Skírnir - 01.08.1913, Side 7

Gruðrún Ósvífursdóttir og W. Morris.
199
»Lengi muntu verða mannlaus, ef þú bíður hans; hann
kemur ekki fljótt aftur þótt hann hafi mælt þetta; honum
var varla alvara«. Nú þykir okkur Morrisar Bolli vera
kominn langt niður. Samt veitir höfundinum erfltt að
gera grein fyrir því, að Guðrún lætur loksins til leiðast.
Hann horfir frá þeim Bolla og sagan er lengi með Kjart-
ani í Noregi; þegar hann kemur aftur til íslands, þá spyr
hann giftingu Guðrúnar; honum verður bilt við, og lesar-
anum ekki síður; hvorugum er vel skiljanlegt gjaforðið.
Höfundurinn fræðir okkur aldrei um það, svo að við sé
unandi, hvernig það atvikaðist. Mannorð Bolla og sann-
leiki sögunnar verða að þoka fyrir ástinni í hásæti sínu.
I Laxdælu bregður Guðrún bræðrum sínum um bleyði
og hvetur þá til að ráðast á Kjartan; það er hún sem
vaknar snemma þann dag sem Kjartan á að fara yflr
Hafragil, vekur Osvífurssyni með hæðiyrðum og neyðir
Bolla til ferðar með þeim; hún hikar sér ekki við að verka
á ást hans til sín: »Mun lokið okkrum samförum, ef þú
skerst undan ferðinni!« — í kvæði Morrisar sprettur
áformið sjálfkrafa hjá þeim Osvífurssonum, og neyða þ e i r
Bolla til að veita sér liðsinni. En Guðrún? Þegar hún
veit af ætlun þeirra, þá hvirflast hún í stormum ástar og
haturs; hún þekkir ekki sinn eigin vilja; síðustu nóttina
liggur hún andvaka í sálar-dofa, en örvæntingin grípur
og æsir hana þegar dagur læðist inn; hún slær brjóstið,
nístir tönnum, rífur í hárið; nú heyrir hún þá bræður sína
vopnast. Bolli kemur til hennar. »Eg fer«, segir hann,
»guð gefl að eg sé dauður í kvöld«. Örvita bregður hún
honum um óstöðugleika : hann svíkur Kjartan í ástamálum
og vill nú bjarga honum; vera öllum góður, en seðia
samt girndir sínar. »Enginn veit«, segir Bolli, »hvað þessi
hönd min vinnur; öllu verður lokið í dag«. Guðrún fleygir
sér aftur á sængina, og engist saman í kvalafullri leiðslu,
svo að hún sinnir. honum ekkert meðan hann kyssir hana
og kveinar yfir henni. »Guðrún«, hrópar hann, »þú hefir
tapað, en líttu á mig, eg hefl aldrei unnið«, og meinar að hann
hafi aldrei unnið ást hennar. Svo fer hann til Osvífurs-