Skírnir - 01.08.1913, Blaðsíða 57
Nutima hngmyndir um barnseðlið.
24»
rennandi. Hin er að taka sem bezt eftir, skilja efnið, og.
kunna það með þeim hætti. Venjulega er blandað saman
báðum aðferðunum, en reynslan sýnir að menn muna því
betur, sem þeir endurtaka sjaldnar, en beita meira athygl-
inni. Eftirtekt og skilningur eru því beztu máttarstoðir
minnisins; og vissasta leiðin til að bæta minnið er einmitt
sú að læra að beita réttilega þessum hjálparöflum. Enn-
fremur munar miklu á því að læra í brotum, eða í heild:.
Sá sem vill læra kvæði, getur annaðhvort lært í einu eitt
eða tvö vísuorð, eða reynt að læra vísuna alla í einu,.
endurtaka hana, athuga orðin, efnið, rímið, láta skilning-
inn styðja minnið. Flestum verður fyrir að læra fremur
í brotum; það er léttara, það má gera hugsunarlaust eins
og vél sem snýst, og vinnur verk sitt á ákveðnum tíma.
En það er betra að læra í stærri heildum og neyðast til
að skilja; þær endurminningar verða gleggri og haldbetri.
Þegar til lengdar .líður muna menn helmingi betur það
sem þeir nema í heildum, heldur en brotalærdóminn.
En fleira þarf að gæta. Ahrif sem valda endurminn-
ingum geta verið með ýmsu móti, einföld eða sarasett;.
venjulega muna menn þvi betur sem áhrifin berast til vit-
undarinnar eftir fleiri vegum. Sumir eru svo næmir, að
þeir læra vísur, sem þeir heyra einu sinni. Þar er minn-
ið svo öflugt, að eitt skeyti eftir einum vegi nægir til að
festa endurmiuninguna. Flestir þurfa þó öflugri áhrif. Sá
sem les upphátt, það sem hann nemur, h e y r i r^ og sér
orðin; hann f i n n u r þau á vörum sér, er talfærin hreyf-
ast. Ef hann skrifar í viðbót sömu orðin, berast áhrifin
ennfremur frá hönd til heila. Og eins og varfærir menn
leggja fremur trúnað á það, sem mörg vitni bera, heldur
en eins manns frásagnir, þannig geymir vitundin minn-
ingarnar því betur, sem þær eru ofnar úr fleiri þráðum.
Hver viðbót í áhrifunum er nýr hlekkur, sem fjötrar ný-
fengna þekkingu í minni manna.
Jafnvel þær endurminningar, sem staðnæmst hafa á
krossgötum i vitundinni, eiga þar mislangan dvalarstað,
eftir því, hvort þær eru þar gestir eða heimamenn; við1