Morgunblaðið - 09.10.1998, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Greip til
gaffals við
handtöku
KÚBVERSKUR íþróttamaður,
sem leikið hefur með íslensku fé-
lagsliði, var handtekinn við komu til
landsins á Keflavíkurflugvelli í síð-
ustu viku með útrunnið dvalarleyfi.
Útlendingaeftirlitið á Keflavíkur-
flugvelli ætlaði að vísa honum úr
landi en veitti maðurinn þá mót-
spymu og einnig iögreglu sem
kvödd var á staðinn.
Að sögn lögreglu greip maðurinn
til gaffals þegar laganna þjónar ætl-
uðu að sinna sínum skyldum. Var
hann þá handtekinn og færður í
handjámum í fangageymslur á
Keflavíkurflugvelli. Þar var hann
vistaður í nokkra daga.
Samkvæmt upplýsingum Útlend-
ingaeftirlitsins hefur mál mannsins
verið leyst og er hann frjáls ferða
sinna hér á landi.
-------» ♦ ♦...—
Reykjavíkurdeild RKÍ
13.000 sjúkra-
flutningar
REYKJAVÍKURDEILD Rauða
kross íslands fór um 13.000 sinnum
í sjúkraflutninga á síðasta ári, að
því er fram kemur í ársskýrslu sam-
takanna. Sjö sjúkrabílar em í dag-
legum rekstri hjá deildinni.
í ársskýrslu Rauða krossins kem-
ur einnig fram að gestakomur í
Rauðakrosshúsið, neyðarathvarf
fyrir böm og unglinga, hafí verið
138 talsins í fyrra og aðeins einu
sinni áður verið fleiri á einu ári. Þá
hafi nærri 4.700 hringt í trúnaðar-
síma hússins og daggestir verið
nærri tvö þúsund talsins.
Úrskurður menntamálaráðherra í deilu húsafriðunarnefndar og Dómkirkjunnar
Leyfí
ina
NÝLEGA úrskurðaði menntamála-
ráðherra í máli sóknamefndar
Dómkirkjunnar og húsafriðunar-
nefndar um breytingar á bekkjum
kirkjunnar. Ráðherra felldi úr gildi
ákvörðun húsafriðunarnefndar frá
17. febrúar 1998 og veitti sóknar-
nefnd Dómkirkjunnar í Reykjavík
jafnframt heimild til að stytta bekki
kirkjunnar. Gagngerar endurbætur
munu verða gerðar á kirkjunni
næsta sumar, að utan sem innan,
og verða þá einnig gerðar breyting-
ar á bekkjunum.
Umsókn um styttingu bekkjanna
í Dómkirkjunni á sér áralanga
sögu. I janúar 1994 óskaði sóknar-
nefnd Dómkirkjunnar í Reykjavík
eftir heimild húsafriðunarnefndar
til að breyta bekkjaskipan kirkj-
unnar þannig að bekkirnir yrðu
styttir svo að gangrými skapaðist
báðum megin við útveggi. Húsa-
friðunarnefnd hafnaði erindinu í
fyrstu en samþykkti styttingu
bekkjanna með bréfi í september
1994. Rúmu ári síðar dró húsafrið-
unamefnd leyfið svo til baka, sem
leiddi til þess að sóknarnefnd Dóm-
kirkjunnar kærði ákvörðun nefnd-
arinnar.
Stytting bekkjanna dregur ekki
úr listrænu gildi þeirra
í úrskurði menntamálaráðherra
segir að samkvæmt þjóðminjalög-
um beri húsafriðunarnefnd í störf-
um sínum að tryggja á sem bestan
hátt varðveislu menningarsögu-
til að stytta bekk-
í Dómkirkjunni
Morgunblaðið/Golli
MENNTAMÁLARÁÐHERRA hefur úrskurðað að sóknarnefnd Dóm-
kirkjunnar sé heimilt að stytta bekki kirkjunnar.
KOMAST má í og úr bekkjunum frá báðum hliðum eftir að þeir verða
styttir en við það myndast 70 cm breiðir gangar með útveggjum.
legra minja þjóðarinnar. Hins veg- arinnar að hún gæti hófs í ákvörð-
ar verði að gera þá kröfu til nefnd- unum sínum í samræmi við meðal-
hófsreglu stjórnsýslulaganna og
gæti þannig að því að fara ekki
strangar í sakir en nauðsyn beri til.
Taka verði tillit til þess sjónarmiðs
að besta húsverndin felist í því að
tryggja nýtingu umrædds húss.
Kærandi hafi lagt fram gögn sem
sýndu að bekkirnir hafi verið aflag-
aðir á ofanverðri þessari öld án
þess að notagildi þeirra hafi aukist
við þá aðgerð og auk þess leitt fag-
leg rök að því að styttingin á bekkj-
unum myndi ekki draga úr listrænu
gildi kirkjunnar að innan.
Marinó Þorsteinsson er fonnað-
ur endurbótanefndar Dómkirkj-
unnar og segir hann ánægjulegt að
málinu sé lokið, þar sem það eigi
sér 17 ára sögu. „Úrskurðurinn er
mikið ánægjuefni íyrir okkur en
með honum erum við í raun að fá til
baka fjögurra ára samþykkt húsa-
friðunarnefndar, þegar hún sam-
þykkti styttingu bekkjanna. Við
getum nú farið að láta hendur
standa fram úr ermum við endur-
bæturnar," sagði Marinó. Að hans
sögn fylgja ýmsir kostir styttingu
bekkjanna. Áðgengi að þeim batn-
ar, en í stað þess að einungis sé
hægt að komast að þeim frá miðju
kirkjugólfi verða 70 cm breiðir
gangar með útveggjum, svo komast
megi í og úr bekkjunum frá báðum
hliðum. „Styttingin bætir nýtingu
bekkjanna og veldur miklu minni
röskun í kirkjunni ef fólk vill til
dæmis fara út á meðan á athöfn
stendur," sagði Marinó.
Deila Technopromexport og verkalýðsfélaga vegna rússneskra starfsmanna
Umboðum starfsmanna
safnað til málsóknar
Morgunblaðið/Golli
FULLTRÚAR Technopromexport og Electrosevkavmontaj funduðu
með íslenskum verkalýðsforingjunum síðdegis í gær í húsnæði Rafiðn-
aðarsambandsins. Verkalýðsfélögin slitu fundinum þegar Rússarnir
neituðu að sýna launaseðla starfsmanna sinna.
ÖRN Friðriksson, formaður Félags
jámiðnaðarmanna, og Guðmundur
Gunnarsson, formaður Rafiðnaðar-
sambandsins, hafa safnað umboðum
hluta þeirra verkamanna sem starfa
á vegum rússneska fyrirtækisins
Teehnopromexport við lagningu
Búrfellslínu 3Á og undirbúa mál-
sókn gegn fyrirtækinu fyrir þeirra
hönd til innheimtu vangreiddra
launa reynist það nauðsynlegt. Guð-
mundur segist búast við að félögin
muni gera kröfu fyrir dómstólum
um kyrrsetningu upphæðar sem
nemur launum allra starfsmanna
Technopromexport.
Fulltrúar Technopromexport og
undirverktaka þess, Electrosevka-
vmontaj, fóru á fund Páls Péturs-
sonar félagsmálaráðherra í gær og
lofuðu að sýna honum í dag launa-
seðla allra starfsmanna. Á hinn bóg-
inn hafa þeir að ráði lögfræðiráð-
gjafa síns neitað að sýna verkalýðs-
félögunum þá og segja að með því
væri brotið gegn trúnaðarréttindum
verkamannanna samkvæmt íslensk-
um lögum.
Leita samþykkis starfsmanna
til að sýna launaseðla
I samtali við Morgunblaðið í gær-
kvöldi sagði Andrei R. Yankilevsky,
einn framkvæmdastjóra Techno-
promexport, sem þá var staddur á
Selfossi, að sennilega yrði leitað
samþykkis staifsmanna fyrir því að
sýna verkalýðsfélögunum launa-
seðla þeirra á morgun. Formenn
verkalýðsfélaganna segja að breytt
afstaða Technopromexport sé til
komin vegna þrýstings Landsvirkj-
unar. Þeir hafa fengið þau skilaboð
frá Landsvirkjun að búast megi við
nýjum fundi með Technopromex-
port í dag og segir Guðmundur
Gunnarsson, formaður Rafiðnaðar-
sambandsins, að þá verði í samstarfi
við Landsvirkjun tekið mjög fast á
málum.
Yankilevski og E. Subbota, aðal-
framkvæmdastjóri Electrosevka-
vmontaj, undirverktaka Techno-
promexport, og aðstoðarmenn
þeirra hafa verið nær látlaust á
fundum síðastliðna tvo daga með yf-
irmönnum Landsvirkjunar, verka-
lýðsfélögunum, félagsmálaráðherra
og fjölmiðlum.
Á miðvikudagskvöld voru Rúss-
arnir á þriggja tíma fundi með for-
ystumönnum Rafiðnaðarsambands-
ins, Félags járniðnaðarmanna og
lögfræðingi og hagfræðingi ASI.
Örn segir að þar hafi þeim skilist að
Technopromexport myndi afhenda
verkalýðsfélögunum öll gögn um
laun verkamanna sinna til að hægt
væri sannreyna að þeim hafi verið
greitt fyrir alla yfirvinnutíma. Á
fundi síðdegis í gær hafi Rússamir
hins vegar neitað að afhenda alla
launaseðla, sem þeir sögðu trúnað-
armál starfsmanna, en buðust til að
sýna launaseðla verkstjóra sem
sýnishorn. íslensku verkalýðsfor-
ingjarnir höfnuðu því og slitu fund-
inum.
Ekki hlutverk félagsmála-
ráðherra að reikna launin
„Við tökum ekki mark á uppgjöri
nema við getum gengið úr skugga
um það sjálfir að það sé rétt,“ segir
Öm. „Það er ekki hlutverk [félags-
málaráðherra] að reikna það út, það
er okkar hlutverk. Félag járniðnað-
armanna er með fullt umboð, fyrir
að minnsta kosti þrjá verkamenn, í
þessum málum og við munum auð-
vitað nýta okkur það.“
Guðmundur og Örn segja að um-
boðum fleiri verkamanna hafi verið
safnað, en vilja þó ekki gefa upp
hversu mörg þau era. Örn tekur þó
fram að hann líti svo á að hlutverk
félagsins sé að gæta hagsmuna allra
verkamannanna, enda hafi það gefið
umsögn um atvinnuleyfi þeirra allra
til félagsmálaráðuneytisins á sínum
tíma, eins og lög og reglur gera ráð
fyrir. Hann segir að lögfræðingur
undirbúi nú formlega kröfu á hend-
ur Technopromexport.
Skattareglur í Rússlandi
kannaðar
Verkalýðsfélögin hafna því með
öllu að Technopromexport eigi að
innheimta skatta fyrir rússnesk yf-
irvöld hér á landi, enda starfi fyrir-
tækið sem innlent fyrirtæki.
Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra segist hafa spurt Rússana að
því á fundi í gær af hverju fyrirtæk-
ið innheimti skatt af starfsmönnum
nú en léti það ekki bíða þangað til
þeir væra komnir heim.
„Þeirra skýring var sú að fyrir-
tækið væri ábyrgt fyrir staðgreiðsl-
unni og það gæti allt eins verið að
mennirnir kæmu ekki heim aftur og
þá fengi rússneska ríkið ekki það
sem því bæri. Það mætti svo sem
hugsa sér það að þeir færu til Am-
eríku eða eitthvað annað út í heim.“
Páll segir að ekki sé ástæða til að
vantreysta upplýsingum Rússanna
en þó sé verið að bera þær saman
við gögn sem borist hafa frá utan-
ríkisráðuneytinu. Sendiráð íslands í
Helsinki hafi til dæmis í gær sent
gögn varðandi skattareglur í Úkra-
ínu, þaðan sem hluti starfsmann-
anna er, en þar eru reglur öðruvísi
en í Rússlandi.
Þorsteinn Hilmarsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsvirkjunar, segir
að nú sé verið að kanna þá leið að
leita til útibús alþjóðlegrar endur-
skoðunarskrifstofu hér á landi, sem
einnig hefur skrifstofu í Moskvu, til
að fá úr því skorið hvort Techno-
promexport eigi að innheimta
skatta fyrir rússnesk yfirvöld.
Vill tryggja að mennirnir
sem farnir eru fái greitt
Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra gagnrýnir framferði bæði
verkalýðsfélaganna og Techno-
promexport í deilunni. Hann segir
að yfirmenn Technopromexport
hafi valdið óþarfa tortryggni í sinn
garð með því að vera of svifaseinir
við að láta upplýsingar af hendi.
„Þeir virðast vera vanir öðru vinnu-
umhverfi og öðruvísi samskiptum
milli verkalýðshreyfingar og fyrir-
tækja.“
Aðspurður um hvort íslensku
verkalýðsfélögin hafi staðið sig vel
í deilunni við Technopromexport
segist hann ekki vilja leggja dóm á
það.
„Ég hef ekki verið samþykkur
öllu sem Guðmundur Gunnarsson
hefur sagt í fjölmiðlum. Ég hefði í
mörgum tilfellum orðað hlutina
öðruvísi en hann hefur gert og hann
hefur verið með ásakanir á bæði
mig og mitt starfsfólk sem ekki eiga
við nein rök að styðjast. Ég reikna
með því að verkalýðsfélögunum
gangi gott eitt til við að passa upp á
hagsmuni þessara erlendu starfs-
manna en mér finnst fjölmiðlagleðin
stundum hafa keyrt fram úr hófi.“