Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1990, Blaðsíða 21

TVENNAR SMÍÐALÝSINGAR
21
„Þann vetr eptir, er Ólafr konungr hafði komit af Hálogalandi, lét
hann reisa skip mikit inn undir Hlaðhömrum, þat er meira var miklu en
önnur þau skip, er þá váru í landinu, ok eru enn þar bakkastokkar þeir,
svá at sjá má. Þorbergr skafhögg er nefndr sá maðr, er stafnasmiðr var at
skipinu, en þar váru margir aðrir at, sumir at fella, sumir at telgja, sumir
saum at slá, sumir til að flytja viðu. Váru þar allir hlutir vandaðir mjök til.
Var skipit bæði langt ok breitt ok borðmikit ok stórviðat. En er þeir báru
skipit borði, þá átti Þorbergr nauðsynjaorendi at fara heim til bús síns ok
dvalðisk þar mjök lengi. En er hann kom aptr, þá var skipit fullborða. Fór
konungr þegar um kveldit ok Þorbergr með honum ok sjá þá skipit,
hvernug orðit sé, ok mælti hverr maðr, at aldri hefði sét langskip
jafnmikit eða jafnfrítt. Ferr þá konungr aptr í bæinn. En snimma eptir
um morgininn ferr konungr enn til skipsins ok þeir Þorbergr. Váru þá
smiðar þar áðr komnir. Stóðu þeir allir ok höfðusk ekki at. Konungr
spurði, hví þeir færi svá. Þeir segja, at spillt var skipinu ok maðr myndi
gengit hafa frá framstafni til lyptingar ok sett í borðit ofan hvert
skýlihögg at öðru. Gekk konungr þá til ok sá, at satt var, mælti þegar ok
svarði um, at sá maðr skyldi deyja, ef konungr vissi, hverr fyrir öfundar
sakir hefði spillt skipinu- „en sá, er mér kann þat segja, skal mikil gæði af
mér hljóta.“ Þá segir Þorbergr: „Ek mun kunna segja yðr, konungr, hverr
þetta verk mun gört hafa.“ „Mér er eigi þess at öðrum manni meiri ván,“
segir konungr, „at þetta happ myndi henda en at þér, at verða þess víss ok
kunna mér segja." „Segja mun ek þér, konungr,“ segir hann, „hverr gört
hefir. Ek hefi gört.“ Þá svarar konungr: „Þá skaltu bæta svá, at jafnvel sé
sem áðr var. Þar skal líf þitt við liggja." Síðan gekk Þorbergr til ok telgði
borðit, svá at öll gengu ór skýlihöggin. Konungr mælti þá ok allir aðrir, at
skipit væri miklu fríðara á þat borð, er Þorbergr hafði skorit. Bað
konungr hann þá svá gera á bæði borð ok bað hann hafa mikla þökk fyrir.
Var þá Þorbergr höfuðsmiðr fyrir skipinu, þar til er gört var. Var þat
dreki ok görr eptir því sem Ormr sá, er konungr hafði haft af Háloga-
landi, en þetta skip var miklu meira ok at öllum hlutum meirr vandat. Þat
kallaði hann Orminn langa, en hinn Orm inn skamma. A Orminum langa
váru fjögur rúm ok þrír tigir. Höfuðin ok krókrinn var allt gullbúit. Svá
váru há borðin sem á hafskipum. Þat hefir skip verit bezt gört ok með
mestum kostnaði í Nóregi.“
Líkt og menn skildu það snemma, að sögn Snorra í formála
Snorra-Eddu, „að allir hlutir væri smíðaðir af nokkuru efni“, eins
er það um söguna af smíði Ormsins langa. Snorri hafði þar fyrir
sér frásögn í 53. kapítula Olafs sögu Tryggvasonar eftir Odd
Snorrason.
Frásögn Odds er á þessa leið: