni sunnudags og nokkuð um
átök milli manna. Á fjórða tug
manna voru handteknir vegna
ölvunar og urðu nokkrir þeirra
að eiga næturgistingu í fanga-
geymslu.
Umferðaróhöpp
og umferðarslys
Mikið var um árekstra um
helgina og era skráðir 49 slíkir
hjá lögreglu, þar af 3 slys. Þrett-
án ökumenn voru stöðvaðir vegna
gruns um ölvun við akstur og 26
vegna hraðaksturs og varð einn
þeima að sjá á eftir ökuréttindum
sínum af þeim sökum.
Föstudagur kl. 14.13: Ekið var
á gangandi vegfaranda í Hafnar-
stræti við Naustin. Rúmlega sjö-
tug kona varð fyrir bíl og slasað-
ist hún á hendi og var flutt á
slysadeild af lögreglu.
Laugardagur kl. 17.06: Árekst-
ur varð á Bústaðavegi. Ökumaður
sem ók aftan á aðra bifreið er
grunaður um ölvun við akstur.
Laugardagur kl. 18.33:
Árekstur varð á Sundlaugavegi
við Brúnaveg. Annar ökumanna
er grunaður um ölvun við akstur.
Flytja varð aðra bifreiðina af
vettvangi með kranabifreið.
Laugardagur kl. 22.03: Barst
lögreglu tilkynning um að bifreið
hefði verið ekið á ljósastaur í
Streng við Urriðakvísl. Er lög-
reglan kom á staðinn var öku-
maður á brott en hans var vitjað
síðar í heimahúsi og fluttur á
slysadeild. Ökumaðurinn er gran-
aður um ölvun við akstur.
Sunnudagur kl. 15.49: Barst
lögreglu tilkynning um að bifreið
hefði oltið á Eyjaslóð. Ekki urðu
slys á fólki í óhappinu.
Sunnudagur kl. 16.43: Barst
lögreglu tilkynning um að bifreið
hefði verið ekið utan í vegrið og
umferðarskilti í Skógarseli.
Líkamsmeiðingar
Laugardagur kl. 1.44: Karl-
manni var ekið á slysadeild eftir
að hann hafði orðið fyrir líkams-
meiðingu. Reyndust minniháttar
meiðsl.
Laugardagur kl. 2.09: Karl-
manni var ekið á slysadeild með
skurð undir hægra auga eftir að
hafa orðið fyrir líkamsmeiðingu.
Laugardagur kl. 3.33: Kom til
átaka á veitingahúsi og brotnaði
meðal annars rúða. Fjórir vora
handteknir og fluttir í fanga-
geymslu.
Þjófnaðir -
Skemmdarverk - Rán
Laugardagur kl. 23.10: Ökutæki
var stolið frá Rauðarárstíg að
kvöldi fóstudags en fannst um
miðjan dag á laugardag. Þá vora
jafnframt handteknir fjórir ungir
einstaklingai;, þrír karlmenn og
ein stúlka. I ökutækinu fundust
ýmsir munir sem taldir era þýfi úr
innbrotum og auk þess fundust
ætluð fíkniefhi á einum piltanna.
Öll vora þau flutt í fangamóttöku.
Laugardagur kl. 9.37. Karlmað-
ur var handtekinn og fluttur í
fangageymslu er hann var að
brjótast inn í ökutæki við Lauga-
veg.
Laugardagur kl. 16.23: Karl-
maður handtekinn er hann hafði
brotist inn í hús í vesturborginni.
Þar hafði maðurinn meðal annars
brotið húsmuni. Hann var vistað-
ur í fangageymslu lögreglu.
Laugardagur 21.13: Tveir
handteknir og vistaðir í fanga-
geymslu eftir að hafa brotið ráðu
í íýrirtæki í Borgartúni.
Sunnudagur kl. 6.52: Tveir 18
ára piltar og 17 ára stúlka voru
handtekin eftir að þau höfðu
framvísað stolnu Debet-korti og
stungið af með varning úr nætur-
verslun í miðborginni. Þau voru
öll vistuð í fangageymslu.
Brunar
Föstudagur kl. 10.13: Lög-
reglu barst tilkynning um eld í
flutningabifreið á Bústaðavegi við
Suðurhlíð. Kviknað hafði í fram-
hjóli bifreiðarinnar og sá slökkvi-
lið um aðgerðir.
Annað
Laugardagur kl. 9.26: Maður
féll í stiga á vinnustað á Seltjam-
amesi og slasaðist á höfði. Hann
var fluttur á slysadeild.
Laugardagui' kl. 11.50: Vörabif-
reið kyrrsett vegna frágangs á
farmi. Bifi’eiðin var við flutninga á
loðnu án þess að hafa tilskilda yf-
irbreiðslu yfir farminn. Lögreglu-
lið á Suðvesturlandi mun á næst-
unni fylgjast með því að reglum sé
fylgt við flutning á slíkum farmi.
Sunnudagur kl. 12: Ölvaður
karlmaður handtekinn þar sem
hann var óvelkominn inni í húsi í
austurborginni. Maðurinn gat
enga skýringu gefið á ferð sinni
né veru og reyndi síðan að hafa á
brott með sér húsmuni.
Sunnudagur kl. 1.05: Barst lög-
reglu tilkynning um vatnsleka í
verslun í Árbæjarhverfi. Slökkvi-
lið kom á vettvang til að aðstoða
starfsmann við aðgerðir.
Upplestrarkeppni
meðal barna í
7. bekk grunnskóla
SENN líður að lokum upplestrar-
keppni barna í 7. bekk grunnskóla
í nokkrum byggðarlögum á Suður-
og Suðvesturlandi. Keppnin hófst
á degi íslenskrar tungu og henni
lýkur í mars með lokahátíð á
þremur stöðum: Hafnarfirði:
Hafnarborg, þriðjudaginn 10.
mars kl. 17.30. Kópavogi: Félags-
heimili Kópavogs, fimmtudaginn
12. mars kl. 17.00. Suðurlandi:
Hótel Selfossi, miðvikudaginn 18.
mars kl. 16.00.
Auk þess verður sérstök lokaat-
höfn í þremur stökum skólum,
Mýrarhúsaskóla á Seltjarnarnesi,
Garðaskóla í Garðabæ og Grunn-
skólanum í Njarðvík. Áætlað er að
samtals um 900 börn í liðlega 20
skólum hafi tekið þátt í keppninni.
„Hér er um merkilegan atburð
að ræða, sem á eftir að verða land-
skeppni innan fárra ára en keppnin
er nú haldin í annað sinn. í fyrra
var hún bundin við Hafnarfjörð og
Áfltanes en í ár var einnig skólum
á Suðurnesjum, í Garðabæ og
Kópavogi, á Seltjarnarnesi og Suð-
urlandi boðin þátttaka.
Markmið keppninnar er að
stuðla að því að hlutur hins talaða
máls, sjálfs framburðarins, verði
meiri í skólum landsins og vitund
þjóðarinnar en verið hefur. Það er
ekki aðalatriði keppninnar að finna
hinn hlutskarpasta heldur að fá
sem flesta til að leggja rækt við
lestur sinn, ekki síst þá sem hingað
til hafa orðið útundan í lestri eða
taldir eru illa læsir. Reynslan hefur
sýnt að einmitt þeir geta komið á
óvart þegar þeir fá góða leiðsögn
og tækifæri til að undirbúa sig.
Dagur íslenskrar tungu markaði
upphaf þriggja mánaða tímabils
þar sem gert er ráð fyrir að kenn-
arar leggi meiri rækt en endranær
við undirbúning upplestrar í skóla-
stofunni. Aðstandendur vonast til
að keppnin verði kærkomið tilefni
til að koma saman og njóta þess að
hlýða á vandaðan flutning góðra
bókmennta,“ segir í fréttatilkynn-
ingu.
LEIÐRÉTT
Heiða Njóla
RANGT var farið með nafn Heiðu
Njólu Guðbrandsdóttur í frétt hér í
blaðinu í fyrradag. Heiða Njóla sem
náði bestum árangri í stærðfræði-
keppni grunnskólanemenda í Breið-
holti, var í fréttinni á sunnudag sögð
heita Heiða Njála. Beðist er velvirð-
ingar á þessum mistökum.
Merkingar á kortum
víxluðust
Á KORTUM, sem fylgdu grein um
ferðamál á bls. 32 og 33 í Morgun-
blaðinu á laugardag, víxluðust merk-
ingar á þremur kortum þannig að
tölur yfir alla sumargesti árið 1996,
gesti frá Norður-Ameríku og gesti
frá Suður-Evrópu komu í stað talna
um næturgesti frá þessum svæðum
og öfugt. Sem dæmi má nefna, að
97% allra ferðamanna komu til
Reykjavíkur og 86% gistu þar, 53%
ferðamanna fóru um Borgarfjarðar-
og Mýrasýslu en aðeins 17% gistu
þar o.s.frv. Beðist er velvirðingar á
þessum mistökum.
Þú ert önnur en þú varst
VARST kom í stað ert í tilvitnun í
umfjöllun um geislaplötu Erics
Claptons í blaðinu á sunnudag. Rétt
er hún svona: „Þú ert önnur en þú
varst fyrir stundu - og verður aldrei
söm.“
Athugasemd
við leiðaraskrif
ingastöðum hanga uppi plaköt þar
sem sýnt er myndrænt hvemig
bregðast skuli við yfirvofandi
slysköfnun.
Sjá t.d. Heimlich manoeuvre á net-
inu http://203.116.95.8/hlthinfo/fir-
staid/hmchild.html. Hér á landi er
fjallað í „fyrstu hjálp“ um hvernig
bregðast skuli við yfirvofandi
slysköfnun.
Aftur á móti hefur umfjöllun
Morgunblaðsins í leiðara leitt það í
ljós að mikill misskilningur er hér á
ferð. Telur ritstjórinn að koma megi í
veg fyrir slysköfnun með því að inn-
flutningi á hlauphamborguram verði
hætt? Telur ritstjórinn þetta eina til-
felli slysköfnunar í landinu undanfar-
in ár? Væri ekki skynsamlegra að
beina umfjöllun um þetta slys í áttina
að þvi hvernig eigi að bregðast við?
Sýna t.d. myndrænt hvernig eigi að
bjarga fólki frá slysköfnun, sem ein-
hverra hluta vegna eítthvað hefur
hrokkið ofan í. Ræða hvað geti
minnkað líkur á að svona slys verði,
s.s. að bíta litla bita, tyggja vel, halda
smádóti frá smábömum, vera með
lítið uppi í sér í einu, tala ekki með
fullan munninn o.s.fi’v. Segja foreldr-
um frá því hversu mikilvægt slíkt sé
ekki síst í ljósi þessa slyss.
í leiðaranum er verið að einfalda
hlutina með því að kenna einni vöru-
tegund um. Hver eru skilaboðin?
Þarna era á ferðinni illa ígranduð
skrif. Þetta hlaup hefur verið selt í
yfir 100 milljón stykkjum í yfir 10 ár,
án þess að vitað sé að tjón hafí hlotist
af. Þetta er reynslan.
Leggur ritstjórinn virkilega til boð
og bönn til lausnar slysum? Á að
banna bíla til að koma í veg fyrir
bílslys? Flugvélar til að koma í veg
fyrir flugslys? Er það á þessu plani
sem á að ræða um slys? Ég held að
sá er skrifaði þennan leiðara í
æsifréttastíl þurfi að spyrja sjálfan
sig, hver er tilgangurinn með skrif-
unum? Ég hefði haldið að ábyrg um-
fjöllun um þetta slys væri á eftirfar-
andi nótum: hvað getur orsakað slys,
hvemig bregðast eigi við og hvemig
megi koma þeim skilaboðum til al-
mennings.
Ef mætti koma í veg fyrir slíkt
með banni á innflutningi á þessari
einu vörutegund væri vissulega til
mikils að vinna. En það er einfeldn-
ingslegt að halda slíku fram. Rit-
stjórinn verður að gefa sér að t.d.
bílainnflytjandi flytji ekki inn bfla til
þess að valda slysum. Hvað matar-
kyns þyrfti ekki að banna til þess að
koma í veg fyrir slysköfnun.
Ég væri ritstjóranum þakklátur ef
hann fjallaði um það á síðum blaðsins
hvemig koma megi í veg fyrir
slysköfnun svo ekki þurfi að hvetja til
banns við kjöti, eplum, fiski, o.s.frv., ef
hann ætlai’ sér að vera samkvæmur
fyrri skrifum sínum ef næsta slys ber
að gai’ði.
Gerðuberg
Aukasýning á
Dimmalimm
AUKASÝNING verður á
Dimmalimm - barnadagskrá í Menn-
ingarmiðstöðinni Gerðubergi þriðju-
daginn 10. mars kl. 14. Það er jafn-
framt allra síðasta sýning á
Dimmalimm.
Dagskráin, sem er fyrir böm, er
úr ævintýri Dimmalimm við tónlist
eftir Atla Heimi Sveinsson. Flytj-
endur eru Guðrún Birgisdóttir
flautuleikai’i, Peter Máté píanóleik-
ari, Harpa Arnardóttir leikari og
Björg Vilhjálmsdóttir myndlistar-
maður.
Nú stendur yfir sýningin Mynd-
skreytingar úr íslenskum barnabók-
um í Menningarmiðstöðinni en þar
gefst kostur á að sjá úrval af mynd-
um íslenskra myndskreyta.
r VÁKORTALISTI N
dags. 10.03.’98 Nr. 290
5414 8300 2688 7108
5414 8304 1123 5103
5411 3900 0438 2104
5414 8304 0766 5107
Ofangreind kort eru vákort,
sem taka ber úr umferð.
VERÐLAUN kr. 5.000
fyrir þann sem nær korti
og sendir sundurklippt
til EUROPAY íslands
EUROPAY ísland.
Ármúla 28—30
108 Reykjavík sími 5501500