Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1995, Side 88

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1995, Side 88
92 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS Flestir stafirnir eru jafnstórir, hæðin sem næst 3,5 cm, en fáeinir eru stærri, einkum N í NAFN og J í JÖRÐU. Síðari hluti grafskriftarinnar er með smærra letri, um 2,5 cm en þó hástafaletri einnig, og fyrsti stafur í hverri línu þó stærri en hinir. Aletrunin er öll auðskilin. Aðeins er orðið "leiddur" í fyrstu línu nútíðar- fólki framandlegt. I orðabók Blöndals er það merkt sem gamalt orð eða fall- ið úr daglegu máli, en merking þess er "grafinn", sbr. orðið "leiði". Leturskerinn hefur greinilega verið listamaður og hlýtur að hafa lært skurðlist í skóla ytra. Enginn ólærður íslenzkur tréskeri getur hafa skorið þá leturgerð sem hér sést og af slíkri færni. Ekki er um marga nafnkennda skól- aða menn að ræða, sem höfðu lærdóm og færni til að skera á þennan hátt. Strax kemur í hugann nafn Jóns Hallgrímssonar, í Kasthvammi í Laxárdal og víðar, sem öruggt má telja að gert hafi grafskriftina úr Þverárkirkju. En þótt svipur og yfirbragð grafskriftar þessarar sé nokkuð keimlíkur í heild grafskriftum eftir Jón, einkum grafskriftinni úr Þverárkirkju, eru hér ýmis frávik í leturgerðinni sem ekki þekkjast í kunnum verkum hans og eins vantar ýmis skrauteinkenni á þessa grafskrift, sem við þekkjum á öruggum verkum Jóns og búast hefði mátt við að sjá hér. - Grafskriftin sést ekki nefnd í vísitasíum kirkjunnar, enda munu slíkir gripir tæpast hafa verið taldir til eigna kirknanna sjálfra. Það kemur enda fljótt í ljós, að Jón Hallgrímsson hefur ekki skorið þessa grafskrift. Hann deyr í marz 1808 en sr. Vigfús 7. ágúst sama ár. Er þá aðeins einn maður norðanlands, sem vitað er að hafði lærdóm og kunnáttu til að skera letur með þessum hætti, en það er Gunnlaugur Briem sýslumaður, sem þá bjó á Kjarna við Eyjafjörð. Gunnlaugur Briem var fæddur 13. jan. 1773 að Brjánslæk, sonur séra Guð- brands Sigurðssonar prests þar og konu hans Sigríðar Jónsdóttur. Hann ólst upp hjá séra Birni Halldórssyni í Sauðlauksdal er lét hann sigla til Kaup- mannahafnar 1788 og nam hann þar höggmyndasmíð í 7 ár, "bílætahögg" eins og Jón Espólín segir. Lauk hann því námi og fékk góðan vitnisburð kennara síns 1795 og hlaut silfurpening að verðlaunum frá listaháskólanum sama ár. Síðan las hann lög og varð lögsagnari Jóns sýslumanns Jakobs- sonar að Espihóli 1799. Hann dvaldist um hríð syðra og veturinn 1803 veitti hann tilsögn í teikningu í Reykjavíkurskóla þeim nemendum sem vildu. Hann bjó í Arnarbæli á Fellsströnd um skeið en 1805 fékk hann Vaðla- þing og tók við því 1807 og hélt til dauðadags. Hann bjó á Kjarna við Akur- eyri til 1815 en síðan að Grund í Eyjafirði til dauðadags 17. febr. 1834. Kona hans var Valgerður Arnadóttir prófasts í Holti undir Eyjafjöllum Sigurðs- sonar.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.