Eimreiðin - 01.01.1907, Blaðsíða 48

48
nokkuð í tvö horn um búnaðinn, þótt bæði séu klæðin sniðin á
sama hátt og úr sama efni. Islenzkir ljóðavinir unna búningi
Porsteins. Hann er aðalástæða þjóðhylli hans, sem áður
er getið. Pað sést bezt, ef rakin eru för hans í nýjustu ljóðagerð
vorri. Eg minnist þess ekki, að ég hafi orðið var við, að yngstu
ljóðasmiðir vorir séu snortnir af efni kvæða hans. En margir
spreyta þeir sig á að klæða kvæðaleysur sínar hinum áferðarfagra
og þýða búningi hans. En þessar stælikrákur hans hafa ekki varað
sig á því, að Porsteinn hafði eitthvað að klæða. Pessi kvæði
þeirra hafa því orðið eins og bókabönd, skreytt á röndum og
gylt á kili, en vantar — heldur bagalega — bókina innan í, svo
að þar sé bók, er þau eru.
Pað getur verið vafamál, hvort þorsteinn sé mesta ljóðskáld
vort, þeirra er nú eru lífs, þótt hann yrði þeim öllum hættulegur,
ef fara ætti í skáldajöfnuð. En hitt leikur ekki á tveim tungum,
að hann er mesta listaskáld, er nú er uppi á vora tungu. Guð-
mundur Guðmundsson er að vísu sleipur — kveður bæði dýrt og
létt, og mál hans er fagurt og vandað. En kvæði hans eru ekki
að sama skapi efnismikil. Og menn verða að gæta þess, að það
er hægra að þreyta list sína á dýrum og erfiöum háttum, þegar
mestöllum kröftunum er varið til búningsins og efnið jafnvel sniðið
eftir honum.
Hér er ekki kostur á að rannsaka að nokkru ráði samhengi
milli lífs Þorsteins og skáldskapar. Til þess brestur mig kunnug-
leik. Því síður er hægt að kanna útlend skáldrit, er fest hafa
rætur í hug hans og skáldskapur hans og skoðanir frjóvgast af.
Skopblærinn á sumum kvæðum hans minnir á Byron. En ég get
ekki sagt þá sögu ýtarlegri að þessu sinni.
Þorsteinn hefir ekki verið auðsæll um æfina. Hann víkur að
því í kvæðum sínum og sést á þeim, að hann finnur til þess, að
hann hefir farið á mis við ýms gæði lífsins. Þaö skreppur upp úr
honum, að hann viti, hvað veturinn sé svöngum. Þegar greindir
menn eiga við slík kjör að búa, hvort sem það eru skáld eða
aðrir, hljóta ýmsar spurningar að kvikna í huga þeirra um fátækt
þá, er þeir kenna á •— og spurningin þenst út til örbirgðar yfir-
leitt. »Sá er eldurinn sárastur, sem á sjálfum brennur« — og
ekkert er betur fallið til að tendra forvitni á aðköstum lífsins og