Skírnir - 01.01.1883, Blaðsíða 134
136
DANMÖRK.
forðast útskýringar og fyrirmæli. f>að hvíslar eins og hægur
niður, læðist inn í augun, og breiðir aðra birtu yfir hlutina, já,
laumast inn í sálirnar, breytir hugsunarháttum og álitum vorum
áður enn vjer vitum neitt af. Sona fer það að með hægð og
lagi, en smám saman breytir það öllu í kyrþey, og reynist mátt-
ugra enn allt annað, aflmeira enn sett lög og helgustu sátt-
málar.“ En hvað er þá þetta kyrrleiksvald? Hann á hjer ekki
við annað enn almennings álit, runnin saman, orðin að straumi
aldarinnar, skapandi nýjar myndir eptir nýjum þörfum og kvöð-
um. Ritlingurinn er upphvatning til allra, að taka sem grand-
gæfilegast eptir því, sem öldin bendir til, og sjálfsagt má þykja,
en hann minnir menn á sjerílagi, að rjett skilin þingstjórn —
þ. e.: þar sem afl er látið ráða álíka og á Englandi og viðar
— sje ein af dætrum valdsins kyrra. þetta var nóg til að
vinstri menn studdu Monrad við kosninguna (í staðinn fyrir
Balthasar Christensen), en hægri menn hugðu ekki vel til um
komu kans á þingið, og vissu að fáum mundi fært að fara i
hendurnar á garpinum, þó gamall væri. það reyndist líka svo,
að bæði gekk Monrad í lið vinstri manna, og fylgdi þeim í ná-
lega öllum málum, en það sem hann bauð þeim Estrup á
stundum, er svo bar undir, mátti heldur líkja vjð snoppunga
enn snuprur. Sögu hinnar siðustu þingsetu verður „Skírnir11
að segja i næsta skipti, enda er hún ekki merkilegri enn svo,
að hún má vel bíða seinni tímanna. — I september var kosið
til „landsþingsins11, og hjeldu hvorutveggju, hægrimenn og
vinstri, afla sínum óskertum í þeirri deild ríkisþingsins.
Vjer höfum í árgöngunum á undan (1880 — 82) sagt nokk-
uð af tvídeild, eptir hægri handar stöð og vinstri, á rithöfund-
um og skáldum Dana, og vikið á um leið, að hugsunarfrelsi
og trúvendi, eða kirkjutrú, ræður nokkru um þá deiling. En
með þvi að vinstri menn þingsins hafa dregið til síns banda-
lags menn úr liði fríhyggjanda, t. d. Edvard Brandes, og þeir
menn hallast flestir að álitum þeirra, hvað landsmál og þing
snertir, og hafa sinnt þeim i þingstriðinu, þá hefir þetta dreg-
ið til nýrrar flokkagöngu og sundrungar. Hún er sú, að stú-
dentafjelagið gamla er dottið í tvo hluti. Hinir yngri og