Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1995, Side 113

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1995, Side 113
KIRKJA OG KIRKJUGARÐUR í NESI VIÐ SELTJÖRN 117 ir (9,4 m), Lambastaðir 27 álnir (16,9 m), Eiði 12 álnir (7,5 m), Mýrarhús 9 álnir (5,6 m) og Bygggarður 24 álnir (15,1 m). Þá var ákveðið að garðurinn skyldi allur hlaðinn upp af grjóti þar sem gott lrleðslutorf fengist ekki í land- areign kirkjunnar.67 Eftir þetta er ekkert minnst á kirkjugarðinn fyrr en í biskupsvísitatíu 1791 en þá hafði garðurinn verið uppbyggður af grjóti vestanmegin og í útsuður en var annars allur sokkinn.68 Það lítur því út sem Neshverfingar hafi staðið sína plikt að mestu en aðrir bændur í sókninni ekki sinnt fortölum biskupa eða prófasta. Á kirkjugarðinn er ekki minnst oftar og er meira en líklegt að aldrei hafi verið hlaðið meira af hinum nýja grjótgarði en það sem komið var 1791 þó að þögnin um kirkjugarðinn í vísitatíum prófasts 1795 og 1796 gæti bent til að búið hafi verið að hlaða upp allan garðinn og því ekki ástæða til að minn- ast á hann frekar. Af þessu yfirliti má ráða að austur- og norðurhliðar kirkjugarðsins hafi verið hlaðnar upp um 1750 og að einhverjar viðgerðir hafi verið gerðar á kirkjugarðsveggnum á árunum 1762-69. Óvíst er þó t.d. hvort nokkuð hafi verið átt við vesturhliðina fyrr en hún og vesturhluti suðurlaliðar voru hlaðn- ar upp á árunum 1787-91. Garðurinn hafði verið talinn of lítill 1780 og biskup þá skipað að hann yrði stækkaður en ekki verður af úrskurðinum frá 1787 ráðið hvort gamli garðurinn hafði verið 192 álnir eða lrvort sú mæling miðaði við útvíkkaðan garð. Samantekt Þó að ekki hafi verið hægt að rannsaka tóftina inni á lóðinni Neströð 7 verður eftir rannsóknirnar sumarið 1995 ekki efast um að þar sé grunnur Neskirkju. Grafir hafa nú komið í ljós á þremur stöðum í kringum þessa tóft og þar sem ekki er vitað til að aðrar byggingar hafi staðið á þessum stað síð- astliðnar tvær aldir kemur vart annað til greina en að tóftin sé eftir kirkj- una. Ekki var hægt að tímasetja grafirnar sem komu í ljós í hitaveituskurð- inum 1979 og 1994, né þær sem komu í ljós syðst í garðinum 1980 en graf- irnar sem komu í ljós í skurði ND eru örugglega eldri en frá síðasta fjórð- ungi 18. aldar og það bendir til að eldri kirkjan, sú sem byggð var 1675, hafi staðið á svipuðum slóðum. Ekkert verður hinsvegar sagt um staðsetningu eldri kirkna í Nesi að svo búnu. I skurði ND komu í ljós tveir veggir og er eðlilegast að túlka þá sem kirkjugarðsveggi. Báðir hafa sömu stefnu og grafirnar og ekld eru miklar líkur á öðrum mannvirkjum á þessum stað. Veggurinn nr. 7-9 er að því er virðist yngri en grafirnar, sem fundust fast austan við hann, og þær eru á hinn bóginn ekki afargamlar, varla eldri en frá 17. öld. Það er því líklegt að
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.