Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1976, Qupperneq 15
GJÓSKULÖG OG GAMLAR RÚSTIR
19
Tomter af Gaarden Hofgarður i Bárðardalur (Króksdalur) i Suður-Þingeyjarsýsla. <D- B-'
/, 2, 3, 6 og 7 Hustomter (Stalde m. m). 4 den saakaldte Hovtomt(V). 5 Bcboelscshusc. «S I-'old. 9, «i, b, c, J, c, lndhcgningcr. 10 Tungærdc.
II Gærdc. 12 ældrc(?) Tungærdc.
10. mynd: Uppdráttur Daniels Bruuns af Hofgarði sunnan Ishólsvatns. Áin er
Rangá. Örin veit í norður.
metranum, gjóskulag „a“, sem er langmesta gjóskulag á Norður-
landi frá sögulegum tíma, að Öskjugjóskunni frá 1875 undanskilinni,
og hef ég rakið það frá Nesjum í Hornafirði vestur í Svarfaðardal.
Kortið (12. mynd) sýnir þykktardreifingu þess. Hvergi er þess
goss, sem þetta gjóskulag myndaði, getið, svo öruggt sé, í skráðum
heimildum. Ég hefi reynt út frá þykkt jarðvegs milli Ö 1362 og þessa
„a“ lags, að komast nærri aldri þess og samkvæmt meðaltali af þeim
mælingum hefur það fallið um 1470, en vitaskuld er sú tala ekki ná-
kvæm og gæti það verið nokkrum, jafnvel mörgum áratugum eldra,
en ég tel öruggt að það sé ekki yngra en frá 1500, og líklegt er að
þetta lag, eða að minnsta kosti vesturhluti þess — því hugsanlega er
það myndað í tveimur gosum svipaðs aldurs — sé frá árinu 1477 og
úr gosi því sem varð tilefni hins kunna heitbréfs Eyfirðinga frá
þriðjudeginum fyrsta í einmánuði það ár.
Litlu neðar er svo gjóskulagið ö 1362, nokkru neðar dökk gjóska,
sem líklegt er að sé úr Heklugosinu árið 1300, og ljós rönd, H 1104,
er miklu neðar. 1 sniðinu úr tótt 2 á 10. mynd er þetta lag ofan á
mannvistarleifum og sýnir það, svo eigi verður um villst, að hér