Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1882, Blaðsíða 47
47
dn pess hann heti þeim griðum. f>essi fyrirvari hafði
það að verkum, að Rómverjar tilneyddust að láta
taka af lífi marga höfðingja Húna, sem ekki vildu
hverfa aptur undir pintingar Atla.
f>að hefði verið ólíklegt, að Theodosius II. með
ódugnaði sínum og ódrengskap hefði getað keypt sér
langan frið. Enda virðist hann hafa skapaður verið
til að þola ánauð og ófreisi. Heima fyrir hafði hann
bæði konu-, systur- og geldinga-ríki. A stundum réði
drotningin, Athenais, Öðru nafni Eudocia, lærð en ó-
stilt kona, stundum systir hans, Pulcheria, — og þá
var bezt ráðið — en optast geldingar hans, sér í lagi
Chrysaphius, sem mestu réð, þegar þessi saga gjörð-
ist. Atla var því í lófann lagt, að misbjóða þessu
vesalmenni, enda sparaði hann það ekki. Fleirum
sinnum gjörði Atli menn út til þess að ganga eptir
því, að hinn síðasti samningur væri fullhaldinn af
hálfu Rómverja ; sér í lagi bar það á milli, að Atla
þótti vanta skrá yfir alla þá flóttamenn Húna, er
leitað höfðu hælis hjá stólkonungi, og þóttist jafnvel
ekki geta hamið Húna nema öllum yfirhlaupsmönn-
um væri aptur skilað, og Rómverjar þess utan létu
af, að taka landfestu í spildu þeirri sunnan Dónár,
sem með hinum nýja samningi hafði verið Húnum af-
staðin. Samfara þessu lagði Atli jafnan mikið kapp
á að auðga ekki einasta sjálfan sig, heldur og menn
sína á kostnað Rómverja, og kemur sagan þar vel
heim við sögn Norðurlanda. Lausafé stólkonungsins,
pólótasvarfið, og auður einstakra Rómverja gekk til
þess að sæma Atla, sendimenn hans og höfðingja
stórgjöfum, jafnvel þvílíkum gersemum, eins og legu-
rúmum og legubekkjum af skíru gulli, gullkölkum
og könnum o. fL, alt til þess að hafa þá og hann
góða. Sýnir hugarfar Atla sig ljóslega í því, að hann
hótaði Miklagarðs keisara afarkostum fyrir það, að