Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1882, Blaðsíða 68
68
verða samfarax, „mun eg“, sagði hann, „fyrstur kasta
spjóti í her óvina vorra, og feigur er hver sá, sem
ekki fylgir mínu eptirdæmi“. Liði sínu hafði hann
fylkt á þann hátt, að sjálfur var hann í brjósti fylking-
ar með Húnum; Arðarekur Gepídakonungur var fyr-
ir hægra fylkingararmi, en Austur-Gautar undir Valamir
og bræðrum hans voru í vinstri armi fylkingar. Aetius
skipaði Sangiban Alanakonung, sem hann trúði verst,
í miðja fylkingu gegn' Húnum; þjóðrek og sonu hans
með Vestur-Gautum í hægra arm gegn frændum þeirra
Austur-Gautum, en sjálfur var hann með Rómverjum
í vinstra fylkingararmi gagnvart Gepídum. Er það ein-
kennilegt við orustu þessa, að hér stóðu Frankar gegn
Frönkum, Borgundar gegn Borgundum og Gautar
gegn Gautum.
Hófst svo þessi suðræni Blávallabardagi, sú mann-
flesta og mannskæðasta þjóðorusta, sem sögur fara af
fyr og síðar, fjölmennari og skæðari stórum en bar-
dagar Napoleons við Wagram, Moskowa og Leipzig,
þó barizt væri í þrjá daga samfleytt á síðasta staðnum,
og er það eptirtektavert, að yfir höfuð hefir mannfall
verið meira i höggorustum fornaldarinnar en í skot-
orustum nýrri tíma, eptir það púðrið kom til sögunn-
ar, eins og sjá má af herferðum Alexanders, Hanni-
bals og Caesars. „Byrjaði nú“, segir Cassiodorus,
„áköf, margbreytt, voðaleg, þrásótt orusta, sem forn-
öld þekkir enga líka, og eru þaðan sögð þau afreks-
verk, sem enginn hefir séð slík, sem ekki var þar við
staddur112. Ekki vita menn með áreiðanlegri vissu,
hversu mikill her var hér saman kominn alls. J>ó
verður því næst komizt, að Atli hafi haft hér um bil
500,000 manns, því þó lið hans fækkaði nokkuð á leið-
1) hujus certamiuis gaudia. Jornandes hjá Gibbon IV, 35.
2) bellum atrox, multiplex, immane, pertinax, 0. s. frv.