Eimreiðin - 01.09.1911, Blaðsíða 25

181
úr öllu hjálparlaust og alt batnar, — af sjálfu sér, segjum við.
En oft verður líka baráttan því ofvaxin, ef því ekki kemur hjálp
utan að — læknishendur eða meðul, sem geta kipt óreglunni í
lag, rutt tálmununum úr vegi, greitt úr flækjum eða grætt ein-
hver sár. Vort svonefnda æðra vit getur oft komið hinu svo
undursamlega til hjálpar. En hafi baráttan staðið lengi eða verið
með afbrigðum erfið, þá fær það að lokum við ekkert ráðið; lík-
aminn hrörnar, lífið virðist blakta á skari, dauðinn vofir yfir og
öll ráð eru þrotin. Eá er hæpið, að hægt sé að hjálpa. Pað tekst
aðeins stundum, — bara stundum.
STEINGRÍMUR MATTHÍASSON.
Jón Sigurðsson og jarlsstjórnin.
Pað mun einmælt, að aldrei hafi ísland átt annan eins for-
ingja og Jón Sigurðsson; og þar sem nú ýmsar af þeim sömu
spurningum eru enn á dagskrá þjóðar vorrar, sem hann átti við
að glíma, virðist vel við eiga, nú á aldarafmæli hans, að gera sér
ljóst, hvernig hann leit á þær. Pví líklegt er, að skoðanir hans
geti orðið mörgum þeim manni farsæl leiðarstjarna, sem nú er í
vafa um, hverja afstöðu hann eigi að taka, og hverjum af nútíð-
arforingjum vorum hann eigi helzt að trúa. Alt lífsstarf Jóns Sig-
urðssonar var svo vaxið, að hann getur enginn grunað um að hafa
haft eigingjarnar hvatir; hann lét aldrei stjórnast af öðru en því,
sem hann áleit Islandi fyrir beztu, og hann var gæddur svo mik-
illi pólitiskri skarpskygni og þekkingu, að enginn núlifandi íslend-
ingur þarf að ætla sér þá dul, að hann geti við hann jafnast í
því efni, og því síður fram úr honum farið. Þeir, sem hans stefnu
fylgja, geta því jafnan reitt sig á, að lenda þeim megin, sem bezt
gegnir fyrir heill lands vors og þjóðar.
Ein af þeim spurningum, sem enn má heita óráðin gáta, er
sú, hvernig hentast mundi að haga landstjórn vorri. Um það efni
birtum vér í síðasta hefti Eimr. (XVII, 136—46) ritgerð eftir