Eimreiðin - 01.01.1913, Page 18

i8
snertir, því hún hefur helmingi minna af eggjahvítu, lítiö eitt
minna af fitu, en meira af sykri. Af þessum mismun leiðir, að
blanda verður kúamjólk, áður barnið neytir hennar, og mun síðar
að því vikið í grein þessari. En hér skal það skýrt tekið fram,
og síðar sannað, að gildi kvennamjólkur fyrir ungbörnin liggur í
því, að hún er náttúrleg og tegundareigin, þ. e. framleidd af sömu
tegund, en ekki í því, hvort hún hefur í sér meira eða minna af
eggjahvítu eða fitu en önnur mjólk. Það er ókleift að gera kúa-
mjólk jafngildi kvennamjólkur, þó að efnahlutföllin yrðu jöfnuð og
þau gerð eins; kvennamjólkin ein hefur þá eiginleika, er samsvara
lífeðli barnsins.
Vér skulum nú í stuttu máli athuga annan mismun, en hinn
áðurnefnda, sem vísindin hafa leitt í ljós á síðustu árum; hann
er líffræðislegs (biologisk) eðlis og feikna þýðingarmikill.
Barnalæknar hafa fyrir mörgum árum veitt því athygli, að
brjóstbörnum er miklu síður hætt við allskonar graftarsjúkdómum
og ígerðum en pelabörnum; þeim síðarnefndu batna og fyr þessir
sjúkdómar, ef þau fá brjóstamjólk með pelanum. Petta gaf til-
efni til þess, að farið var að rannsaka blóðvatn barnanna, og
hefur þá komið í ljós, að brjóstbörn hafa tvöfalt meiri, sum þre-
falt meiri, kraft í sér til gerlaeyðingar eða gerladráps en hin.
fessi hæfileiki kemur einnig í ljós á pelabörnum, sem neytt hafa
brjóstamjólkur um hríð, þótt þau séu mjög horuð, og stendur
þetta því ekki í beinu sambandi við hin góðu þrif brjóstbarnsins.
Tilraunir hafa og sýnt, að ýms móteiturefni, t. d. barnaveikismót-
eitrið, geta fluzt frá móður eða fóstru til brjóstmylkingsins. Hins-
vegar geta áðurgreind varnarefni eigi komist inn um meltingar-
færi ungbarna með kúamjólk, svo að þau verði þeim að liði.
Til frekari skýringar skal tilfært:
Hafi móðir varnarefni í blóði sínu gegn barnaveiki, eins og
á sér stað í 70—80% tilfella, þá ganga þau með móðurmjólkinni
yfir í líkama ungbarnsins, og verða því til varnar og bjargar, ef
það fær sömu veiki. Á hinn bóginn — og því bið ég menn að
taka vel eftir — gefi menn ungbarni mjólk einhverrar dýrateg-
undar, t. d. kúamjólk, sem hefur sömu varnarefni í sér, þ. e. kýr-
in hefur haft þá veiki, er hjá oss nefnist barnaveiki, þá verða
þau barninu að engu liði, en kálfinum koma þau að fullu haldi.
Eftir þessu að dæma getur brjóstamjólkin orðið barninu vörn og