Morgunblaðið - 06.10.2001, Side 10
FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 6. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra gerði hryðjuverkin í
Bandaríkjunum og afleiðingar
þeirra að meginumtalsefni í fram-
sögu sinni á opnum hádegisverð-
arfundi á Hótel Borg í gær sem
Ólafur Örn Haraldsson, fyrsti
þingmaður Framsóknarflokksins í
Reykjavík, efndi til. Halldór sagði
að Íslendingum bæri að vinna með
Bandaríkjamönnum og öðrum
þjóðum heims í baráttunni gegn
hryðjuverkamönnum og samtökum
þeirra. Ísland væri ekki óhultara
en aðrar þjóðir gegn hryðjuverk-
um.
„Við eigum mikið undir því sem
lítil þjóð að skapa öryggi. Við höf-
um ekki nægan mannafla til þess
að ráða við stríðsástand sem upp
getur komið. En það er freistandi
fyrir svona hryðjuverkamenn að
geta tekið heilt þjóðfélag í gíslingu.
Við skulum ekki útiloka að það geti
gerst. Því verðum við að hugsa
okkar öryggis- og varnarmál í nýju
ljósi. Það höfum við verið að gera á
undanförnum árum,“ sagði Halldór
og rifjaði í því sambandi upp her-
æfingarnar Norður-Víking sem í
tvígang hefðu beinst gegn hryðju-
verkastarfsemi.
Utanríkisráðherra sagði að Ís-
lendingar þyrftu að endurmeta af-
stöðu sína til veru Varnarliðsins
hér á landi í tilefni hryðjuverk-
anna. Ljóst væri að sá lágmarks-
viðbúnaður sem bandaríski herinn
hefði hér þyrfti að vera áfram. Í
viðræðum við bandarísk stjórnvöld
sagði Halldór að enn meiri áhersla
yrði t.d. lögð á það að orustuþotur
yrðu í viðbragðsstöðu á Keflavík-
urflugvelli en ekki í Bandaríkjun-
um. Bandaríkjamenn hefðu tekið
þessa bón til vinsamlegrar athug-
unar.
Vinstri grænir
gagnrýndir
Utanríkisráðherra gagnrýndi
málflutning Vinstrihreyfingarinnar
– græns framboðs í þessum efnum
sem hann sagði miða við aðstæður
eins og þær hefðu verið fyrir hálfri
öld þegar Atlantshafsbandalagið
varð til og Ísland gerðist þar aðili.
Hernaðaraðgerðir sem menn hefðu
talað um þá ættu ekki við þær nýju
aðstæður og ógnir sem þjóðir
heims stæðu frammi fyrir í dag.
Halldór lagði á það áherslu að
herlaus og lítil þjóð eins og Ísland
gæti ekki tekið þátt í baráttunni
með sama hætti og stórar og her-
væddar þjóðir. Aðalatriðið væri að
varðveita samstöðu þjóðanna og
samræma aðgerðir gegn hryðju-
verkum og annarri alþjóðlegri
glæpastarfsemi. Tækifæri til sam-
stöðunnar þyrfti að nýta til fulln-
ustu til að almenningur gæti búið
við öruggara umhverfi.
Halldór vitnaði einnig til nýlegr-
ar skyndiúttektar bandarísku flug-
málastjórnarinnar á öryggismálum
í Leifsstöð.
„Ef við hefðum ekki haft fyr-
irhyggju til að taka öryggismálin í
gegn í flugstöðinni værum við al-
gjörlega vanbúin að taka á þeim
aðstæðum sem nú blasa við. Ef að-
staðan hefði reynst slæm á Kefla-
víkurflugvelli hefðu Flugleiðir get-
að misst leyfi til að fljúga til
Bandaríkjanna,“ sagði Hallldór.
Ríkisafskipti
gætu aukist
Auk hryðjuverka og alþjóðamála
ræddi Halldór um nýlegar skatta-
aðgerðir ríkisstjórnarinnar og
sagði þær mikilvægan lið í því að
auka bjartsýni með fyrirtækjum og
einstaklingum í landinu. Aðgerð-
irnar hefðu strax skilað sér á fjár-
málamarkaðnum. Að erindi loknu
tók Halldór við nokkrum fyrir-
spurnum og var m.a. spurður hvort
ríkisafskipti myndu aukast í kjölfar
hryðjuverkanna. Ráðherrann taldi
það ekki ólíklegt, ekki síst afskipti
sem miðuðu að því að auka öryggi
borgaranna. Þannig væri hik á
mönnum að einkavæða Leifsstöð
eftir síðustu atburði en spurningin
væri hve lengi þetta ástand varaði.
Utanríkisráðherra um Ísland og alþjóðasamfélagið
Hryðjuverkamenn gætu
tekið heila þjóð í gíslingu
Morgunblaðið/Ásdís
Halldór Ásgrímsson utanríkisráðherra í ræðustól á Hótel Borg í gær.
Fundurinn var fjölsóttur og fékk ráðherrann margar fyrirspurnir.
ALÞINGI Íslendinga, 127. löggjaf-
arþing, var sett við hátíðlega athöfn
að venju sl. mánudag, fyrsta dag
októbermánaðar. Þingið mun standa
óvenju stutt að þessu sinni, eða til
loka apríl þar sem ætlunin er að
gefa frambjóðendum í sveitarstjórn-
arkosningum 25. maí nk. rúman
tíma til þess að kynna sig og helstu
stefnumál fyrir kjósendum.
Þingsetningin sjálf var með hefð-
bundnu sniði og voru henni gerð góð
skil í fjölmiðlum. Minna fór þó fyrir
fréttaflutningi af árvissum viðburði í
tengslum við þingsetninguna; nefni-
lega hlutun um sæti þingmanna.
Það er býsna sérkennilegt að
verða vitni að því þegar þingmenn
koma einn af öðrum upp að rit-
arapúltinu og draga númer og þar
með um sæti. Greinilegt er að tals-
verð spenna liggur í loftinu – með
hverjum ætli ég sitji? Skyldi vera
gott fótapláss? Sést ég vel frá
myndavélunum?
Helstu tíðindin að þessu sinni fól-
ust kannski í því að nú má finna
þingflokk Frjálslynda flokksins í
heilu lagi á öðrum bekk til hægri frá
ræðustól Alþingis. Þar röðuðust
Sverrir Hermannsson og Guðjón
Arnar Kristjánsson saman, hlið við
hlið, og voru víst ansi sáttir við út-
komuna. Hvort formlegir þing-
flokksfundir verða haldnir á þessum
slóðum í framtíðinni, skal ósagt látið
en hið minnsta má flokka þennan út-
drátt undir ansi hreint skemmtilega
tilviljun.
Önnur tíðindi felast í sessunaut-
um þeim tveimur sem saman dróg-
ust beint vinstra megin við ræðu-
stólinn á milli þeirra Einars Más
Sigurðarsonar (S) og Hjálmars
Árnasonar (B). Það eru nefnilega
tveir forkólfar Vinstri grænna,
Steingrímur J. Sigfússon formaður
flokksins og Ögmundur Jónasson,
þingflokksformaður. Sagan segir að
ræðumenn forðist nú fyrir alla muni
að líta niður og til vinstri á þá fé-
laga, sem kunnir eru fyrir mikla víg-
fimi í mælskulistinni, því nú sé þeim
í lófa lagið að stökkva upp hvenær
sem er og grípa til andsvara. Þeir
vopnabræður þóttu þegar gefa tón-
inn fyrir það sem koma skal í um-
ræðum um fjárlagafrumvarpið á
fimmtudag, með hnitmiðuðum pill-
um úr sætum sínum, svo mjög raun-
ar að úr forsetastól komu föðurlegar
áminningar um frammíköll og þess
háttar.
Sem sagt, lofar allt mjög góðu
fyrir veturinn.
Af fjölmiðlaumræðunni að dæma,
virðast ýmsir telja sem stefnuræða
og umræður um hana séu gam-
aldags fyrirbæri og miður skemmti-
legar. Ég vil mótmæla þessu, enda
þótt eflaust mætti ýmsu breyta að
forminu til í því skyni að skerpa á
umræðunni. Davíð Oddsson, for-
sætisráðherra, hélt mjög sterka
stefnuræðu að þessu sinni og kom
víða við. Úr fjölmiðlastúkunni sýnd-
ist hann afar landsföðurlegur þar
sem hann ræddi jöfnum höndum vá-
leg tíðindi og jákvæð, en hreyfði líka
við brýnum málefnum á borð við
málefni geðsjúkra og aðgang lands-
manna að heilbrigðisþjónustunni.
Stjórnarandstaðan var ekki eins-
leit í umræðum um stefnuræðuna.
Þannig þótti Össur Skarphéðinsson,
formaður Samfylkingarinnar, gera
sér sérstakt far um að sýnast ábyrg-
ur stjórnmálaforingi og fórst það
raunar ágætlega úr hendi. Síðan
kom að flugeldasýningunni frá leið-
toga Vinstri grænna, sem venju
samkvæmt henti skrifaðri ræðu eft-
ir fáeinar sekúndur og leiftraði eftir
það um leið og hann beindi spjótum
sínum að forystusveit stjórnarflokk-
anna. Lokaorðin voru mælt af mik-
illi innlifun: „Menn sem hafa setið
svo lengi við völd eða völdin hafa
leikið þannig að allt sem gerist,
stórt og smátt sem ekki lýtur þeirra
ýtrasta vilja, reiti þá til reiði, þeir
þurfa að fara að hvíla sig. Því fyrr
sem ríkisstjórn Davíðs Oddssonar
fer frá völdum því betra.“
Það er nefnilega það.
Vaskleg framganga Guðjóns Guð-
mundssonar (D) vakti nokkra at-
hygli í umræðunni og raunar kom
Guðjón tíðum í ræðustól í vikunni og
skaut föstum skotum að stjórn-
arandstöðunni fyrir ábyrgðarleysi í
efnahags- og atvinnumálum. Guðjón
er alla jafna ekki áberandi sem
ræðumaður, en mikill misskilningur
er að það sé eini mælikvarðinn á
hæfi fulltrúanna á löggjaf-
arsamkundunni. Guðjón þykir afar
vinnusamur í nefndum þingsins, en
ætlar nú greinilega að sækja í sig
veðrið með orðið að vopni.
Það veit á gott fyrir þingvetur
komandi.
Spennandi sætaskipan og efnilegt upphaf þingstarfa
EFTIR BJÖRN INGA HRAFNSSON
ÞINGFRÉTTAMANN
bingi@mbl.is
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Þeir sitja saman á fremsta bekk vinstra megin við ræðustólinn. Einar
Már Sigurðarson, Ögmundur Jónasson og Steingrímur J. Sigfússon.
ALLS fimmtán manns; níu karlar
og sex konur, taka þátt í prófkjöri
Sjálfstæðisflokksins á Seltjarnar-
nesi fyrir bæjar- og sveitarstjórna-
kosningarnar næsta vor. Tveir
hafa lýst því yfir að þeir gefi kost á
sér í fyrsta sæti listans, þ.e. þau
Jónmundur Guðmarsson fjárfest-
ingarstjóri og Ásgerður Halldórs-
dóttir deildarstjóri. Tveir gefa kost
á sér í annað sætið, þau Inga Her-
steinsdóttir bæjarfulltrúi og Ingi-
mar Sigurðsson deildarstjóri, og
einn gefur kost á sér í þriðja sætið;
Sigrún Edda Jónsdóttir fjármála-
stjóri.
Prófkjörið fer fram laugardag-
inn 3. nóvember nk. en framboðs-
frestur er liðinn. Fjórtán gáfu kost
á sér áður en framboðsrestur rann
út en eftir það tilnefndi kjörnefnd
einn fulltrúa til viðbótar, Sólveigu
Pálsdóttur bókmennafræðing.
Kosningin verður rafræn, þ.e. kos-
ið verður með snertiskjá á tölvu og
er það í fyrsta sinn hér á landi sem
boðið er upp á rafræna kosningu í
prófkjöri. Fyrir þá sem ekki
treysta sér í rafræna kosningu
verður einnig boðið upp á kosningu
með hefðbundnum kjörseðlum.
Eftirfarandi hafa boðið sig fram
til að taka þátt í prófkjörinu: Árni
Halldórsson framkvæmdastjóri,
Ásgerður Halldórsdóttir deildar-
stjóri, Bjarni Torfi Álfþórsson,
Guðmundur Helgi Þorsteinsson,
Gunnar Lúðvíksson, Inga Her-
steinsdóttir, Ingimar Sigurðsson
deildarstjóri, Sólveig Pálsdóttir
bókmenntafræðingur, Jón Jónsson,
fyrrv. framkvæmdastjóri, Jón-
mundur Guðmarsson fjárfestingar-
stjóri, Lárus B. Lárusson flugmað-
ur, Magnús Örn Guðmundsson,
Olga Ingólfsdóttir nemi, Sigrún
Edda Jónsdóttir fjármálastjóri og
Þórhildur Albertsdóttir fjármála-
stjóri.
Þrír bæjarfulltrúar
gefa ekki kost á sér
Fimm sæti af sjö í bæjarstjórn
Seltjarnarness eru skipuð sjálf-
stæðismönnum. Þrír þeirra ætla
ekki að gefa kost á sér aftur, þau
Sigurgeir Sigurðsson bæjarstjóri,
Erna Nielsen bæjarfulltrúi og Jens
Pétur Hjaltested bæjarfulltrúi.
Tveir þeirra gefa áfram kost á sér,
þau Inga Hersteinsdóttir og Jón-
mundur Guðmarsson.
Sjálfstæðismenn á Seltjarnarnesi
15 gefa kost
á sér í prófkjör
Tveir sækjast eftir efsta sæti listans
ALLS bárust 13 tilboð í Hrúta-
fjarðará sem boðin var út til
næstu þriggja sumra, en tilboðin
voru opnuð á miðvikudagskvöld.
Hæsta tilboðið hljóðaði upp á
8,4 milljónir króna á ári, næstu
þrjú árin og fyrir því tilboði fór
Stóreign fasteignasala, Jón
Sandholt. Vesturgata 15 ehf.
bauð 8,2 milljónir á ári. Þetta er
mikil hækkun frá því sem var,
en ársleigan fyrir ána var 5,2
milljónir.
Næstur kom Brynjólfur
Markússon, leigutaki Víðidalsár
og Laxár í Dölum, með 7,15
milljónir, Þröstur Elliðason,
leigutaki Breiðdalsár, með 6,6
milljónir, Jón Þór Júlíusson,
leigutaki Úlfarsár, 6 milljónir,
Pétur Pétursson, leigutaki
Vatnsdalsár, 5,8 milljónir,
SVFR, Ásgeir Ásmundsson og
Trausti Magnússon, með 5,5-5,6
milljónir og aðrir minna.
Verðlag hækkar í öfugu hlut-
falli við veiði samkvæmt þessum
tölum, því áin hefur verið á nið-
urleið og gaf aðeins um 130 laxa
á nýliðinni vertíð.
Hæsta tilboð í
Hrútu 8,4 milljónir