Morgunblaðið - 04.04.2000, Blaðsíða 12

12 ÞRIÐJUDAGUR 4. APRÍL 2000
FRETTIR
MORGUNBLADIÐ

Þuríður Backman í utandagskrárumræðu um breytt áform í virkjanamálum
Breytt áform Qárfesta
hafa kollvarpað áætlunum
ÞURÍÐUR Baekman, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, óskaði eftir umræðu utan
dagskrár í gær um breytta stöðu í ál-
vers- og virlq'anamálum. Hún sagði
breytt áform fjárfesta hafa kollvarp-
að áætlunum ríkisstjómarinnar um
stóriðju á Austurlandi. Halldór As-
grímsson, utanríkisráðherra og starf-
andi iðnaðarráðherra, var til and-
svara og sagði það rangt að áformum
ríkisstjórnarinnar hefði verið koll-
varpað en ljóst væri að hlusta bæri á
vilja fjárfesta sem óskuðu nú eftir
stærri áfanga í álveri en í fyrstu.
Þuríður sagði hafa verið Ijóst að
áform um 120 þúsund tonna álver
hafi verið byggð á veikum granni,
fyrir því hafi aldrei verið rekstrar-
grundvöllur. Þingmenn VG hefðu við
umræður í nóvember bent á að álver-
ið og virkjunarkostur sem rætt hefði
verið um væru óarðbæ fjárfesting en
á það hefði ekki verið hlustað. Hún
sagði hafa verið tilgangslaust að
þröngva í gegnum Alþingi fyrir síð-
ustu jól þingsályktunartillögu um
virkjun Eyjabakka undir þeim for-
merkjum að þar væri á ferð stærsta
byggðamál sögunnar. „Þingi og þjóð
var talin trú um að nauðsynlegt væri
að fallast á slæleg vinnubrögð í mál-
inu þar sem ekki gæfist tími til að
vinna þau eftir kröfum tímans.“
Brýnt að hafa önnur
áform í gangi
Þingmaðurinn sagði brýnt að hafa
önnur áform í gangi, stóriðja muni
aldrei verða stærsta byggðamál sög-
unnar. Hún sagði stærra álver og
virkjun við Kárahnúka jafn ótraust
og fyrri áform. Óheppilegt væri fyrir
íbúa Austurlands að búa við óvissu
vegna vinnubragða yfirvalda og
togstreitu þeirra við fjárfesta.
Hún sagði nauðsynlegt að taka upp
viðræður við Austfirðinga um átak í
atvinnumálum fjórðungsins í Ijósi
stöðunnar og leggja yrði umtalsvert
fé í nýsköpunarvinnu, hraða yrði
vinnu við samgöngubætur á Austur-
landi og hefjast handa um undirbún-
ing veradaraðgerða vegna Eyja-
bakka. Þuríður spurði ráðherrann
Morgunblaðið/Jim Smart
Halldór Ásgrímsson, starfandi iðnaðarráðherra, var til andsvara í gær í
umræðu utan dagskrár um breytta stöðu í álvers- og virkjanamálum.
hvort Jökulsá á Dal og Jökulsá í
Fljótsdal yrðu undanskildar við gerð
rammaáætlunar um virkjanir vatns-
afls og jarðvarma á landinu sem nú
væri í vinnslu. Spurði þingmaðurinn
hvaða áform væru uppi hjá ríkis-
stjóminni varðandi atvinnu- og
byggðamál á Austurlandi til að forða
enn frekari byggðaröskun á svæðinu.
Alltaf gert ráð fyrir
Kárahnúkavirkjun síðar
Halldór Ásgrímsson hóf svar sitt
með því að segja það rangt hjá þing-
manninum að breytt viðhorf fjárfest-
anna hefðu kollvarpað málinu. Alltaf
hefði legið ljóst fyrir að vilji ríkis-
stjórnarinnar hefði verið að fara í til-
tölulega lítinn áfanga, það hefði verið
þjóðhagslegra heppilegra. Þegar upp
hefði komið að fjárfestar vildu fara í
stærri áfanga verði að líta á málið.
Það hefði ýmsa kosti en meðal annars
þá galla að álverið kæmist síðar í
notkun en annars hefði verið og áhrif-
in á byggð á Austurlandi kæmu
seinna fram. Ráðherrann sagði að í
Hallormsstaðayfirlýsingunni hefði
verið gert ráð fyrir stækkunarmögu-
leikum með ákveðnum fyrirvörum og
alltaf hefði verið gert ráð fyrir að
Kárahnúkavirkjun kæmi síðar.
ALÞINGI
„Nú er það svo með þann þingflokk
sem háttvirtur þingmaður er tals-
maður fyrir að hann er á móti öllum
þessum framkvæmdum og vill breyta
öllu svæðinu í þjóðgarð og ásakar
okkur um að skapa óvissu," sagði ráð-
herra. „Það má kannski segja að það
sé hægt að skapa vissu, eða hvað, með
því að gera ekki neitt og hreyfa sig
ekkert og loka sig inni í málum og
ákveða að þarna verði orkan ekki
nýtt og segja ávallt að það verði að
gera eitthvað annað íyrir Austurland.
Hvað er þetta annað? Það væri fróð-
legt að háttvirtur þingmaður upplýsti
það. Það háttar víða þannig til á
landsbyggðinni að atvinnumál era
ekki í nægilega góðu lagi og það hefur
verið ákveðinn flótti frá landsbyggð-
inni. Þannig að hér er Austurland
ekki eitt á ferð. Það era líka aðrir
landshlutar sem þarf að huga að og
það liggur alveg ljóst fyrir að mestu
möguleikar þessa landsfjórðung era
á sviði orkuvinnslu og tilheyrandi
stóriðju.“
Halldór sagði að gert væri ráð fyrir
Kárahnúkavirkjun á skipulagi miðhá-
lendisins en það kæmi til kasta Al-
þingis næsta haust að taka ákvörðun
um hvort rétt væri að leyfa byggingu
hennar eða ekki. Kvaðst hann vera
þeirrar skoðunar að hana skyldi leyfa
og áform ríkisstjómarinnar væra að
halda undirbúningi áfram, m.a. með
vegagerð í Fljótsdal sem nú væri í
umhverfismati.
„Ég vænti þess að það fari fram
góð vinna á næstu vikum varðandi
þetta mál og að innan fimm vikna geti
legið íyrir hver verði næstu skref í
þessu máli.“
Þórann Sveinbjamardóttir, þing-
maður Samíylkingarinnar, sagði
Hallormsstaðayfirlýsinguna, sem
hún nefndi homstein stóriðjuáforma
ríkisstjórnarinnar, vera marklaust
plagg. Hún spurði hvaða arðsemis-
kröfur yrðu gerðar til virkjunarfram-
kvæmdanna. Þingmaðurinn sagði að í
stórmálum sem þessum reyndi á fag-
leg vinnubrögð, dugandi samráð og
skýi-a pólitíska sýn og sagði hún rík-
isstjórnina fallna á því prófi.
Breyting’ þurftí ekki
að koma á óvart
Davíð Oddsson forsætisráðherra
minnti á að allir talsmenn ríkisstjóm-
arinnar hefðu við umræður um málið
alltaf lagt áherslu á að ekkert væri í
hendi varðandi þau. Nauðsynlegt
væri hins vegar að undirbúa alla kosti
sem nota mætti til að koma málum í
höfn. Það þurfti ekki að koma neinum
á óvart að breytingar hefðu orðið á
áformum manna. Forsætisráðherra
sagði breytinguna geta orðið farsæla
og heppilega. „Það ætti að reynast
minni ágreiningur um þennan virkj-
unarstað. Þessi virkjunarkostur er
afar heppilegui- virkjunarkostur að
mínu áliti,“ sagði ráðherra og taldi að
nást myndi meiri samstaða meðal
þjóðarinnar um hann.
Ný skjöl í athugun
Telur fullyrðingar um
Schengen stangast á
ÖGMUNDUR Jónasson, þingmað-
ur Vinstrihreyfingar - græns
framboðs, gerði Schengen-sam-
starfið að umræðuefni í fyrir-
spurnartíma á þingi í gær. Vitnaði
hann til skýrslu nefndar um áhrif
þess á ferðaþjónustuna í landinu
og sagði fullyrðingar þar stangast
á við það sem fram hefði komið í
umræðum við afgreiðslu Alþingis á
þingsályktunartillögunni um
Schengen.
Þingmaðurinn sagði að í skýrsl-
unni væri talað um aukið óhagræði
og aukinn tilkostnað vegna
Schengen-samstarfsins en við um-
ræðurnar hefði verið fullyrt að
Schengen-samstarfið yrði ferða-
þjónustunni mjög til framdráttar.
Spurði hann Halldór Ásgrímsson
utanríkisráðherra hvort honum
hefði verið kunnugt um efni
skýrslunnar sem hefði komið fram
daginn eftir að tillagan var af-
greidd á Alþingi.
Þjónar hagsmunum íslands
Halldór Ásgrímsson svaraði því
til að í ráðuneytinu hefðu menn
vitað af gerð skýrslunnar en hún
breytti í engu skoðun sinni á mál-
inu. Kvaðst hann telja Schengen
þjóna hagsmunum íslands og
verða til þess að efla veg ferða-
þjónustunnar til lengri tíma litið.
„Ég er, og mínir samstarfsmenn í
utanríkisþjónustunni, einfaldlega
ósammála mörgu því sem kemur
fram í þessari skýrslu, svo að það
sé nú á hreinu," sagði ráðherrann.
Aukinn kostnaöur
vegna sveppalyfja
RANNVEIG Guðmundsdóttir,
þingmaður Samfylkingarinnar,
beindi þeirri fyrirspurn til dóms-
málaráðherra, hvernig standi á því
að þau gögn sem fram hafa komið
á liðnum árum í Geirfinnsmálinu
hafi ekki áður verið lögð fram
þrátt fyrir að ítrekað hafi verið
leitað eftir því á liðnum árum við
málsmeðferð. Spurði þingmaðurinn
hvort gögnin gæfu dómsmálaráð-
herra tilefni til þess að beita sér
fyrir því ásamt saksóknara-
embættinu að mál Magnúsar Leó-
poldssonar og Sævars Cisielskis
verði tekið fyrir á ný í ljósi fram-
kominna gagna.
Rannveig sagði mikilvægt að öll
gögn málsins fyndust og skýringar
fengjust á hvarfi þeirra. Margir
hafi verið fangelsaðir í Geirfmns-
málinu og eina leiðin til að endur-
ÁSTA R. Jóhannesdóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, spurði
Ingibjörgu Pálmadóttur heilbrigð-
isráðherra á Alþingi í gær hvort
hún myndi beita sér fyrir því að
breyta reglum varðandi hlut sjúkl-
inga í sveppalyfjum. Þeim hefði
verið breytt um síðustu áramót og
síðan þá hefði sjúklingum sem
þurfa slík lyf verið gert að greiða
þau að fullu fyrstu tvo mánuðina,
sem kostaði þá 20 þúsund krónur.
Áður hefðu lífeyrisþegar þurft að
greiða eitt þúsund krónur fyrir
heimta traust manna á réttarkerf-
inu og græða sár væri að taka
málið upp að nýju.
Sólveig Pétursdóttir dómsmála-
ráðherra sagði að svo virtist sem
mat þeirra sem komu að rannsókn
málsins að umrædd gögn hafi ekki
skipt máli við rannsókn málsins al-
mennt. Hún sagði að lögmaður
Magnúsar Leópoldssonar, Jón
Steinar Gunnlaugsson, hefði óskað
liðsinnis dómsmálaráðuneytisins til
að kanna hvort einhvers staðar
væru skjöl sem tengst gætu um-
bjóðanda hans og Geirfmnsmálinu.
Ráðherra kvaðst hafa talið rétt að
verða við beiðninni og nýlega hafi
viðbótargögn fundist. Lögmönnum
hafi verið skýrt frá fundinum og
boðið að skoða gögnin. Kvaðst hún
bíða viðbragða þeirra og í fram-
haldi af því yrði tekin ákvörðun.
slíkan lyfjaskammt. Þingmaðurinn
sagði sveppasýkingar algengar
hér, aldraðir væru gjarnan þjáðir
af þeim og hamlaði það hreyfigetu
þeirra. Hún sagðist hafa það eftir
læknum að sjúklingar hefðu ekki
haft efni á að leysa út sveppalyf
eftir að reglum var breytt, þar
sem þeir gátu ekki greitt fyrir
skammtinn.
Ingibjörg Pálmadóttir sagði að
til væru reglur sem gerðu sjúkl-
ingum sem þessum kleift að sækja
um endurgreiðslu, m.a. af fjár-
hagsástæðum og þannig væri tekið
á þessum vanda og þeir sem
þyrftu mikið á lyfjum að halda
gætu sótt um lyfjakort. Ráðherra
sagði sveppalyf falla undir flokk
fúkkalyfja en reglum varðandi
þann flokk hefði verið breytt.
Þingmaðurinn benti á að fyrstu
tvo mánuðina yrðu allir að leggja
út fyrir lyfjum sem þessum og
sagði tekjulítið fólk ekki ráða við
slíkt.
• •
Ossur og
Tryggvi
hefja
fundaferð
um landið
TVEGGJA vikna fundaferð þeirra
Össurar Skarphéðinssonar og
Tryggva Harðarssonar, formanns-
efna Samfylkingarinnar, hefst í
kvöld íd. 20.30 á
Fosshóteli KE A á
Akureyri. Þeir
munu verða á
opnum fram-
boðsfundum
Samfylkingarinn-
ar um land allt á
næstu _ tveimur
vikum. Á fundun-
um kynna fram-
bjóðendur stefnu-
mál sín, hug-
myndir um hinn
nýja flokk, sem
stofnaður verður
formlega þann
5.-6. maí n.k. , og
framtíðarsýn.
Gestir á fund-
um frambjóðend-
anna fá tækifæri til að spyrja um þau
mál sem fólki þykir mestu varða. Þá
verða fjölmiðlamenn á hverjum stað
í hópi fyrirspyrjenda. í upphafi
flytja formannsefnin stutt ávörp.
Fundarstjóri á fyrsta fundinum á
Akureyri verður Sigríður Stefáns-
dóttir.
Fundirnir verða haldnir sem hér
segir: Á Akureyri þriðjudaginn 4.
apríl kl. 20.30 á Fosshótel KEA, á
Sauðárkróki miðvikudaginn 5. apríl
kl 21.00 í Ólafshúsi, á Reyðarfirði
fimmtudaginn 6. apríl kl 20.30 á
Fosshótelinu. í Borgarnesi þriðju-
daginn 11. apríl kl 20.30 í Mótel Ven-
us við Borgarfjarðarbrú, á Selfossi
miðvikudaginn 12. apríl kl. 20.30 á
Hótel Selfoss, í Reykjanesbæ-Kefla-
vík fimmtudaginn 13. apríl kl. 20.30 í
Víkinni, sal Verkalýðs- og sjómanna-
félags Keflavíkur við Hafnarstræti
og fundaferðinni lýkur loks í Reykja-
vík sunnudaginn 16. apríl.
Atkvæðisrétt í foi-mannskjöri
Samfylkingarinnar hafa allir gildir
félagar í Samfylkingunni eða aðild-
arfélögum hennar. Póstkosning
hefst 10. apríl og lýkur 30. apríl. Úr-
slit verða kynnt í upphafí stofnfund-
ar Samfylkingarinnar 5. maí. Á fund-
inum sjálfum verður varaformanns-
kjör og kosning í önnur embætti.
Hægt er að skrá sig í Samfylking-
una á framboðsfundunum. Nánari
upplýsingar um inngöngu í Samfylk-
inguna og þátttöku í formannskosn-
ingu fást á skrifstofu Samfylkingar-
innar.
------^4-4-------
Forseti Al-
þingis heim-
sækir þýska
þingið
HALLDÓR Blöndal, forseti Alþing-
is, hélt af stað í opinbera heimsókn
til neðri deildar þýska þingsins (der
Bundestag) á sunnudag og er þetta í
fyrsta skipti sem slík heimsókn á sér
stað milli þinganna. Með forseta Al-
þingis í för era þingmennirnir Guð-
mundur Árni Stefánsson, Tómas
Ingi Olrich, Kristinn H. Gunnarsson
og Steingrímur J. Sigfússon.
„Halldór mun m.a. eiga fund með
Wolfgang Thierse, forseta neðri
deildar þýska þingsins, fulltrúum
allra þingflokka og varamönnum ut-
anríkismála- og Evrópunefnda
þingsins. Þá mun sendinefndin heim-
sækja nokkur fyrirtæki og ræða við
stjórnmálamenn úr þingum nokk-
urra sambandslanda.
Heimsóknin hófst sunnudaginn 2.
aprfl og stendur til föstudagsins 7.
aprfl, segir í fréttatilkynningu frá Al-
þingi.
I