Morgunblaðið - 09.11.2000, Qupperneq 8

8 FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Þú verður að þrífa þig betur, Guðni minn. I Kína fékkstu skitu af því að þú þvoðir
ekki hendurnar eftir káfíð á strútnum og nú hefur þú auðsjáanlega gleymt
að þvo þér um munninn eftir kossaflensið.
Könnun á starfsumhverfí félagsmanna í VR
Helmingur starfar sam-
kvæmt ráðningarsamningi
LIÐLEGA helmingur félagsmanna
í Verzlunarmannafélagi Reykjavík-
ur starfar samkvæmt ráðningar-
samningi. Petta kemur fram í
könnun sem Félagsvísindastofnun
Háskóla íslands gerði meðal fé-
lagsmanna VR á starfsumhverfi
þeirra.
Samkvæmt tilskipun Evrópu-
sambandsins ber stjórnvöldum að
tryggja að gerðir séu ráðningar-
samningar við starfsfólk. Árið 1996
var samið sérstaklega um gerð
ráðningarsamninga í kjarasamn-
ingi félagsmanna VR með hliðsjón
af tilskipun ESB.
í fréttatilkynningu frá VR kem-
ur fram að samningurinn kveður á
um að skriflegur ráðningarsamn-
ingur skuli liggja fyrir í síðasta
lagi tveimur mánuðum eftir ráðn-
ingu viðkomandi starfsmanns. Skv.
könnun Félagsvísindastofnunar
hefur verið gerður ráðningarsamn-
ingur við rúman helming svarenda
í könnuninni eða 56%, og ennfrem-
ur að það liðu að meðaltali 23 mán-
uðir frá því að starf hófst þar til
samningur var gerður.
70% háskólamenntaðra
hafa ráðningarsamning
Könnunin leiðir í ljós að um-
talsverður munur er á gerð ráðn-
ingarsamninga eftir aldri, mennt-
un og starfshlutfalli starfsmanna.
Þannig höfðu verið gerðir ráðning-
arsamningar við 39% félagsmanna
á aldrinum 16-25 ára en 63% fé-
lagsmanna á aldrinum 26-35 ára.
Þá sögðust 70% svarenda sem eru
með háskólamenntun starfa sam-
kvæmt ráðningarsamningi en 45%
félagsmanna sem eingöngu höfðu
lokið grunnskólaprófi.
Karlar njóta frekar sérrétt-
inda og hlunninda en konur
Mun fleiri karlar (43%) en konur
(31%) sögðust hafa ýmis sérrétt-
indi eða hlunnindi í ráðningar-
samningum sínum, sem ekki eru
tekin fram í almennum kjarasamn-
ingum. Einnig voru 73% hærra
settra stjórnenda með einhver sér-
réttindi eða hlunnindi í sínum
ráðningarsamningi en 57% milli-
stjórnenda og 28% almennra
starfsmanna.
Bfla- og símahlunnindi
algengust
Langflestir þeirra sem njóta
sérréttinda eru með bílahlunnindi
eða 52%, um 29% voru með síma-
hlunnindi, þ.e. niðurgreiddan sím-
areikning eða síma frá fyrirtækinu.
Einnig kom í ljós að mun fleiri
karlar en konur njóta bíla- eða
símahlunninda, skv. könnuninni.
Könnunin var gerð fyrr á þessu
ári. Var rúmlega 10 þúsund félags-
mönnum sendur spurningalisti og
byggjast niðurstöðurnar á svörum
2.167 félagsmanna eða 26%.
HYAMAHA
iíað á tœknina
Yamaha er heimsþekkt íyriitæki í framleiðslu
hljóðfæra, enda byggja þau á mikilli
verkkunnáttu og nýjustu tækni. Nú er búið
að færa þessa eiginleika yfir á hljómtæki frá
fyrirtækinu og er útkoman Piano Craft,
glæsileg samstæða, þar sem sami viður er í
hátölurum og í píanóum og flyglum.
Samkvæmt tækniblöðum er einkunin,
EISA verðlaunin í ár.
EISA
Verð59.900.- stgr.
Úívisrpsmagnan/geisínspilnti
2X45WEMS
40 síöðvn minns
waftatfm útgsmpsr
djópbaísa&íjangsfr
Þriggja ára ábyrgð.
R Æ P U R N I H
Ráðstefna um jafnréttismál
Vinnum sem
jafningjar
María Hreiðarsdóttir
ATAK, félag fólks
með þroskahöml-
un, er skipuleggj-
andi og gestgjafi evr-
ópskrar ráðstefnu sem
haldin verður á Grand
Hótel í Reykjavík í dag.
María Hreiðarsdóttir er
formaður Átaks, félags
fólks með þroskahömlun.
Hún var spurð um mark-
mið ráðstefnunnar.
„Markmið ráðstefnunn-
ar er að kynna evrópskt
verkefni sem miðar að því
að vinna að auknu jafn-
rétti fatlaðra. Verkefnið
er styrkt af Leonardo Da
Vinci-áætluninni og eru
þátttakendur í því frá
Danmörku, Englandi og
íslandi.
„Það hefur staðið frá
1997 og lýkur með þessari ráð-
stefnu. Verkefnið byggist á hug-
myndafræði um eðlilegt líf og
jafna þátttöku fatlaðra í samfé-
laginu. Það er hannað fyrir
þroskaheft fólk, fjölskyldur þess
og stuðningsaðila til að efla skiln-
ing, þekkingu og jöfnuð í samfé-
laginu.“
- Hvert er markmið þessa
verkefnis?
„Markmið þess er að fólk með
þroskahömlun, stuðningsaðilar
og foreldrar geti unnið saman
sem jafningar og einnig að fólk
með þroskahömlun geti barist
fyrir réttindamálum sínum sjálft.
Sérstök áhersla er lögð á at-
vinnumál fatlaðra."
-Á hvern hátt er þetta verk-
efni sérstakt?
„Þetta er í fyrsta skipti sem
Evrópubandalagið styrkir sam-
tök fólks með þroskahömlun til
að taka þátt í evrópsku verkefni
sem fullgildir þátttakendur. Þá
er ísland fyrsta landið þar sem
samtök fólks með þroskahömlun
eru gestgjafar evrópskar ráð-
stefnu.“
-Koma margir á þessa ráð-
stefnu?
„Það eru um 80 manns búnir að
skrá sig, en hún er aðeins ætluð
boðsgestum.“
- Hvað er ætlunin að kynna á
ráðstefnunni?
„Verkefnið sjálft og svo verður
mikið rætt um atvinnumál. Þátt-
tökuþjóðirnar kynna framkvæmd
og niðurstöður verkefnisins í sínu
landi. Þá verður kynning á „at-
vinnu með stuðningi" á íslandi og
fólk með þroskahömlun mun
deila reynslu sinni af atvinnumál-
um. Dagskráin endar síðan með
pallborðsumræðum um með
hvaða hætti evrópsk verkefni
geti stuðlað að jöfnum tækifær-
um og fullri þátttöku fatlaðra í
samfélaginu."
- Hverjir tala fyrir Islands
hönd?
„Ég mun sem formaður Átaks,
félags fólks með þroskahömlun,
opna ráðstefnuna. Stefán Bald-
ursson frá skrifstofu mennta-
málaráðuneytis mun svo setja
ráðstefnuna og framsögumenn
eru Þórdís Eiríksdótt-
ir frá Leonardo-
skrifstofunni á íslandi
og María Rúnarsdóttir
verkefnisstjóri verk-
efnisins. Þá munu þau
Björgvin Kristbergs-
son, Þórey Rut Jóhannsdóttir og
Kiistín Jónsdóttir, félagsmenn
Átaks, segja frá þátttöku sinni í
verkefninu. Árni Már Björnsson
þroskaþjálfi talar um mikilvægi
atvinnu með stuðningi. Ottó B.
Arnar félagi í Átaki og tveir fé-
lagar hans segja frá reynslu sinni
af atvinnu með eða án stuðnings á
íslandi. Auk þess talar fólk frá
► María Hreiðarsdóttir fæddist í
Reykjavík 17. nóvember 1970.
Hún lauk grunnskólapróíl og fór
síðan á húsmæðraskóla á Hall-
ormsstað. María hefur starfað sl.
ár á Landspítala - háskóla-
sjúkrahúsi í Fossvogi þar sem
hún er starfsstúlka. Hún er for-
maður Átaks, félags fólks með
þroskahömlun og hefur talað
fyrir þess hönd, var m.a. aðal-
ræðumaður á þingi norrænna
samtaka um málefni þroska-
heftra 1995 á Álandseyjum.
Bretlandi og Danmörku um
markmið þessa verkefnis og
reynsluna af því í viðkomandi
löndum."
- Hefur þú tekið þátt í þessu
verkefni?
„Já, ég hef gert það. Mín
reynsla er að þetta er lærdóms-
ríkt. Ég hef farið á fundi fyrir
hönd félagsins bæði hér heima og
erlendis og kynnst nýjum sjónar-
miðum og fólki frá öðrum löndum
sem berst fyrir jöfnum tækifær-
um fyrir fólk með þroskahömlun.
Þess má geta að opinn fyrirlestur
um verkefnið Vinnum sem jafn-
ingjar verður haldinn í Háskóla
íslands, Odda, stofu 101, á morg-
un og stendur frá kl. 15.00 til
16.00.“
- Hvað eru margir, félagsmenn
íÁtaki?
„Við erum um það bil hundrað,
allt frá tvítugu og upp úr.
Tilgangur félagsins er að fólk
með þroskahömlun geti barist
fyrir réttindamálum sínum sjálft.
Við erum með félagsfundi einu
sinni í mánuði yfir vetrartímann,
almenna félagsfundi eftir ára-
mót.“
-Hvernig gengur fóiki með
þroskahömlun að fá viðunandi at-
vinnu?
„Það hefur ekki gengið alveg
nógu vel. En atvinna með stuðn-
ingi hefur skilað miklu.“
- Hvernig er stuðningnum
háttað?
„Fólk fær stuðning úti á hinum
almenna vinnumarkaði. Farið er
með því til að kynnast starfinu.
Misjafnt er hve lengi
er þörf á stuðningnum
en alltaf er hægt að
leita eftir aðstoð til
Árna Más Björnssonar
sem veitir þessu starfi
forstöðu og hefur með
sér fleiri starfsmenn til þess að
aðstoða hina þroskahömluðu við
að leita að vinnu og læra störfin.
Þetta hefur gefið ágæta raun og
talsverður fjöldi þroskahamlaðra
hafa notið þessarar þjónustu.
Mikilvægt er að þessu starfi verði
haldið áfram. Eg vona að svo
verði en það er ekki búið að taka
fullnaðarákvörðun í því máli.“
Atvinna með
stuðningi
hefur skilað
miklu