Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1962, Side 70
70
eru mjög óverulegur þáttur í búrekstri almennt, en hugsan-
legt er, að í framtíðinni gætu orðið þar til nokkuð almennr-
ar gagnsemi. Vil ég þá fyrst nefna kornyrkju. Þótt korn-
yrkja hafi verið reynd hér í tilraunum með allgóðum ár-
angri í 40 ár, þá er því einhvern veginn svo varið, að hún
hefur engum varnalegum ítökum náð í búrekstri almennt.
Nú allra síðustu árin eru kornræktarmálin komin inn á
nýtt svið, þ. e. stóryrkju með fyllstu véltækni, og er fróð-
legt að sjá hvernig þeim reiðir þar af, en um það skal engu
spáð. Hér verður aðeins rætt um kornyrkju sem lið í al-
mennum búrekstri. Þá er fyrst á það að líta, að því fer
fjarri að kornyrkja geti orðið örugg búgrein hvar sem er á
landinu og er æskilegt, að sem fyrst séu dregnar nokkrar
markalínur um líklega útbreiðslu kornyrkjunnar. Þar kem-
ur þrennt mest til greina: Hve snemma vorar, sumarhitinn
og vindar.
Þar sem að jafnaði vorar svo seint, að sæði verður ekki
komið í jörð fyrr en um eða eftir miðjan maí, er kornyrkja
hæpin. Sé meðalhiti þriggja sumarmánaðanna, júní, júlí og
ágúst, undir 10° C er tvísýnt um kornþroskun. Þar, sem
veruleg hætta er á næturfrosti í ágústmánuði, og þar, sem
stormasamt er i ágúst og september, er hætt við að korn-
rækt verði áfallasöm. Nú eru veðurathuganastöðvar orðnar
það víða, að í flestum sveitum á landinu má fara nærri um
veðurskilyrðin til kornyrkju.
Þá má ekki gleyma því, að kornyrkja útheimtir sérstök
tæki og þau all dýr, ef þau eiga að vera fullkomin, enn
fremur sérstakar byggingar. Þá verður að fella hana inn í
aðra ræktun, þannig að hæfileg skipti verði milli kornrækt-
ar og grasræktar og auk þessa útheimtir hún þekkingu bæði
fræðilega og verklega, sem hér skortir mjög tilfinnanlega.
Ilrækt er hér víða talsverð á jarðhitasvæðunum og í vexti.
Hún hefur mest þróazt sem sjálfstæður atvinnuvegur, en
líka sem þáttur í alhliða búrekstri og er ekki ósennilegt að
þessa gæti meira er tímar líða og jarðhitinn nýtist betur.