Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1882, Síða 44
44
Húnakonungum þeim, er fyrir öldum siðan höfðu átt
i baráttu við Kinverja, en borið lægra hlut. Priscus
sagnaskrifari, sem þekti Atla frá sendiferð þeirri, er
hann fór til Atla, hefir ritað bók um ferðina1, sem
að sumu leyti er undirstaða undir eldri og nýrri sög-
um af Húnakonungi. Priscus lýsir Atla á þessa leið:
„Atli var höfuðstór og skolbrúnn i andliti (neffölur —
Atla-kviða), smáeygur og hvasseygur, flatnefjaður,
því nær skegglaus, litill vexti, þykkvaxinn og herði-
breiður, reistur í gangi og hnakkaspertur“. Hermað-
ur var hann mikill, en undirhyggjumaður meiri (dtti
hann pá hyggju—Atlamál 2), og leitaði sér jafnan far-
borða. Engan hafði hann átrúnað, nema sverð orustu-
guðsins (geir Oðins), sem átti að hafa fundizt í jörðu
í hans landareign. Var undir það hlaðinn köstur hár,
og sverðið reist á upp ofan, og það tilbáðu Húnar.
fó höfðu þeir einnig spámenn, sem tóku mark um
óorðna hluti af kjötlausum dýrabeinum helzt herðar-
blöðum, eptir því hvernig æðarnar lágu í beininu.
Atli var blíður vinum sínum, en grimmur óvinum, ör
á fé við menn sína, alvörugefinn hversdagslega, og
réttdæmur. Enginn var hann skartsmaður, en hrein-
látur og þokkalegur i búningi, hófsmaður var hann
í mat, en bæði drykkjumaður og fjöllyndur, elskaði
hann margar konur, og átti fjölda barna, eins og
Austurlendingum er títt. Bróður sínum Bleda fyrir-
kom hann. Ríki Atla náði frá Svartahafinu norðan
Dónár til Norður-pýzkalands og var hér um bil eins
mikið, eins og fyrrum Jörmunreks. Yfir Norðurlönd-
1) Priscus: Excerpta de legationibus, Paris 1648, partur
af lengri bók um viðureign Bómverja og Húna, sem þó að
miklu leyti er samin eptir sögu Cassiodorusar og Ablaviusar.
Jomandes, Theophanes, Marcellinus greifi, Prosper Tyro
o. fl. hafa farið eptir þessari lengri sögu Priscusar.—Gibbon,
VI, XXXIV.