Morgunblaðið - 10.07.1998, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 10. JÚLÍ 1998
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Kj arnavopnatilraunir Indverja
Hvattir til að skrifa
undir alþjóðasamninga
Peking, Islamabad. Reuters.
KINVERJAR hvöttu Indverja í
gær til þess að hætta framleiðslu
kjarnavopna og skrifa undir fyrir-
liggjandi alþjóðasamninga um
stjómun þeirra. Þetta kom fram í
svari Tang Guoqiang, talsmanns
utanríkisráðuneytisins kínverska,
er hann var spurður um fregnir
þess efnis að Indverjar hefðu boð-
ist til að semja við Kínverja um að
hvorugur þessara aðila yrði fyrri til
að nota kjarnavopn.
I gær áttu að hittast fulltrúar
Bandaríkjanna og Indlands í
Frankfurt til að ræða kjarnorkutil-
raunir Indverja en Indverjar höfðu
fyrir fundinn ekki gefið miklar von-
ir um að þeir myndu skrifa undir
alþjóðasamninga varðandi kjama-
vopn. Atal Bihari Vajpayee, for-
sætisráðherra Indlands, hvatti
Pakistana hins vegar á þriðjudag
til að samþykkja tillögur sínar um
að löndin skuldbyndu sig til að
verða ekki fyrri til að nota kjarn-
orkuvopn. Hafði fréttastofan As-
sociated Press eftir Vajpayee að
hann hygðist ræða málið frekar við
Nawaz Sharif, forsætisráðherra
Pakistans, þegar þeir hittast
seinna í mánuðinum.
„Ef Pakistan samþykkir þessar
tillögur mun það verða eitt skref
enn í átt til þess að byggja upp
traust milli þjóðanna tveggja,"
sagði Vajpayee en mikil spenna
hefur ríkt milli landanna vegna
kjarnorkuvopnatilrauna þeirra í
maí.
Tilraunimar í maí kölluðu á for-
dæmingu erlendra ríkja og efna-
hagsrefsingar og sagði Sartaj Aziz,
fjármálaráðherra Pakistans, í
vikunni að Pakistanar yrðu senn að
hugleiða greiðslustöðvun á erlend-
um skuldum sínum vegna efna-
hagsrefsinganna sem taldar eru
kosta Pakistana um 1,5 milljarða
ísl. kr. á ári. „Ef refsingamar vara
lengur en þrjá mánuði verðum við
að hugleiða greiðslustöðvun,“ sagði
Aziz.
Tíu farast í land-
skjálfta á Azoreyjum
Lissabon. Reuters.
TÍU manns biðu bana og um 90
slösuðust þegar öflugur land-
skjálfti reið yfir Azoreyjar,
portúgalskan eyjaklasa í Mið-
Atlantshafi, í fyrrinótt.
Antonio Guterres, forsætis-
ráðherra Portúgals, hélt til eyj-
anna til að kynna sér ástandið
eftir skjálftann, sem mældist 5,8
stig á Richterskvarða. Stjóm
hans sendi hóp lækna og hjúkr-
unarfræðinga til eyjanna, og
björgunarsveitimar fengu leitar-
hunda sem eiga að aðstoða við
leit að fólki í húsarústunum.
Herflugvél var send með tjöld
fyrir um 1.000 manns sem misstu
heimili sín, eða um 10% íbúanna.
Herþyrla var send á staðinn
til að meta tjón en það var mest
á eyjunum Faial og Pico þótt
skjálftans yrði einnig vart á eyj-
unum Terceira, Corvo og Sao
Jorge.
Jarðskjálftar em algengir á
Azoreyjum og 43 biðu bana og
hundmð slösuðust í skjálfta sem
reið yfir stærstu eyjuna, Sao
Miguel, árið 1980. Ekkert tjón
varð á Sao Miguel í gær.
V ^nrNioRl
Bleiur, allar stæi
Verð áður 1.298 kr.
Tilboðið gildir til 16. júlí
HAGKAUP
Alltaf betri kaup
Reuters
Píslarvottum fjölgar
MUNKAR tveir standa framan
við Westminster Abbey í London
í gær og dást að tíu styttum sem
bætt hefur verið við í útveggi
kirkjunnar. Tákna stytturnar
nýju kristna píslarvotta úr öllum
heimshlutum sem Iátist hafa á
tuttugustu öld og fylla þeir svæði
í veggjum kirkjunnar sem hafa
verið auð síðan á miðöldum.
Auknar kröfur
um lýðræðis-
þróun í Nígeríu
Lagos, Abuja, Washington.
BOLAJI Akinyemi, fyrrverandi ut-
anríkisráðherra Nígeríu, sem nú
stýrir hópi stjómarandstæðinga
sem búsettir em í London, sagðist
í gær afar ánægður með ræðu
Abdusalams Abubakars, leiðtoga
herforingjastjómarinnar í Nígeríu,
í sjónvarpi á miðvikudag. Sagði
hann tón ræðunnar hafa verið rétt-
an en hann kvaðst ekki búast við
tillögum í lýðræðisátt alveg strax.
íbúar Nígeríu biðu í gær átekta
eftir niðurstöðu úr kmfningu á líki
Moshoods Abiolas, stjómarand-
stæðingsins sem andaðist á þriðju-
dag en óeirðir geisuðu þó enn á
nokkrum stöðum.
Herforingjaráðið í Nígeríu sat í
gær á fundum annan daginn í röð
og ræddi áætlun um að endurvekja
borgaralega stjóm í landinu og um
lausn pólitískra fanga. í sjónvarps-
ávarpi sínu á miðvikudag vék Abu-
bakar hershöfðingi aðeins lauslega
að þessum atriðum, sem olli vest-
rænum stjómarerindrekum nokkr-
um vonbrigðum, en hafði fyrr um
daginn leyst upp stjórn sína sem
séð hefur um daglegan rekstur
landsins.
Hvatti Abubakar einnig til still-
ingar í landinu en fjöldi manns hef-
ur fallið í óeirðum sem bmtust út
eftir að fréttist um dauða Abiolas.
Atök bmtust samt sem áður út í
Lagos í gær og vöraðu fjölmiðlar
almenning við því að heimsækja
nokkur svæði borgarinnar.
Hermdu fregnir í gær að allt að 45
manns hefðu látist á síðustu dögum
í átökum í suðvesturhluta Nígeríu,
þar sem stuðningur við Abiola var
mestur.
Abubakar þarf að sanna sig
Bandarískir stjómarerindrekar,
sem m.a. vom viðstaddir þegar
Abiola tók að kenna sér þess meins
sem að lokum dró hann til dauða,
Borð-
dúkar
Uppsetningabúðin Hverfisgötu 74, sími 552 5270.

hafa sagt að engin ástæða hafi ver-
ið til að gmna að brögð væm í tafli
en hitt er ljóst að orðrómur um að
Abiola hafi verið byrlað eitur hefur
dregið úr því trausti sem Abubakar
hershöfðingi hefur áunnið sér á
þeim mánuði sem hann hefur setið
á valdastóli.
Bíða menn þess því nú spenntir
að hann útlisti nákvæmlega hvem-
ig hann hyggist efna loforð sitt um
endurreisn borgaralegrar stjórnar.
Þykir það lykillinn að stöðugleika í
landinu en flestir landsmenn em
orðnir harla þreyttir á herforingja-
stjórninni sem stýrt hefur landinu
með harðri hendi undanfarin ár.
Ottast margir að ef ekki náist ár-
angur á þessu sviði geti stjómar-
kreppan sem nú ríkir breyst í blóð-
ugar ættflokkadeilur. Slíkar deilur
eiga sér langa sögu, eins og stend-
ur halda norðanmenn úr Hausa- og
Fulani-ættflokkunum um stjórnar-
taumana en Yoraba-menn, sem
búa í suðvesturhluta Nígeríu, hafa
stutt Abiola og lýðræðishreyfingu
hans.
Emeka Anyaoku, fi'amkvæmda-
stjóri breska samveldisins, sem
hitti bæði Abubakar og Abiola í
síðustu viku, sagði að Abubakar
gæti tryggt stöðu sína á nýjan leik
með trúverðugri lýðræðisáætlun.
„Hins vegar munum við eiga við
vandamál að stríða ef slíkri áætlun
er skotið á frest eða ef hún reynist
ótrúverðug.“ Abubakar þarf hins
vegar að feta einstigi milli eigin
vilja til að koma á lýðræði í landinu
og skoðana harðlínumanna innan
herforingjastjómarinnar sem vilja
fylgja óvæginni stefnu Sanis
Abachas, fyrrverandi einræðis-
herra.
Erlend ríki fylgjast með þessum
atburðum af áhuga enda telja mörg
þeirra sig hafa hagsmuna að gæta í
Nígeríu, ekki síst Bandaríkjamenn,
og snýst málið um meira en bara
lýðræði og mannréttindi því um tíu
prósent allrar olíu, sem Banda-
ríkjamenn flytja inn, koma frá Ní-
geríu. Þeir sjá sér því hag í
stöðugri stjóm í Nígeríu, sem er
fjölmennasta ríki Afríku. Vilja þeir
stuðla að því að lýðræðisstjóm í Ní-
geríu taki framkvæði meðal Afríku-
ríkja og aðstoði við að koma á stöð-
ugleika í álfunni. Spáðu frétta-
skýrendur því í gær að Bandaríkja-
menn myndu hins vegar bíða niður-
staðna úr krafningu Abiolas áður
en þeir beittu sér frekar í málinu.