Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1887, Blaðsíða 295

295
aðalstofn taugakerfisins,mænan,liggur innan í hryggn-
um; líkami liðdýranna skiptist í liði, mænan er kvið-
megin og blóðrásin á bakinu; lindýrin eru óskipt og
líkaminn optast pokamyndaður; geisladýrin eru ólík
öllum hinumflokkunum í því, að jafnir hlutar líkamans
ganga út frá einum miðdepli, eins og geislar í hjóli.
Rannsóknir Cuviers höfðu stórkostlega þýðingu fyr-
ir steingjörvingafræðina. Aristóteles og aðrir forn-
ir fræðimenn höfðu haft alveg rétta skoðún á stein-
gjörvingum, en á miðöldunum ruglaðist þetta allt
saman; þó að einstöku menn, eins og t. d. málarinn
Leonardo da Vinci (1452—1519), reyndu að sannfæra
menn í þessu efni, þá var þvi enginn gaumur gefinn,
og fram á Cuviers daga höfðu menn ótrúlega skakk-
ar skoðanir á þessum hlutum1. í jarðlögunum kring-
um París fann Cuvier urmul af steingjörvum bein-
um; hann raðaði þeim niður, bar þau saman við beina.
grindir annara dýra, er nú lifa, og gat svo samsett heil-
ar beinagrindir forndýranna, og séð, hvernig skapn-
aður þeirra hefði verið, og af því gat hann síðan ráðið,
hvernig lifnaðarháttur þeirra hefði verið oglífsskilyrði.
f>egar Cuvier fór að skoða jarðlögin nákvæmar, sá
hann, að mismunandi dýraleifar voru í jarðlögunum,
og eins hitt, að því neðar, sem jarðlögin voru, því
ólíkari voru steingjörvingarnir þeim dýrum, sem nú
lifa. Af því nú Cuvier hafði ekki enn nógu yfir-
gripsmikla þekkingu á jarðfræði, sem ekki var von,
þá ímyndaði hann sér, að á hverju jarðtímabili hefði
lifað alveg sérstök dýr, og að engin af dýrunum
hefðu lifað lengur en eitt tímabil; hann hélt, að
hvert tímabil í sögu jarðarinnar hefði endað með
stórkostlegri byltingu, og þá hefðu allt í einu allar
lifandi verur dáið; en síðan hefðu verið sköpuð ný
1) Sbr. Tímar. Bókmfél. 1882, bls. 80—99.