Eimreiðin - 01.01.1907, Blaðsíða 21

21
segja í vissum dýpri skilningi, að aldrei hafi í frá byrjun veraldar verið, né
verði til hennar endaloka, fleiri trúarbrögð til en ein. Til hafa verið þús-
und trúarbrögð og tíu þúsund trúfræða kerfi, en einungis ein trú, frá
Indíána þeim, er setti tóbakslauf á tréspýtu og tilbað þann anda, sem
hann hugði þar búa, og upp að musterinu í Jerúsalem og Péturskirkju
Rómaborgar. í hinni háleitustu og fegurstu tíðaþjónustu heimsins hefur
á botninum verið einungis þessi eina einfalda viðleitni og stefna, að kom-
ast í rétt samband við Guð. ímyndum oss, að oss tækist sú viðleitni?
En áður en vér hugleiðum þá spurning, vildi ég snöggvast framsetja aðra
og svara henni. Þegar vér athugum ummerking trúarinnar, sem ég hefi
reynt að gera með fáum og daufum dráttum, virðist yður þá ekki svo,
að það liggi í eðli hlutarins, að það sé ómögulegt að trúarbrögðin hverfi,
eða deyi út? Það þýðir ekkert hvaða skoðun þér kunnið að hafa á
almættisvaldinu, sem í alheiminum birtist, þetta almættisvald er þar fyrir.
Þetta vald er yðar faðir. Af því valdi eruð þér til orðnir. Það var til
áður en þér voruð fæddir og það verður til eftir yðar daga. Og á
meðan, meðan þér eruð milli jarðar og himins, er það og verður mest
áríðandi, hið æðsta og ómissanlegasta, að þér náið þekkingu á lögum
þessa alveldis og lærið hlýðni við þau lög. Allir hiutir, sem þér eftir
sækist, eiga að miða í þá átt. Þar er líf, þar er heilbrigði, þar er vel-
gengni, þar er hamingja, þar er aldurshæð karls sem konu. Þetta er
þá sambandið milli yðar og hins eilífa alveldis, sem opinberað er í al-
heiminum — þetta er kjarninn í trúarbrögðunum, og þetta er í eðli sínu
af eilífum uppruna, Setjum að þér séuð óvissutrúar (agnostics). Það
gjörir ekkert þessari röksemd, því alveldið varir og er. Þótt þér segið,
að þér vitið alls ekkert um það alveldi, þá vitið þér þó eitthvað um
lög þess og auglýsingar, og svo er líf yðar, velferð, hamingja og allar
óskir undir því komið, hvað mikið þér vitið í þeim lögum, og fer eftir
hlýðni yðar við þau. Setjum, að þú eða þú sért trúleysingi. Það hrindir
ekki heldur nefndri röksemd. Aldveldið er til, hvort heldur þú kallar það
efni eða afl, eða þú kallaðir það enn auðvirðilegra nafni. það er til alt
að einu. Það var til áður en þú fæddist, það verður til eftir þinn dag,
og þitt líf, heilbrigði, hamingja og velferð fer eftir því, hvað mikið eða
lítið þú kannast við þetta vald og hve vel þú hlýðir þess lögum. Svo
lengi sem alheimurinn er við líði, og svo lengi sem í honum lifir maður,
sem kann að hugsa, finna til og hafast eitthvað að, svo lengi fylgir trúin
eðli hlutanna. þú getur breytt afstöðu þinni gagnvart henni, þú getur
gleymt henni, en afmáð hana getur þú ekki. Skipstjórinn mætti fyr ætla,
að hann geti siglt út fyrir sjóndeildarhringinn, sem ávalt umlykur hann;
örnin mætti fyr ímynda sér að hún megi svífa hærra en gufuhvolfið,
sem ber upp flugvængi hennar, en maðurinn megi ímynda sér að hann
geti vaxið frá eða umflúið trúarinnar óumflýjandi eilífa kraft. ímyndum
oss svo, að vér gætum til fulls lifað þessu trúarlífi. Hver mundi þá verða
afleiðingin ? Hvað hvern einstakan snertir, yrði það algjörleiki. Fullkomið
samband mitt við Guð, að því er líkamann snertir, yrði fullkomin heil-
brigði. En hvað sálina snertir, fullkomið fylgi við sannleikann; hvað sið-
gæðiseðli mitt snertir, fullkomin réttvísi í breytni. Og hvað öllu mínu and-
lega ástandi viðvíkur, mundi ég skilja og öðlast eilífa sonararfleifð með
eilífum alföður.