Morgunblaðið - 11.11.1998, Page 58

MORGUNBLAÐIÐ
, 58 MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 1998
^Jmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm^mmmmmmmmmmmmmmmmmmmm^mmmmmmmmmmmmmmmmmmmm^^^^
Hundalíf
■ r~ ^
Uidurkenndu þcw, ’
Aubbi, þessú Seppc J
dg ekJcú T
cv6cjn$ þai... f”
,/w/*/*eríJka, mu/v\
grtnnri/ j~-
. ííÁiS i
Ljóska
Ég hef oft velt því fyrir mér.. . hefur þér einhvern tíman verið boðið að Mér hefur ekki einu sinni verið
spila sem atvinnumaður? boðið að spila sem atvinnu-
hundur...
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
A
Yktar, gallaðar
ókonur og jaðarfólk
Frá Sigrúnu Ármanns
Reynisdóttur:
KERLING ein grindhoruð, hárið úf-
ið og úr öskugráu andliti hennar skín
eymd og volæði. Föt hennar eru
snjáð og stagbætt og úr nefi hennar
rennur sultardropi. Þetta er Frú-Fá-
tækt. Hún flakkar víða um og dvelur
yfirleitt lengi hjá þeim sem hún
heimsækir. Jafnvel heldur hún til hjá
afkomendum þessa fólks langt fram í
ættir. Hún nýtur sín vel hér á landi
um þessar mundir og hefur hvassar
klær. Hún er mjög merkileg kona
því haldin var um hana ráðstefna á
Hótel Sögu um daginn. Ég hélt að ég
hefði lent á vaxmyndasafni er ég
gekk þar inn. Ég sat þarna allan
daginn og voru allir mjög alvarlegir
og hlustuðu á erlenda prófessora og
ýmsa fleiri frá mörgum löndum
segja okkur frá Frú-Fátækt. Há-
skólinn hér er búinn að gera merkar
rannsóknir um fátæktina hér og
draga fólk í dilka. Þar voru konur
sérstaklega teknar fyrir og útkoman
varð ýktar, gallaðar ókonur og fólk
sem býr á jaðrinum - jaðarfólk.
Stórkostlegt, en þessu fólki sem
þarna var fjallað um var ekki boðið,
það var dýrt inn á þessa ráðstefnu,
sem bar vott um andlega fátækt, þar
sem fólk var vegið og metið með
reglustrikum menntafólks. Hungur-
mörkin voru 44 þús. á mánuði. Ég er
ansi hrædd um að flestir séu sam-
mála um að þetta sé alltof lág tala.
Og hver verður svo útkoman?
Örugglega engin, ekkert gerist, fólk
heldur áfi-am að hafa Frú-Fátækt
hjá sér.
Stjórnmálamenn verða oft ansi
nærsýnir þegar Frúna ber á góma,
horfa í kringum sig og segja „nei,
nei, hún er ekki hér“. Það nýjasta
sem heyrst hefur um Frúna er að
hún sé komin í „bisnis“ og teygi sín-
ar krumlur til margra. Það er ekki
nema von að ýmsir vilji viðhalda
henni þegar þeir græða á henni. Við
eigum ekki að kjósa fólk til að
stjórna þjóðarskútunni sem vill við-
halda þessu ástandi.
Fátæktin er ekkert lögmál, hún
er illt mein í sérhverju samfélagi.
Marga manneskjuna hefur hún rifið
niður og eyðilagt hana, jafnvel end-
anlega. Það er sárt að sjá fólk, sem
vel af guði er gert og jafnvel hæfi-
leikaríkt, verða Frú-Fátækt að
bráð. Og núna þegar efnahags-
hyggjan ætlar allt að kæfa, verður
manneskjan sjálf sífellt minna virði.
Við lifum orðið í sérfræðingasamfé-
lagi sem á að segja okkur hvernig
við eigum að lifa og hugsa, þegar
búið er að brjóta okkur niður.
Ung kona er ég þekki sem er ein-
stæð móðir, varð veik og hafði þar
að auki fjárhagslegar áhyggjur, var
kölluð til félagsmálastofnunar
vegna kvartana frá einhverjum um
að hún væri óhæf móðir. Hún varð
hrædd um að börn hennar yi-ðu af
henni tekin. Ég þekki hennar að-
stæður vel svo ég hringdi til að
leggja inn gott orð fýrir hana, en
mér mætti ákaflega kalt viðmót.
Það var ekki fyrr en eftir margar
hringingar sem ég fékk loks sam-
band við félagsráðgjafa. Ég sagði
henni að fólk væri hrætt við þessa
stofnun. Hún sagði það fáfræði. En
staðreyndin er sú að framkoma sú
er mætir fólki sem þangað leitar er
nú ekki uppörvandi. Ég hafði á til-
finningunni að ég væri annars
flokks borgari við það eitt að lyfta
símtólinu og hringja þangað.
Vonandi verður bætt úr þessu.
Það ætti að vinna þarna fólk sem
þekkir af eigin raun hvað það er að
eiga erfitt. Slíkt fólk ætti að taka á
móti fólki er þangað leitar. Það
lærist ekki allt við að sitja á skóla-
bekk, lífsins skóli er engu síður
mikilvægur.
I næstu alþingiskosningum þurf-
um við að styðja það stjórnmálaafl
sem blæs til samstöðu gegn þessari
andstyggilegu tímaskekkju, Frú-
Fátækt. Það eina afl sem ég sé í bili
sem muni gera það eru húmanistar.
Þeir hafa þegar haldið ráðstefnu um
uppreisn gegn fátækt sem allir gátu
sótt, jafnt fátækir sem aðrir, og
munu eflaust halda fleiri. íslending-
ar ættu að setja sér það takmark að
hrekja þennan óvætt á haf út. Þeir
hafa áorkað öðru eins, svo sem í
þorskastríðinu forðum daga og í
eldgosum og snjóflóðum sem lands-
menn hafa hrjáð.
SIGRÚN ÁRMANNS
REYNISDÓTTIR,
rithöfundur og fél. í Húmanistafl.
„Rétt örnefni“
Frá Oddi Sigurðssyni:
í LESENDABRÉFI til Morgun-
blaðsins hinn fimmta þessa mánaðar
og athugasemdum þar við er nokkuð
rætt um örnefni á hálendinu. Sýndist
sitt hverjum um réttmæti þeirra.
Réttilega er þar sagt að til séu staðir
sem beri tvö nöfn og megi bæði telj-
ast jafnrétt. Oft má þó sýna fram á
með einhverjum rökum, til dæmis
aldri og uppruna, að eitt nafn sé rétt-
hærra öðru. Til er góð regla og hún
hljóðar upp á að það nafn sem
heimamenn nota sé rétt sama hvað
líði uppruna og eldri örnefnum. Hér
skal ekki gert upp á milli þessara að-
ferða við að greina „rétt“ nafn.
Rangt nafn á korti getur hins vegar
ekki talist verðug rök fyrir nafnfestu
jafnvel þótt það hafi verið prentað
þannig mörgum sinnum. Það er
megin ljóður á íslenskri kortaútgáfu
hvað lítt er vandað til örnefna. Verð-
ur að segjast að engan veginn má
treysta þeim kortum, sem hafa kom-
ið út hjá Landmælingum íslands,
sem heimild um rétt örnefni. Árbæk-
ur Ferðafélags Islands eru mun
áreiðanlegri þótt þær séu að sjálf-
sögðu ekki óskeikular heldur og
veldur þá höfundur og útgáfunefnd
hverju sinni hve vel hefur tekist til.
Herforingjaráðskortin svokölluðu,
sem komu út á fyrri hluta aldarinn-
ar, voru að mörgu leyti mjög vönduð
en síðan hefur sigið á ógæfuhliðina
hjá kortaútgáfunni. Það skal því
hvatt til vakningar um að framvegis
verði einungis gefin út vönduð kort í
alla staði. Skortur fjár eða tíma eru
ekki haldbær rök fyrir að ekki sé
vandað til útgáfu landakorta því að
með gölluðum kortum er hvoru
tveggja kastað á glæ, peningum og
íyrirhöfn. Kort sem ekki er hægt að
treysta eru veiri en engin.
ODDUR SIGURÐSSON
Brekkuseli 14, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teijast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.