Eimreiðin - 01.01.1899, Blaðsíða 28
28
bárur þessara smásála, sem altaf vilja hanga aftan í sér meiri
mönnum og því finst líka bezt við eiga, að stórþjóðirnar jafnan
hafi þjóð sína í togi, segir svo í álitsskjalinu:
»Menn segja, að með því að taka upp þessa nýju aðferð við
að fræða menn um fornöld Grikkja, brjóti menn bág við
tízku, sem alstaðar sé ríkjandi. Þetta er öldungis satt. En
þar sem fjöldamargir hafa af því látið leiðast tii að .segja, að þeir
væru hræddir um, að það mundi ekki vera rétt fyrir aðra
eins smáþjóð og oss Dani að verða fyrstir til að stíga
þetta stig, og hafa álitið, að vér ættum að bíða, þangað til ein-
hver af stórþjóðum Norðurálfunnar hefði riðið á vaðið, þá getum
við fyrir okkar leyti ekki verið á þeirri skoðun. Okkur virðist,
að fyrst og fremst eigi að líta á það, hvort af umbótum þeim,
sem menn hafa í huga að gera, muni leiða nokkuð gott út af
fyrir sig, og einkanlega, hvort af þeim muni leiða nokkuð gott
fyrir sjálfa oss. Komist menn eftir nákvæma íhugun að þeirri >
niðurstöðu, að svo sé, eigum vér ekki að láta hugleiðinguna um,
að vér séum smáþjóð, aftra oss frá að koma þessum endurbótum
á. Hvers vegna skyldu smáþjóðirnar endilega eiga að vera bund-
nar við að taka alt gott upp eftir öðrum, og ekki mega lika ein-
stöku sinnum ríða á vaðið? Enn fremur álítum við, að vér
eigum, einnig að því er til skólans kemur, að sníða
oss stakk eftir vexti og haga oss eftir þvi, hve sér-
staklega er ástatt hjá oss og hvers vér þörfnumst.
Og í þessu efni verðum við að taka fram, að vér, einmitt sökum
þess, hve þjóð vor er lítil, erum neyddir til að veita læri-
sveinunum í skólum vorum kenslu í hvorki meira né
minna en þremur útlendum málum af hinum nýrri
tungum, þar sem engin af stórþjóðunum kennit meira
en í mesta lagi tvö og vanalega lætur sér nægja með
eitt. Vér megum því til að beita sparnaði við aðrar námsgreinar,
eða að minsta kosti hafa einhver úrræði, er beri svipaðan árangur
fyrir oss, að því er tímasparnað snertir. Enn fremur megum vér
ekki gleyma því, að vér erum þegar komnir góðan spöl
áleiðis burt frá því, sem tízka er hjá stórþjóðunum.
Nú kunna sumir af stúdentum vorum ekkert í grísku, og að því
er til hinna kemur, þá er grískukunnátta þeirra svo takmörkuð,
að þeir standa t. d. þýzkum stúdentum langt á baki, er næst mun
liggja að bera þá saman við. Við skulum í þessu efni minna á