Morgunblaðið - 10.07.1998, Blaðsíða 8

8 FÖSTUDAGUR 10. JÚLÍ 1998
MOEGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Æ, ég er dauðfegin að hann tók gömlu búslóðina með sér, við getum þá byrjað
saman með allt nýtt, Sighvatur minn...
Markaðs- og atvinnu-
skrifstofa í Skagafírði
ÁKVEÐIÐ hefur verið að ráða at-
vinnufulltrúa og setja á stofn
markaðs- og atvinnuskrifstofu í
Skagafirði.
Meirihluti Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks í bæjarstjórn
Skagafjarðar, nýja sveitarfélagsins
sem til varð með sameiningu ellefu
sveitarfélaga, leggur áherslu á at-
vinnumálin í málefnasamningi sín-
um. Að sögn sr. Gísla Gunnarsson-
ar í Glaumbæ, forseta bæjarstjóm-
ar, verður ráðinn atvinnufulltrúi og
sett á fót markaðs- og atvinnuskrif-
stofa sveitarfélagsins. Þar verður
vinnuaðstaða fyrir ferðamálafull-
trúa héraðsins og nýja atvinnufull-
trúann.
Þá segir Gísli að leitað verði eftir
samvinnu við Iðnþróunarfélag
Norðurlands vestra sem hefur að-
Leitað samvinmi
við Iðnþróunarfé-
lag Norðurlands
vestra
setur á Blönduósi, meðal annars
um að maður frá félaginu verði
með vinnuaðstöðu á markaðs- og
atvinnuskrifstofunni ákveðinn tíma
í hverri viku. Að sögn Gísla er
einnig stefnt að því að setja á fót
atvinnuþróunarsjóð til að styðja við
bakið á þessari starfsemi. Hann
bindur einnig vonir við jákvæð
áhrif af starfsemi þróunarsviðs
Byggðastofnunar sem hefur verið
flutt til Sauðárkróks.
Óvissa hjá Loðskinni
Gísli segir að á meðan viðvar-
andi atvinnuleysi sé í sveitarfélag-
inu sé þörf á atvinnuþróunarstarfí.
Nauðsynlegt sé að reyna að skapa
atvinnutækifæri. Til viðbótar fyrri
vanda kemur óvissa um starfsemi
sútunarverksmiðjunnar Loð-
skinns hf. sem átt hefur í rekstr-
arerfiðleikum undanfarna mánuði.
Þar vinna enn 50-60 starfsmenn,
töluvert færri en fyrir nokkrum
mánuðum og óvissa er með áfram-
hald rekstrarins. Unnið hefur ver-
ið að söfnun hlutafjár og öðrum
aðgerðum til að endurreisa fyrir-
tækið. Gísli segir að ástandið sé
alvarlegt en enn sé verið að skoða
möguleikana á áframhaldandi
rekstri.
Jacob's Party Píta Toro Sveppasósa Lakkrísreimar Gautaborgs Remi og Condis
www.mbl.is
Saga Hótels Búða á Snæfellsnesi skráð
Fólk kom langar
leiðir til þess að
borða á hótelinu
Andrés Erlingsson
SAGA Hótels Búða á
Snæfellsnesi er til
skráningar um þessar
mundir. Um verkið sér
Andrés Erlingsson sagn-
fræðingur og járnsmiður,
sem skrifað hefur BA-ritgerð
um húsasögu Reykjavíkur.
Biður hann alla þá sem
kunna skemmtilegar eða
mergjaðar sögur af lífínu á
Búðum og í grennd að koma
þeim á framfæri við sig.
- Hvernig kom til að þú
varst fenginn til þess að skrá
sögu Búða?
„Upphafíð má rekja til
þess að ég skrifaði BA-rit-
gerð haustið 1996 um stein-
bæi og lítil hlaðin steinhús í
Reykjavík frá 1850 til 1912.
Ég fór í gegnum gömul
byggingarskjöl frá Borgar-
skjalasafni og gerði ítarlega
úttekt á þessum húsum; hversu
mörg voru byggð, hverjir byggðu
þau og svo framvegis. Við útskrift
fékk ég síðan verkefni í húsarann-
sóknum á Árbæjarsafni.
Viktor Sveinsson hótelhaldari á
Búðum í dag hefur mjög mikinn
áhuga á sögu Búða og hefur safn-
að miklum heimildum um staðinn.
Viktor var að leita að manni til
þess að skrá þessa sögu og hafði
samband við skólafélaga minn.
Skólafélaginn vissi að ég hefði
skrifað ritgerð um hús og þegar
Viktor nefndi hótel fannst honum
að um húsasögu yrði að ræða og
benfí því á mig. Hótelið átti 50 ára
afmæli í fyrra og því var áhugi á
að láta verða af því að skrá sögu
hótelsins sem slíks, þar sem þegar
er búið að skrá sögu Búða.“
- Hvernig hefur þú safnað
heimildum?
„Ég hitti fjölmargt fólk sem
tengist sögu staðarins á 50 ára af-
mæli hótelsins í fyrra. Búið er að
safna ýmsum gögnum um Búðir
og ýmislegt sem tengist hótelinu
og síðan hef ég talað við þetta fólk.
Hótelsagan skiptist í raun í tvo
stóra kafla og þrjá litla. Upphafíð
má rekja til Félags Snæfellinga og
Hnappdæla, sem stofnaði hótelið
fyrir tilstilli Ásgeirs Ásgeirssonar
frá Fróðá á sínum tíma. Hann
lagði til að Búðir yrðu gerðar að
höfuðstað félagsins, sem í voru
brottfluttir Snæfellingar og
Hnappdælar, og vildi gera staðinn
að héraðsgarði fyrir félagsmenn
og heimamenn. Félagið kaupir síð-
an gamla íbúðarhúsið á Búðum ár-
ið 1945 og opnar gistiheimili á
staðnum árið 1947. Búðamótin
sem haldin voru um hverja versl-
unarmannahelgi frá 47-55 voru
frægar fyllerríissamkomur."
- Hverjir sáu þá um
reksturinn?
„Fyrstu árin höfðu
ýmsir aðilar reksturinn
með höndum en árið
1955 kom til skjalanna
kona, Lóa Kristjánsdóttir að nafni.
Þá var stofnað hlutafélag um
reksturinn og rak hún hótelið al-
veg fram til ársins 1971. Lóa er
enn á lífi, á níræðisaldri, og ég hef
tekið nokkuð ítarleg viðtöl við
hana. Þáttur hennar er fyrri kafl-
inn í hótelrekstrinum en Búðir
voru mjög vinsæll staður á þessum
tíma.
Ymsir góðborgarar og kunnir
gestir úr Reykjavík komu til Búða,
til dæmis Kjarval, sem málaði
mikið í grenndinni og fékk að
borða eða leitaði ásjár ef veður var
vont. Halldór Laxness kom á Búð-
ir sumar efír sumar og skrifaði.
Árni Óla var líka mikill vinur Lóu,
dvaldi hjá henni á sumrin og skrif-
aði greinar sem síðar voru gefnar
► Andrés Erlingsson fæddist í
Reykjavík árið 1968. Hann lauk
stúdentsprófi frá Menntaskólan-
um við Sund árið 1988 og stund-
aði um tíma nám í fjiilmiðlafræði
og félagsfræði við Háskóla Is-
lands. Arið 1991 hóf hann nám í
sagnfræði og lauk BA-prófi árið
1997. Andrés hefur unnið við
járnsmíðar frá 16 ára aldri í Vél-
smiðjunni Járnverki og starfaði í
eitt og hálft ár í munadeild Ár-
bæjarsafns. í fyrra fékk hann
þriggja mánaða verkefni hjá
húsadeild safnsins við að skrá í
tölvu byggingarár húsa í
Reykjavík. Andrés starfar sem
járnsmiður í augnablikinu en
hefur störf hinn 1. september
næstkomandi á Borgarskjala-
safni. Sambýliskona Andrésar er
Gyða Sigurlaugsdóttir starfs-
maður á leikskóla og eiga þau
dótturina Þorgerði Erlu sem er
að verða þriggja ára.
út í bók um Snæfellsnes. Einnig
kom Ásgeir Ásgeirsson forseti á
hótelið og margt fleira fólk.
Eftir að Lóa hætti árið 1971
tóku ýmsir við rekstrinum, þar til
næstu kaflaskil verða. Rúnar Mar-
vinsson kemur til sögunnar árið
1979. Með honum er hópur ungs
fólks sem leigir Búðir og hefur
hótelrekstur að nýju en staðurinn
hafði þá verið lokaður frá 1977,
þau Sigríður Gísladóttir, Jakob
Fenger, Örn Karlsson og Sigríður
Auðunsdóttir. Hópurinn varð
þekktur fyrir reksturinn, meðal
annars vegna frægrar fíkniefna-
leitar eitt sinn, en ekki síst fyrir
ferska fiskrétti sem kryddaðir
voru með jurtum úr nágrenninu.
Fræg umsögn Jónasar Kristjáns-
sonar ritstjóra DV um
matargerð á Búðum jók
gestafjöldann jafnt og
þétt. Lóa Kristjánsdótt-
ir var hins vegar þekkt
fyrir köldu borðin sín
og hlaðborðin, sem voru nýlunda á
þeim tíma. I bókinni verður sér-
kafli um matargerð á Búðum og
jafnvel birtar uppskriftir með,
enda lagði fólk á sig ferðalag vest-
ur til þess að smakka matinn og
prófa á sínum tíma.“
- Hvernig fara járnsmíðar og
sagnfræðirannsóknir saman ?
„Ég hef einbeitt mér að húsa-
sögu Reykjavíkur og lagt fyrir
mig húsarannsóknir. Þær tengjast
járnsmíðinni á skemmtilegan hátt
því síðustu tíu ár hef ég unnið við
að smíða handrið og stiga í ný-
byggð hús og lagfæra þau eldri.
Ég verð því komin með góða yfír-
sýn yfir húsbyggingar i Reykjavík
þegar yfir lýkur, enda er ég alltaf
að sjá eitthvað nýtt.“
Búðamótin
voru frægar
samkomur