Morgunblaðið - 15.06.2000, Qupperneq 8

8 FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Það er ekki kvikindi að hafa hérna Kristinn minn, bévaður ástarvírusinn hefur komist í tölvu-
skrattann og hakkað í sig minnst 200 þúsund lestir.
Félagasamtök gefa börnum hjálma
Hjálmurinn
skiptir
höfuðmáli
Kristján Friðgeirsson
FRAM hefur komið í
fjölmiðlum að ýmis
félagasamtök hafa
undanfarið gefið sjö ára
bömum reiðhjólahjálma,
enda fer nú í hönd sá tími
sem böm hjóla hvað mest.
Kristján Friðgeirsson hjá
Slysavamafélaginu Lands-
björg var spurður hvort
mikil þörf væri á að félaga-
samtök gæfu bömum
hjálma?
„Það er of algengt að
böm séu ekki með hjálma á
höfðinu þegar þau hjóla því
reynslan hefur sýnt okkur
að það að vera með hjálm
getur forðað bami frá al-
varlegum áverkum ef það
dettur eða lendir í öðrum
óhöppum. Vissulega er
þetta því hið besta mál og
það er góð tilhugsun að stór hópur
fólks hafi velferð annarra að
áhugamáli á þennan hátt.“
-Hafíð þið beint þeim tilmæl-
um tfí félagasamtaka að gefa
hjálma?
„Ekki markvisst, í flestum til-
vikum er þetta hugmynd sem
sprottið hefur innan samtakanna
sjálfra. Við höfum hins vegar gefið
út bæklinga í samráði við Umferð-
arráð þar sem brýnd er fyrir fólki
nauðsyn þess að nota hjálm. Einn
bæklingurinn heitir t.d. Hjálmur-
inn skiptir höfuðmáli. Auk þess
hafa slysavamadeildir út um allt
land gengist íyrir sérstökum hjóla-
dögum, oftast nær á vorin. Þá er
gjaman notað tækifærið og lög-
reglan fengin til að vera með hjóla-
skoðun. Hjálmar eru oft gefnir við
slík tækifæri. Það sem er alltaf í
gangi hjá okkur, einkum á sumrin,
er að slysavamadeildir um allt
land berjast fyrir hjálmanotkun
sem liði í slysavömum. Núna í
sumar era starfandi umferðarör-
yggisfulltrúar. Sú starfsemi er
samvinnuverkefni milli Slysa-
vamafélagsins Landsbjargar og
Umferðarráðs. Meðal annars er
þeirra hlutverk að efla hjálma-
notkun.“
- Eru allir hjálmar jafn góðir?
„Nei, því er nú verr, þeir eru
ekki allh-jafn góðir. Hjálmar þurfa
að uppfylla nokkur skilyrði til þess
að teljast góðir. I fyrsta lagi þurfa
þeir að vera prófaðir af viður-
kenndri stofnun og merktir með
CE-merkingu. f öðra lagi þarf
hjálmurinn að passa á viðkomandi
höfuð. í þriðja lagi þarf hjálmurinn
að falla að smekk þess sem á að
nota hann, annars er hann ekki
notaður. Loks þarf hjálmurinn að
vera rétt stilltur fyrir viðkomandi
höfuð. Það er einmitt kosturinn við
það að félagasamtök gefa hjálma
að þeir sem gefa era búnir að
kynna sér málin og vita hvemig á
að stilla hjálmana."
- Er reiðhjólanotkun að auk-
ast?
„Já, það er mín tilfinning að hún
sé að aukast. Það sem
er kannski gleðilegt í
því sambandi er að svo
virðist sem farið sé að
gera ráð fyrir hjólreið-
um við gerð umferðar-
mannvirkja, en á það
hefur veralega skort
víða. Eftir endilangri Reykjavík er
kominn reiðhjólastígur sem eykur
stórkostlega á möguleika fólks að
nota reiðhjól sem samgöngutæki.
Hingað til hafa reiðhjól verið álitin
leiktæki á íslandi. Erlendis eru
þau víða mikilvæg samgöngutæki,
svo sem í Danmörku og Hollandi.
Þótt reiðhjól henti kannski ekki
► Kristján Friðgeirsson fæddist
11. janúar 1953 í Reykjavík.
Hann lauk stúdentsprófi frá
Laugarvatni 1973 og B.Ed.-prófi
frá Kennaraháskóla íslands
1980. Hann hefur starfað sem
kennari og hjá Slysavarnafélagi
íslands en er nú erindreki á
slysavamasviði hjá Slysavama-
félaginu Landsbjörg. Krisiján
var giftur Guðrúnu Eggerts-
dóttur djákna og eiga þau eina
dóttur, Jórunni.
eins vel hér vegna veðurfars og
landslags þá era þau notuð og það
verður að gera ráð fyrir þeim í um-
ferðinni og það er víða ekki gert.
Sem dæmi má nefna Keflavíkur-
veginn, þar sem t.d. margir ferða-
langar hjóla frá flugvelli áleiðis inn
á íslenska vegakerfið, þar er að-
staðan afskaplega bágborin og
hjólreiðafólkinu er gert að hjóla
innan um umferð sem er yfirleitt á
100 kílómetra hraða.“
-Ætlið þið að gera betri að-
stöðu til hjólreiða að baráttumáli í
sambandi við slysavamir?
„Það er baráttumál, það verður
kannski ekki sett sérstaklega á
oddinn en talið mikilvægt eigi að
síður.“
-Hafa félagasamtök samband
við ykkur áður en þau ákveða
hvernig hjálma skal kaupa?
„Já, það er mjög algengt og við
reynum eftir bestu getu að koma
því á framfæri sem við vitum um
þetta mál. Við höfum mjög náið
samband við Umferðarráð í þessu
sem fleiri málum.“
- Er að aukast að fullorðið fólk
hjóli?
„Já, það ftnnst mér. Ég er mjög
ósáttur við reglumar sem gefnar
vora af dómsmálaráðuneyti um
notkun hlífðarhjálms við hjólreiðar
bama. Ég vil sleppa síðasta orðinu
og ekki hafa neina undantekningu
á því að nota hlífðarhjálma. Núna
era reglumar þannig að þeir einir
sem era yngri en fimmtán ára era
skyldaðir til að nota hjálma. Að
mínu mati þarf að
breyta þessu og skylda
alla til að nota hjálma.
Reglumar eins og þær
era, era spor í áttina, en
mér finnst ástæða til að
stíga skrefið til fulls.“
- Eru ökumenn
nægilega aðgætnir þegar hjól-
reiðamenn eiga íhlut?
„Sumir sýna hjólreiðamönnum
mjög mikla nærgætni en þeir sem
era á stóra bílunum þurfa að hafa í
huga að það kemur svo mikill gust-
ur af þeim þegar þeir fara framhjá
og þá er erfitt að vera lítill og óvar-
inn hjólreiðamaður."
Góð tilhugsun
að fólk hafi
velferð ann-
arra að
áhugamáli