Morgunblaðið - 06.10.2001, Side 1

228. TBL. 89. ÁRG. LAUGARDAGUR 6. OKTÓBER 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 6. OKTÓBER 2001
BANDARÍSK stjórnvöld gagn-
rýndu Ísraela, helstu bandamenn
sína í Miðausturlöndum, óvenju
harkalega í gær eftir að Ariel Shar-
on, forsætisráðherra Ísraels, varaði
Bandaríkjamenn við því að friðmæl-
ast við araba með sama hætti og
Vesturveldin friðmæltust við Adolf
Hitler fyrir síðari heimsstyrjöldina.
„Ummæli forsætisráðherrans eru
óviðunandi að áliti forsetans,“ sagði
Ari Fleischer, talsmaður George W.
Bush Bandaríkjaforseta. „Banda-
ríkjamenn myndu aldrei gera neitt
til að friða araba á kostnað Ísraela.“
Áður höfðu Ísraelar gagnrýnt ný-
lega yfirlýsingu Bush um að Banda-
ríkjastjórn liti svo á að Palestínu-
menn hefðu rétt til að stofna eigið
ríki virtu þeir tilverurétt Ísraelsrík-
is. Markmiðið með yfirlýsingunni
virtist að tryggja stuðning araba-
ríkja við fyrirhugaðar hernaðarað-
gerðir í Afganistan.
Dagblöð í Ísrael gagnrýndu um-
mæli forsætisráðherrans. Yediot
Aharonot, söluhæsta dagblað lands-
ins, sagði að Sharon hefði farið rangt
með staðreyndir og skaðað hags-
muni Ísraels. „Hann veikti okkur og
móðgaði vini okkar.“
Ráðgjafi Sharons sagði að með
ummælunum hefði forsætisráð-
herrann ekki ætlað að líkja Bush við
Neville Chamberlain, forsætisráð-
herra Bretlands fyrir síðari heims-
styrjöldina, en honum var kennt um
friðkaupin við Hitler.
Colin Powell, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, hringdi í Sharon til
að gera honum grein fyrir óánægju
forsetans. Skrifstofa Sharons sagði í
yfirlýsingu í gærkvöldi að Sharon
hefði látið í ljósi þakklæti fyrir vin-
áttusamband Bandaríkjanna og Ísr-
aels í samtalinu við Powell.
Ekkert lát á
blóðsúthellingunum
Bandaríkjastjórn hefur lýst yfir
miklum áhyggjum af ástandinu í
Miðausturlöndum og óttast að það
geti orðið til þess að múslímaríki
leggist gegn fyrirhuguðum aðgerð-
um í Afganistan. Fimm Palestínu-
menn biðu bana og 17 aðrir særðust í
gær þegar ísraelskir skriðdrekar
réðust inn á svæði í Hebron á Vest-
urbakkanum sem er undir stjórn
Palestínumanna.
Hópur Palestínumanna skaut Ísr-
aela til bana og særði annan í árás úr
launsátri á vegi nálægt bænum Tulk-
arem á Vesturbakkanum.
Óvenju hvöss orðaskipti milli stjórnvalda í Bandaríkjunum og Ísrael
Bush telur um-
mæli Sharons
„óviðunandi“
Reuters
Palestínskur drengur kastar grjóti í ísraelskt lögreglulið í Betlehem.
Washington, Jerúsalem. AFP.

Friðmælist ekki/24
FORSETI Úsbekistans féllst í gær á
að heimila bandarískum hermönnum
og flugvélum að nota herflugvöll í
landinu í tengslum við fyrirhugaðar
hernaðaraðgerðir í grannríkinu Afg-
anistan. Bandaríkjaher sendi þangað
þúsund manna fótgöngulið, sem hef-
ur fengið sérstaka þjálfun í leitar- og
björgunaraðgerðum og þyrluárás-
um.
Íslam Karímov, forseti Úsbekist-
ans, samþykkti þetta á fundi í Tash-
kent með Donald H. Rumsfeld, varn-
armálaráðherra Bandaríkjanna.
Forsetinn tók þó fram að hann væri
andvígur því að herflugvöllurinn yrði
notaður til innrásar eða loftárása á
Afganistan.
Talið er að fótgönguliðinu sé ætlað
að sjá bandarískum herflugvélum
fyrir vernd á jörðu niðri og taka þátt
í leitar- og björgunaraðgerðum í
Afganistan. Hugsanlegt er að liðið
verði einnig notað til að aðstoða sér-
sveitir sem eru þegar komnar til
Afganistans.
Tony Blair, forsætisráðherra
Bretlands, var í Pakistan og ræddi
við forseta landsins, Pervez
Musharraf. Þeir sögðust vera sam-
mála um að mynda þyrfti nýja rík-
isstjórn í Afganistan, sem tæki við
völdunum af talibönum, og hún
þyrfti að vera skipuð fulltrúum allra
þjóðflokka landsins. Pakistan er nú
eina ríkið sem er enn í stjórnmála-
sambandi við stjórn talibana.
The Washington Post skýrði frá
því í gær að bandaríska leyniþjón-
ustan CIA hefði greint þingmönnum
í Washington frá því að „100 pró-
sent“ líkur væru á því að Osama bin
Laden og stuðningsmenn hans
stæðu fyrir fleiri hermdarverkum í
Bandaríkjunum ef gripið yrði til
hernaðaraðgerða í Afganistan. CIA
hefur einnig fengið gögn sem sýna
að Mohammed Atta og fleiri hermd-
arverkamenn, sem tóku þátt í árás-
inni á Bandaríkin, fóru í þjálfunar-
búðir bin Ladens í Afganistan fyrir
árásina, að sögn tímaritsins Time í
gær.
Bandaríkjaher heimilað að nota herflugvöll í grannríki Afganistans
Bandarískt fótgöngulið
sent til Úsbekistans
Reuters
Sjónvarpsstöð í Katar sýndi í gær myndir af Osama bin Laden, sem talinn er hafa staðið fyrir árásinni á Banda-
ríkin. Sjónvarpsstöðin sagði þetta nýjustu myndirnar af bin Laden sem hefur farið í felur í Afganistan. Bin Lad-
en er hér til hægri og við hlið hans er helsti samstarfsmaður hans, Ayman al-Zawahri, leiðtogi Jihad-samtak-
anna í Egyptalandi. Ekki er ljóst hvort myndirnar voru teknar fyrir eða eftir hryðjuverkin 11. september.
Tashkent, Íslamabad. AP, AFP.

Árásin á Bandaríkin/24-25
BJØRN Tore Godal, varnarmálaráð-
herra Noregs, skýrði frá því í gær að
hann hefði gefið út fyrirmæli sem
heimiluðu norska flughernum að
skjóta niður farþegaþotur hefðu flug-
ræningjar náð þeim á sitt vald og
reyndist það nauðsynlegt til að
hindra að þotunum yrði flogið á bygg-
ingar eins og í árásinni á Bandaríkin
11. september.
„Noregi stafar ekki sérstök hætta
af hermdarverkamönnum, en við
þurfum að vera við öllu búin,“ sagði
varnarmálaráðherrann.
Aðeins fjórir menn geta gefið fyr-
irmæli um að farþegaþotur verði
skotnar niður; varnarmálaráðherr-
ann og þrír æðstu yfirmenn norska
hersins.
„Skilyrðin eru afar ströng,“ sagði
talsmaður norska hersins. Yfirmenn
hersins þurfa meðal annars að vera
algjörlega vissir um að farþegaþotu
hafi verið rænt og að allt hafi verið
reynt til að ná sambandi við hana og
stöðva hana.
Fjórar orrustuþotur af gerðinni
T-16 hafa verið fluttar á herflugvelli í
suðurhluta Noregs til að þær verði
sem næst hugsanlegum skotmörkum
hryðjuverkamanna, meðal annars ol-
íuborpöllum í Norðursjó.
Norðmenn leggja til herlið
Jens Stoltenberg, fráfarandi for-
sætisráðherra Noregs, hefur skýrt
frá því að Norðmenn séu tilbúnir að
taka þátt í hernaðaraðgerðunum
gegn hryðjuverkamönnum og leggja
til herlið. Var þetta ákveðið eftir fund
leiðtoga norsku stjórnmálaflokkanna.
Að sögn fréttastofunnar NTB er
líklegt að Norðmenn leggi til freigátu
og orrustuþyrlu.
Noregur
Heimilað
að skjóta
niður þotur
Ósló. AFP, AP.
STJÓRNVÖLD í Úkraínu sögðust í
gær ekki geta útilokað að flugskeyti
hefði fyrir slysni verið skotið að rúss-
nesku Antonov-farþegaþotunni sem
sprakk yfir Svartahafi á fimmtudag.
Með vélinni fórust 76 manns, þar af
64 Ísraelar og var í fyrstu talið að um
hryðjuverk hefði verið að ræða.
Talsmenn Bandaríkjastjórnar
sögðust ekki hafa neinar vísbending-
ar um að hermdarverkamenn hefðu
átt sök á sprengingunni. Liðsmenn
Úkraínuhers voru að æfingum er
flugvélin fórst. The Washington Post
fullyrti í gær að gervihnattamyndir
sýndu að úkraínskt flugskeyti hefði
grandað vélinni. Sérfræðingur í Kíev
benti á að vegna fátæktar gætu
Úkraínumenn ekki haldið vopnum
sínum við og því hefði bilun í búnaði
flugskeytis getað valdið slysinu.
Útiloka
ekki
slysaskot
Sotsí. AFP.