Fregnir - 01.03.2004, Qupperneq 34

Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og upplýsingafræða
Stofnunin veitir þróunarstyrki og stýrir stærri verkefnum eins og t.d. Danmarks Elek-
troniska Forskningsbibliotek sem er verkefni allra stærstu bókasafnanna í Danmörku.
BIBSAM, sænska samræmingarstofnunin, er í raun 12 manna deild innan Konung-
lega bókasafnsins sem hefur það hlutverk að sinna samhæfingu og þróun. Þeir veita
styrki og sjá um stöðlun á vinnubrögðum og t.d. sjá þeir um samningagerð varðandi
rafræn gögn, halda námskeið og ráðstefnur og annað sem til heilla horfír.
Norðmenn hafa farið þá leið að setja upp embætti sem tengir saman bókasöfn,
skjalasöfn og minjasöfn, svokallað ABM-utvikling, sem tók til starfa 1. janúar 2003
og tók þá við af tveimur eldri embættum.
Finnland og Island hafa gefíð þjóðbókasöfnunum það hlutverk að sinna sameigin-
legum málefnum allra rannsóknarbókarsafna svo sem samningum um rafræn gögn og
á sumum sviðum einnig málefnum sem snerta öll söfn, t.d. skráningu á þjóðbókakost-
inum. Þjóðbókasafnið í Finnlandi sem jafnframt er Bókasafn Háskólans í Helsinki er
langstærsta safn þess lands og rekur t.d. bókasafnakerfíð fyrir öll rannsóknarbókasöfn
landsins.
Verkefnin og viðfangsefnin, sem koma inn á borð hjá NORON, bera nokkuð keim
af mismunandi viðfangsefnum þeirra sem þar eru. Hins vegar er álitið að bæði þeir
sem stýra þjóðbókasöfnunum og þeir sem annast þjónustu fýrir öll söfn landsins eigi
erindi á þessa fundi.
Fundimir sem taka yfírleitt einn og hálfan dag heijast með því að gefín er skýrsla
um það sem er efst á baugi í hverju landi svo og helstu vandamál og viðfangsefni sem
þessar norrænu stofnanimar eru að fást við. Málin em rædd frá sjónarmiði hvers lands
og ef um viðfangsefni er að ræða sem er hagsmunamál allra landanna reyna menn að
komast að samkomulagi um helstu áherslur. Næst í ferlinu er að leggja fram hugmynd
að lausn og síðan er sett norræn nefnd sem útfærir betur hugsanlegar lausnir og skoðar
styrkjamöguleika. A fýrstu fundunum sem ég sat vom t.d. á dagskránni eftirtalin mál-
efni:
1. Höfundarréttarmál og viðbrögð á Norðurlöndunum við nýrri tilskipan Evrópusambands-
ins þar að lútandi.
2. Skýrsla frá Nordic Web Archive sem er samstarfsverkefni allra Norðurlandanna um vef-
söfnun og rætt um framtíð þessa samstarfs.
3. NOSP er norræn samskrá um tímarit sem geymd eru í bókasöfnum á öllum Norðurlönd-
unum. Framtíð skrárinnar í tölvuvæddu umhverfi hefur verið óljós þar sem reikna má
með að innan skamms verði hægt að leita í öllum samskrám á öllum Norðurlöndunum í
einu og þá verður þessi sérskrá því óþörf. Lögð var firam skýrsla um framtíðarfjármögn-
un verkefnisins og hýsingu þess. Þetta er skrá sem hefur verið mikið notuð á íslandi og
eins og sakir standa er hún hýst í Noregi þar til aðrar ákvarðanir verða teknar.
4. Utgáfa Nordisk tidskrift för bok- och bibliotekshistoria hefur gengið misvel og rætt var
um hvort grundvöllur væri fyrir því að halda áfram útgáfii þessa elsta tímarits um bóka-
safnamál sem út er gefið á Norðurlöndunum.
5. Samvinnan við NORDINFO er alltaf á dagskrá og rætt hvemig NORON geti komið hug-
myndum að nauðsynlegum verkefnum áfram til NORDINFO sem síðan gæti fjánnagnað
þau. Venjulega hafa einn eða fleiri úr þessum hópi verið í stjóm NORDINFO og því hæg
heimatökin.
6. Samhæft árangursmat (Balanced Scorecard) hefúr verið innleitt á afmörkuðum sviðum í
Konunglega bókasafninu í Kaupmannahöfn og var árangur þeirra til skoðunar. Árang-
ursmat og mælingar er mál sem söfn um öll Norðurlöndin hafa verið að skoða og ísland
þar með. Er verið að meta hvort hagkvæmt sé að taka upp þetta árangursmat og aðlaga
það að þeim verkferlum sem algengastir eru í bókasöfnum. Erfíðast hefur verið að fínna
nógu góð mælitæki en áfram er unnið að því.
29. árg. - 1. tbl. 2004 - bls. 34