Morgunblaðið - 17.10.1998, Síða 30

30 LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 1998
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Reuters
BILL Clinton tók á móti Benjamín Netanyahu, forsætisráðherra Israels, og Yasser Arafat, leiðtoga Palestínu-
manna, í Hvíta húsinu á fimmtudag, ásamt A1 Gore varaforseta og Madeleine Albright utanríkisráðherra.
Yiðræður Arafats og Netanyahus í Bandaríkjunum hafnar
Clinton hvetur
til samkomulags
Wye Mills. Reuters.
Jeltsín að
missa tökin á
embættinu?
Kominn í veikindafrí og ætlar ekki á
Apec-fund í nóvember
Moskvu. Reuters.
TALSMAÐUR Bandaríkjastjóm-
ar sagði að „uppbyggilegt og raun-
sætt andrúmsloft" hefði verið ríkj-
andi við upphaf friðarviðræðna
Yassers Arafats, leiðtoga Palest-
ínumanna, og Benjamíns Netanya-
hus, forsætisráðherra ísraels, í
smábænum Wye Mills í Maryland-
ríki á fimmtudag. Bili Clinton
Bandaríkjaforseti hvatti í gær til
þess að sendinefndirnar íhuguðu
að lengja viðræðurnar um tvo
daga, en fyrirhugað var að þær
stæðu fram á sunnudag.
Rík áhersla er lögð á að viðræð-
urnar fari fram í friði fyrir kast-
Ijósi fjölmiðla, og litlar fregnir
hafa borist af gangi þeirra. Þrátt
fyrir fréttabann höfðu fjölmiðlar
eftir ónafngreindum meðlimum
samninganefndar Palestínumanna
í gær að ekkert hefði þokast í
samkomulagsátt á fyrsta degi við-
KVÓTASVINDLIÐ í Danmörku
vindur sífellt upp á sig. Nú er einn
af þeim, sem krafist hafa miklu
hai’ðari aðgerða gegn þeim, sem
stunda ólöglegar veiðar, sjálfur
grunaður um að hafa stundað þær í
stórum stíl. Er um að ræða Ivar
Espesen í Hirtshals, varaformann í
samtökum danska fiskiðnaðarins,
en lögreglan hefur sannanir fyrir
því, að 10-12 norður-jósk skip, tog-
arar og nótaskip, hafi landað ólög-
legum fiski í Færeyjum fyrir hund-
ruð milljóna ísl. kr.
Danska lögreglan hefur unnið
að þessu máli með mikilli leynd allt
sl. ár en uppi á sönnunargögnun-
um hafði hún í fiskimjölsverk-
smiðju í Fuglafirði í Færeyjum. Er
rannsókn málsins þar að mestu
lokið og búist er við, að yfírheyrsl-
ur hefjist í Danmörku á næstu vik-
ræðnanna. Sögðu þeir að fundur
um öryggismál hefði tekið snögg-
an endi á fimmtudagskvöld eftir
snörp orðaskipti vegna „ögrandi"
ummæla eins samningamanna
Israela.
Sendinefndir Israela og Palest-
ínumanna ræddu í gær öryggismál,
efnahagsmál, flugvöll Palestínu-
manna á Gazasvæðinu og hvemig
koma mætti á öruggum samgöng-
um milli heimastjórnarsvæða Pa-
lestínumanna á Gazasvæðinu og
Vesturbakkanum.
Flestir ísraelar fylgjandi
samkomulagi
Bill Clinton Bandaríkjaforseti,
sem hafði frumkvæði að viðræðun-
um, setti fund leiðtoganna á
fimmtudag og hvatti þá til að gera
sitt besta til að leysa ágreiningsmál
þjóðanna. Hann átti fimm fundi
um að því er fram kemur í
Jyllands-Posten.
Sfld og makrfll
Sagt er, að í mörgum tilfelum
snúist málið um mjög gróf lögbrot,
ólöglegar veiðar, sem skipta tugum
milljóna kr. á skip. Var aðallega um
að ræða síld og makríl en í Fugla-
firði var aflinn skráður undir teg-
undir, sem ekki eru bundnar kvóta.
Espesen hefur staðið að því
ásamt stjóm samtaka fiskiðnaðar-
ins að ki-efjast meirí aðgerða gegn
þeim, sem leggja fyrir sig ólöglegar
veiðar, en nú vill hann fátt um þetta
mál segja og kveðst ekki hafa séð
neitt frá lögreglunni um það. Peder
Hyldtoft, formaður samtaka fisk-
iðnaðarins, segir aftur á móti, að
málið sé grafalvarlegt og kunni að
draga dilk á eftir sér fyrir samtökin.
með Arafat og Netanyahu, ýmist
saman eða hvoram um sig.
Viðræðumar snúast fyrst og
fremst um tillögu Bandaríkja-
manna um að Israelar gefi Palest-
ínumönnum eftir 13% Vesturbakk-
ans, og fái í staðinn tryggingu fyrir
því að Palestínumenn skeri upp
herör gegn skæruliðahreyfingum
sem beint hafa spjótum sínum að
Israel. Náist um það samkomulag,
gæti það varðað leiðina að varan-
legum friðarsamningum, sem ættu
að vera komnir á í maí á næsta ári
samkvæmt Óslóarsamkomulaginu
frá 1993.
Yfir 80% ísraela era fylgjandi
slíku samkomulagi, samkvæmt nið-
urstöðum skoðanakönnunar sem
kynntar vora í gær. Símon Peres,
fyrrverandi forsætisráðherra Isra-
els, sagðist í gær vongóður um að
árangur næðist á fundi leiðtoganna.
NEXHMIJE Hoxha, ekkja al-
banska einræðisherrans Envers
Hoxha, minntist þess í gær, að
þá voru liðin 90 ár frá fæðingu
eiginmanns síns. Viljaði hún
grafar hans í kirkjugarði í
BORÍS Jeltsín, forseti Rússlands,
hefur dregið sig aftur í hlé vegna
veikinda og falið forsætisráðherran-
um að fara á leiðtogafund ýmissa As-
íu- og Kyrrahafsríkja í næsta mánuði.
Júrí Lúzhkov, borgarstjóri í Moskvu,
segist efast um, að Jeltsín geti gegnt
embættinu út kjörtímabilið.
Ekkert kom fram um það, að
Jeltsín yrði frá fram yfir fund ríkj-
anna, sem standa að Apec, Efna-
hagssamvinnuráði Asíu- og Kyrra-
hafsríkja, og fyrirhuguð ferð hans til
Vínar síðar í þessum mánuði er enn
á dagskrá. Það þykir þó ekki traust-
vekjandi, að hann skuli aflýsa fundi
með svo löngum fyrhvara og ýtir
undir orðróm um, að hann sé að
missa tökin á embættinu. Jeltsín
þjáist af berkjubólgu og mætti til
vinnu á miðvikudag og fimmtudag
þvert ofan í ráðleggingar lækna.
„Skammvinn veikindi eru eitt en
sá, sem getur ekki sinnt starfi sínu,
verður að hafa hugrekki til að gang-
ast við því,“ sagði Lúzhkov, borgar-
stjóri í Moskvu, í viðtali við Inter-
fax-fréttastofuna, en hann hefur
sýnt áhuga á því að bjóða sig fram í
forsetakosningunum árið 2000.
Efnahagsáætlun fyrir áramót
Ástandið í rússneskum efnahags-
málum hefur kynt undir kröfum um
Þrír fórust
Og þriggja
saknað
Kaupinannahöfn. Reutcrs.
ÞRIR menn höfðu fundist látnir
og þriggja var enn saknað þegar
leit var hætt í gærkvöld að þeim,
sem hugsanlega kynnu að hafa
komist af er úkraínskt flutn-
ingaskip sökk í Norðursjó.
Skipið, Aster, var 3.000 tonn
og með 11 manna áhöfn. Komust
fimm lífs af þegar það sökk en
talið er, að farniui’inn hafi kast>
ast til en veður var mjög slæmt,
suðvestanrok og töluverð alda.
Tirana ásamt um 100 kommún-
ískum stuðningsmönnum sinum.
Hoxha hélt Albaníu í járngreip
sinni í hálfa öld og mátti heita,
að landið væri þá einangrað frá
umheiminum.
afsögn Jeltsíns
og enn bólar ekk-
ert á efnahagsá-
ætlun stjórnar
Jevegenís Príma-
kovs forsætisráð-
herra. Andrei
Shapovalyants
efnahagsráð-
herra sagði í
gær, að áætlunin
yrði tilbúin fyrir
áramót en tekin yrði ákvörðun um
ýmis forgangsmál nk. þriðjudag.
Þar er um að ræða stefnu rúss-
neska seðlabankans í peningamál-
um og hvað varðar endurreisn
bankakerfisins og verður þetta
rætt á fundi með fulltrúum IMF,
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. 300
milljarðar ísl. kr., annar hluti láns-
ins til Rússa, verður ekki afhentur
fyrr en rússneska ríkisstjórnin hef-
ur komið sér saman um ákveðna
efnahagsstefnu.
Þótt hart sé í ári í Rússlandi hafa
tveir þriðju landsmanna engan
áhuga á að fara úr landi í von um
betri lífskjör. Kemur það fram í
skoðanakönnun, sem birt var í gær.
Aðeins 7% sögðust vilja yfirgefa
ættjörðina fyrir fulllt og allt en 10%
kváðust geta hugsað sér að vinna
um tíma erlendis.
Reynir á
rætur
Græningja
Bonn. Reuters.
ÞÝZKA þingið samþykkti með yfir-
gnæfandi meiiihluta á sérstökum
aukafundi í gær að heimila þýzkum
hermönnum og flugvélum að taka
þátt í hemaðaraðgerðum Atlants-
hafsbandalagsins (NATO) gegn Ser-
bíu vegna Kosovo-deilunnar. Græn-
ingjar, sem eiga að taka við utanrík-
isráðuneytinu í nýrri stjórn Gerhards
Schröders, klofnuðu í afstöðu sinni.
Þetta var í fyrsta sinn sem þýzk
stjórnvöld gefa grænt ljós á að her-
valdi sé beitt utan ytri landamæra
aðildam'kja NATO án þess að til
þess liggi fyrir skýrt umboð frá Sa-
meinuðu þjóðunum.
Gerhard Schröder, verðandi
kanzlari, studdi ákvörðunina, sem
fráfarandi ríkisstjórn Helmuts
Kohls hafði tekið.
Þótt til standi að einn af leiðtog-
um Græningja taki við utanríkis-
ráðuneytinu kusu sumir þingmanna
flokksins að sitja hjá eða að greiða
atkvæði á móti ákvörðuninni, og
vildu með því sýna að þeir væra trú-
ir rótum sínum.
Alls greiddu 503 þingmenn at-
kvæði með, 63 á móti og 18 sátu hjá.
Engin fyrirmæli vora um það að all-
ir skyldu greiða atkvæði á einn veg.
Einstæður þingfundur
Stjórn Kohls bauð NATO 500
hermenn og 14 Tornado-orrustu-
þotur ef Serbíustjórn stendur ekki
við orð sín um að draga hersveitir
sínar til baka frá Kosovo. Samþykkt
þingsins var nauðsynleg og því var
það kallað saman sérstaklega, eins
og það var saman sett fyrir kosn-
ingarnar 27. september, en að þing
skuli kallað saman í sinni gömlu
samsetningu áður en nýtt þing
kemur saman eftir kosningar hefur
aldrei gerzt áður í sögu þýzka Sam-
bandslýðveldisins.
Frammámaður í dönskum sjávarútvegi
grunaður um kvótasvindl
Sildin skipti um
nafn í Fuglafírði
Reuters
Hoxha minnst