Skírnir - 01.04.1916, Blaðsíða 37

Skírnir]
Um Þorleif Gnðmundsson Repp.
149'
þótt hann hefði hug á almennum málum og gæfi sig við
þeim. Jafnvel meðan hann var í Edinborg hafði hann í
huga að gefa út dagblað og sendi út boðsbréf um það
(lh29). En ekki varð þó af þessu fyrirtæki. En er Þor-
leifur var aftur kominn til Kaupmannahafnar, tók hann
ásamt öðrum störfum sínum að gefa sig við blaðamennsku.
Var hann um tíma ritstjóri blaðs þess, er »Dagen« hét
(1838), og samdi hann blaðið mjög að hætti brezkra blaða.
Síðan ritaði hann jafnan drjúgum í ýmis dönsk blöð.
Árið 1848 er merkt ár í sögu Danmerkur, sem ann-
arra þjóða. Þá gekk sú alda um Norðurálfu, er losaði um
margt það, er lengi hafði staðið, og skolaði burtu, en bar
með sér nýjar hugsjónir um stjórnarfar og mannfrelsi.
Munu þeir þá hafa verið fáir menntaðra manna eða þeirra,
er nokkurn þroska höfðu, er með öllu hafi verið ósnortnir
af hinum nýju straumum. Það má líklegt þykja eftir
lundarfari og tilfinningamagni Þorleifs, að hann hafi þá
og eigi setið aðgerðalaus, enda var svo eigi. Hann tók
þá að gefa út blað það, er hann nefndi »Tiden«, vikublað,
er út komu af 51 tölublöð (frá 25. oktbr. 1848 til 19. jan..
1850). Lagði hann þar Dönum mörg ráð og viturleg um
fyrirkomulag stjórnskipunarbreytingar þeirrar, er þar stóð
þá fyrir dyrum. Þá samdi hann og lét gefa út sérstak-
lega. frurnvarp að stjórnskipunarlögum handa Danniörku.
Hnigu tillögur hans allar mjög að því að haga stjórninni
eftir grundvallarreglum stjórnskipulags Englands, þess
lands, er hann taldi fyrirmynd annarra að stjórnarfari.
Um þetta leyti mun og Þorleifur hafa þýtt rit MacCullochs,
Om Ejendoms Arv, er víða kemur inn á svið stjórnmála,
en eigi kom það út fyrr en 1852.
ísland fór ekki varhluta af frelsishræringum þeim,
er skóku Korðurálfuna 1848. Má árfæra til þeirra hrær-
inga fulla viðleitni íslendinga til þess að ná aftur sjálf-
stæði sínu, þótt aðdragandi væri nokkur, og alþingi væri
áður endurreist. Urðu velflestir hinna yngri íslenzkra
menntamanna, þeirra er þá voru í Kaupmannahöfn, á eitt
band snúnir um sjálfstæðiskröfur þjóðarinnar, og urðu