Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1882, Page 134
134
hvergi hafður1. Hann hefur þó þótt sjálfsagður í
útgáfum fornrita, enn nú hafa þessir útgefendur
riðið á vaðið, og ættu aðrir að fylgja dæmi þeirra
í þessu efni. í þolmynd sagna er rituð z fyrir sk
fst), t. d. kvaðz, rjeðz, lítz (= lízt). Svo er og í „ísl.
forns.“ I. Kmh. 1880, og II, 1881. þ»á er ritað namn,
nemna, nemdr, o. s. frv., og samna, samnaði, o. s. frv.,
enn í öðrum orðum er þó ritað fn. enn er ritað í
öllum merkingum þessa orðs, enn hvergi en, og virðist
það rjettast (auðs kom ek eigi síðar | enn til vápna
sennu, Nj. 92.121—122.; sbr. J. þ>.: Skýr. á vís. í Nj.
sög. Rvík 1870, 9. bls.). Tvöfaldur samhljóði er ritinn
undan þriðja samhljóða, þar sem aðrar myndir sama
orðs benda á, að svo skuli rita, t. d.: kyssti i.32, tvennt
2.6, skammt 5.67, o. s. frv. þá er ogritað útan (= utan),
því að svo er orðið rjett ritað ; raddstafurinn hefur í
því orði grennzt á síðari tímum, og er svo um mörg
orð önnur (sbr. J. J>.: Skýr. á vís. í Grettis-sögu, Rvk
1871, 36. bls.). Konráð Gíslason hefur samið ritgjörð
um þess konar grenning raddstafa (Forandring af
Qvantitet i Oldnordisk-Islandsk) í Aarb. f. nord. Oldk.
og Hist., Kmh. 1866. Einnig er ritað lítlu (= litlu),
því að í því orði hefur í öllum myndum verið upphaf-
lega breiður hljóðstafur. Hins vegar er ritað minn,
alstaðar þar sem það orð kemur fyrir; mínn er þó
eldra og rjettara. í Njálu kemur þetta orð fyrir í
hendingu að eins á einum stað, og er þar rótarstafur-
inn grannur ; það er í vísuorðinu :
hug minn við þat svinnan 40.8‘
Mínn og minn er hvorttveggja í fornum vísum:
Mínn húskarlar pínir SnE., Sv. Eg., 94. bls.;
enn þó hins vegar
minn, pd er ýtar finnask SnE. 88. bls.
sinn grip, er ann minni ísl. II. 33. bls.;
sama er að segja um pinn og sinn. En útgefendur
Njálu sýnast hafa gjört rjett í því, að rita þessi orð
með grönnum rótarstaf, þar sem hann er grannur nú
á dögum, en rita eigi gagnstætt vísuorðinu 40.8‘ J>á
er ritað gera, gerði og gerð, eins og nú er að kveðið,
1) Dr. Konr. Gíslason hafði þó áður í ritum sínum ritað
je (eigi é nje é) í dæmum þeim, er hann tók úr fornritunum.