Morgunblaðið - 24.08.2000, Blaðsíða 70
70 FIMMTUDAGUR 24. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Grettir
Smáfólk
PO YOU LOVEME7I NEEP
TO KNOU) RI6WT NOU)'
Elskar þú mig? Ég verð
að vita það strax!
Nei ég elska þig ekki
Ég hefði alveg getað beðið
þangað til á morgun..
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Miklar framfarir
eru á sviði geð-
heilbrigðismála
Frá Jósteini Kristjánssyni:
í LJÓSI þeirra miklu umræðna sem
að undanförnu hafa farið fram í
fjölmiðlum um aðstæður og aðbúnað
starfsfólks á geðdeildum langar mig
að leggja nokkur orð í belg. Ég hefi
nú um árabil starfað að geðmálum og
síðustu árin á deild 28 í Hátúni. Ég
hef því um langt skeið verið í návígi
við það starf sem þarna fer fram.
Tilefni þessarar greinar er að leið-
rétta nokkur atriði sem fram hafa
komið í umfjöllun undanfarinna
mánaða. Afar fátítt er að starfsmenn
verði fyrir ofbeldi af hálfu sjúklinga
þótt dæmi séu um slíkt. Ef óróleiki
kemur upp á deild vinnur allt starfs-
fólkið saman að lausn mála en ekki
eingöngu aðstoðarmenn og sjúkra-
liðar, eins og látið hefur verið að
liggja. Starfsfólkið vinnur sem teymi
þar sem hver leggur til sína þekk-
ingu og álit og unnið er sameiginlega
að viðunandi niðurstöðu þannig að
árangur verði sem bestur.
Svo sem kunnugt er eru innlagnir
á geðdeild í sumum tilvikum fáir
dagar en líka um lengri tíma. Því er
áhersla lögð á að gera deildirnar sem
heimilislegastar þannig að vistmönn-
um líði sem allra best. Þess vegna
kom mér á óvart að gagnrýnt var í
viðtali að á deildunum væru blóma-
pottar, myndir á veggjum og hnífa-
pör í eldhúsi. Myndir og blóm þjóna
ákveðnum tilgangi við mótun þægi-
legs og heimilislegs umhverfis.
Lögð er áhersla á sem fjölþætt-
asta félagslega þjónustu. Á þeirri
deild sem ég starfa er farið með vist-
menn í sund, á kaffhús, gönguferðir,
í kvikmyndahús o.fl og tilgangurinn
er láta fólk aðlagast lífi í borg. Allan
þann tíma sem ég hef starfað að
þessum málum hefur aldrei komið til
vandamála við þessa þjónustu en
hins vegar hefur okkur virst augljóst
hve starfsemi sem þessi skilar mikl-
um árangri.
Gagnrýnt hefur verið að nýtt
starfsfólk fái ekki nógu mikla
fræðslu við upphaf starfs. Mín skoð-
un er sú að ekki þurfi að búa starfs-
fólk sérstaklega undir fangbrögð við
sjúklinga, miklu fremur er atriði að
bera virðingu fyrir sjúklingnum og
sýna honum alúð og skilning og það
finnst mér hafa verið gert.
Uppörvunin við starf eins og þetta
er árangurinn sem næst og stundum
er það einkum hann sem viðheldur
ánægju starfsfólksins. Hins vegar er
það til skammar hversu lágt starfs-
fólkið er metið í launum. Á Landspít-
ala er varið stórum fjárhæðum til
tækjakaupa en á geðdeildunum eru
tækin í ríkum mæli starfsfólkið og
óneitanlega hefur starfsfólkið geysi-
lega mikið að segja um hvort árang-
ur næst í meðferð. Það er því gríðar-
lega mikilvægt að boðin séu mann-
sæmandi laun þannig að hæft
starfsfólk fáist til starfa.
Óviðunandi er hversu lengi hefur
dregist að ganga frá tryggingamál-
um starfsfólks. Þótt tilvik um ofbeldi
séu fá geta þau verið alvarleg og því
er nauðsynlegt að hafa trygginga-
málin í lagi. Það sætir undrun hve
verkalýðshreyfingin er máttlaus í
þessum málum og lætur þau lítt til
sín taka. Það er óviðunandi að Land-
spítalinn skuli telja sér það óviðkom-
andi ef starfsmaður slasast af völd-
um sjúklings.
Þau meðferðarúrræði sem beitt er
á Hátúnsdeildinni eru til mikilla
framfara og ætti að beita víða á
deildum og í kerfinu. Vistmenn búa í
íbúðum í húsinu sjálfstætt en leita til
deildarinnar með lyfjagjafir og þjón-
ustu og aðstoð ef eitthváð er að.
Þarna er greinilega um stóran
sparnað í rekstri Landspítalans að
ræða, árangur mjög góður og mikil-
vægt fyrir fólkið að finna sig sem
sjálfstæða einstaklinga.
Hin neikvæða umræða undanfar-
inna mánaða um geðsjúklinga og að-
búnað er slæm. Mikilvægur þáttur í
að ná árangri er jákvæð umfjöllun og
sanngjörn.
JÓSTEINN KRISTJÁNSSON,
sjúkraliði á deild 28 í Hátúni.
Bjálkinn og flísin
Frá Reyni Harðarsyni:
SÉRA Svavar A. Jónsson tók ný-
verið undir orð Sigurbjörns bisk-
ups og líkti gagnrýni á kristnihátíð
við áróðursbrögð í alræðisríkjum.
Hann benti á að nasistar og komm-
únistar hefðu gjarnan beitt þeim
aðferðum að gera andstæðinga
sína tortryggilega í opinberri
umræðu. Já, heyr á endemi. Er
ekki augljóst hver vill sverta
hvern?
En ef það skyldi ekki duga að
vekja andúð fólks á gagnrýninni
með þessari samlíkingu reynir
presturinn að vekja samúð með því
að persónugera kristnihátíð og
segja hana lagða í einelti. Aum-
ingja litla kristnihátíðin, einungis
með ríki og kirkju sem málsvara
gegn þessum ógurlegu alræðis-
mönnum.
Svavar skilur þó að einhverjir
hafi hneykslast á orðum biskupsins
og segist ekki hafa orðið hissa þótt
hann hefði verið beðinn að skýra
mál sitt betur en hægt var í stuttu
blaðaviðtali. Biskup fékk heila
opnu til að skýra orð sín en lét það
að mestu ógert. I blaðagrein stuttu
síðar bað ég hann því að segja okk-
ur hverjir voru svona ógeðfelldir í
orðavali og hvað þeir sögðu. Á
meðan því er ósvarað hljóta þessi
orð biskups að dæmast dauð og
ómerk, aðeins áróðursbragð.
Það er ekki úrskurður siða-
nefndar sem er prestum til
skammar.
REYNIR HARÐARSON,
þýðandi.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.