Eimreiðin - 01.09.1911, Blaðsíða 78

234
en yfirleitt virðist meðferðin góð og efnið er skínandi, sem nærri má
geta, þar sem verið er að lýsa andans gróðri mestu mentaþjóðar forn-
aldarinnar — og óhætt að segja allra alda, ef alt er rétt metið. Og
auk þess er efnið afarfjölbreytt. Er þar fyrst stutt, en þó einkarglögt
yfirlit yfir sögu Grikkja frá því um 2000 til 146 f. Kr., er sjálfstæði
þeirra leið algerlega undir lok og Grikkland varð að rómversku skatt-
landi. Þá er annar kafli um trúarbrögð þeirra (arintrú og áadýrkun,
goðaheim þeirra, Orfevskuna og Díónýsarátrúnaðinn). Þriðji kaflinn er
um listir og mentir (ljóðagerð, leikrit, byggingarlist, höggmyndalist, mál-
aralist, lýðmentun og sagnaritun) og er þar nokkuð fljótt yfir sögu farið,
en hverju þó í rauninni markað hæfilegt rúm. Lengstur er fjórði kafl-
inn, um heimspeki og vísindi, enda skiftist hann í marga smærri kafla
og greinar, t. d. um náttúruspekina, hugspekina, vísindaöldina í Alex-
andríu, lífspekina og trúspekina. Kennir þar margra grasa eða réttara
sagt heilabrota, sem bæði er gaman og líka vert að kynnast, enda
bókin yfirleitt stórmentandi. Viljum vér því ráða sem flestum til að
kaupa hana og lesa, og ekki einu sinni, heldur oft. Auðvitað er þar
ekki alt jafngullvægt, og nokkuð hátt flogið á stundum, en svo mikið
er þar af andlegum auði, að bókin getur í höndum hugsandi manna
orðið þeim hreinasti Draupnir, er af drjúpi nýtt hugargull í sálum þeirra.
Þeim krónum er vel varið, sem veittar eru til að styrkja slík rit sem
þessi, og hafi höf. þökk fyrir starfa sinn.
Vér höfðum við lesturinn ritað niður ýmlslegt, sem vér vildum
fetta fingur út í, en það er svo smávægilegt, að vér sleppum því.
Fylgjum reglu Epíkúrs, að minnast þess, sem oss hefir til yndis verið
við lesturinn, en látum hitt í gleymsku falla. V. G.
íslenzk hringsjá.
UM STEINGRÍM THORSTEINSSON hefir stjórnarráð J. C. Poestion skrifað
ágæta grein í »Wiener Abendpost« (20. maí 1911), þar sem hann minnist 80 ára
afmælis skáldsins, sýnir fram á þýðingu hans fyrir íslenzkar bókmentir og prentar
nokkur sýnishorn af ljóðum hans, sem eru merkilega vel þýdd. í*ar getur hann og
þess, að bráðum komi út heil bók eftir sig um Steingrím, og verði þar prentaðar
þýðingar á rúmum 50 af kvæðum hans. Er þetta fallega gert og maklega gagnvart
þjóðskáldinu okkar hugumkæra, en kinnroða megum vér íslendingar bera, að enginn
okkar skyldi verða fyrri til þess. V. G.
»TIL ISLANDS TIDLIGERE STATSRETLIGE STILLING« heitir alllöng rit-
gerð, sem próf. K. Berlín hefir ritað í »Tidsskrift for Retsvidenskab« (1911), og
er hún svar upp á gagnrýni próf. B. M. Ólsens á bók hans »Islands statsretlige Stil-
ling« (1909), í ritgerðinni »Enn um upphaf konungsvalds á íslandi«. Ymsar af at-