Morgunblaðið - 17.01.2002, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. JANÚAR 2002 33
fara yfir
fni
mdastjóri
gði að það
já stjórn-
akið á því
r undir lok
a að verð-
yfir þeim
heldur til
erðstöðug-
afi verið í
að er mik-
a og leita
æð áhrif á
nn.
tar neinar
ð dregnar
hækkanir
ir, en ráð-
ð fara yfir
ðlilegt að
mál með
því einnig
el yfir öll
blasir við
ðvald yfir
u að taka
arkaði, en
kja athygli
aka slíkar
l þessarar
a hver og
aða afleið-
starfsum-
nást ekki.
óns fyrir
rtækja og
afi áhrif á
gði Ari.
ki beðin
ulaginu
lýsingar á
ekki hvað
segir Vil-
formaður
itarfélaga,
stumanna
ns og ráð-
arfélaga í
nu og að
erið þátt-
ka vinnu-
kki beðin
i samtaka
og ríkis-
ma og mér
um Sam-
eru sveit-
tilbúin að
u, þó fyrr
m hvatt til
sveitarfé-
a- og fjár-
ur einmitt
sveitarfé-
8. desem-
bands ís-
hefur því
ekki staðið á okkur,“ segir Vilhjálm-
ur.
Hagdeild SÍS falið að
skoða alla fleti málsins
Hann átti í gær viðræður við Pál
Pétursson félagsmálaráðherra, sem
óskaði á fundinum eftir frekari aðild
Sambands íslenskra sveitarfélaga að
umræðum um þessi mál, að sögn Vil-
hjálms.
,,Mér finnst það sjálfsagt mál og
að sjálfsögðu erum við tilbúin til
þess að kanna alla fleti þessa máls og
átta okkur á því hvað sveitarfélögin
gætu hugsanlega gert. Við munum
beina því til einstakra sveitarfélaga
að skoða þessi mál vel en það eru
þau en ekki Samband íslenskra
sveitarfélaga, sem verða að taka
endanlegar ákvarðanir um sín þjón-
ustugjöld og skatta. Ég hef falið
hagdeild sambandsins að skoða alla
fleti þessa máls og kanna hvaða at-
riði það eru sem einstök sveitarfélög
gætu helst skoðað í þessu sam-
bandi,“ segir Vilhjálmur.
Sveitarfélög fylgdu í kjölfar
kjarasamninga ríkisins
,,Ég ætla ekki að fara að kenna
einhverjum um heldur er mikilvæg-
ast að skoða stöðuna eins og hún er,“
segir Vilhjálmur. ,,Það virðist vera
lenska hjá sumum að hnýta í sveit-
arfélögin og má benda á að
launaþróunin í samfélaginu hefur
vissulega kallað á hækkanir þjón-
ustugjalda hjá sveitarfélögum en
þar hafa sveitarfélögin eingöngu
verið að fylgja í kjölfar kjarasamn-
inga ríkisins, sem hóf þetta ferli með
gerð svokallaðra aðlögunarsamn-
inga. Við höfum bara fylgt í kjölfarið
og verið eftirbátar ef eitthvað er.
Það er því ekki hægt að saka okkur
um þessa þróun, sem vissulega hefur
síðan valdið gjaldahækkunum.
Einnig má benda á að skv. könnun
okkar hefur komið í ljós að hlutur
sveitarsjóða í kostnaði einstakra
þjónustueininga hefur farið hækk-
andi en hlutur notenda í þjónustu-
gjöldum hefur lækkað,“ segir hann.
Vilhjálmur sagði einnig ljóst að
þegar fram kæmu áskoranir um að
lækka kostnað í samfélaginu gæti
vel komið til þess að sveitarfélögin
þyrftu að grípa til þess ráðs að
skerða sína þjónustu. ,,Það getur vel
verið að það þurfi að koma til þess og
það hefur eflaust gerst nú þegar í
einstaka sveitarfélögum. Það er ekk-
ert gull að sækja í greipar sveitar-
sjóðanna,“ sagði Vilhjálmur.
áttu viðræður við ráðherra vegna vísitöluhækkunar
rfélög endur-
ir á gjöldum
Morgunblaðið/Kristinn
stumenn ASÍ og Samtaka atvinnulífsins í stjórnarráðinu í gærmorgun.

 


 


 

"! ''




  
  




 
 




 

 



!$(
!
"

# 
 
$% 

5 5
&
  

''
(
)'  ''
3:#
3 ! '
*

  


+




!   &


  $   #, $ 
-#, "  #

"
(#

)  
  
.   
)   ,)'''
. ' ' "! '! *

 
@:+ " + '&'' # 3+ ' "

   



/
 

 

/   


3  '! @'!,'+' "  
"  
 #
0# 
  
0# 

( 1# -#   
  
(#
2  ,' 
''
-

0 
 
  

#   


1
# 
  #   

.'#&:% "! &:,
@'#% "! $(&'# 3$(8 "! % 8

22
  

''


4!,*
&'
022
 
 
0


 

#     

*



 1#


 
 '


 3 



+    

+ 

-
  


  

   
  
456
457
489
587
:;
96
:;
<95
<6:
58<
475
<<6
<6:
498
4:7
4:=
<=;
47=
4<9
8<
465
3=8
3=5
379
78
<8
4<8
4:4
<7=
4<7
488
49:
;9<
4=<
474
4<8
=7
46=
45:
84
4=8
5<
:<
77
:8
89
8:
;=
95
4;=
:6
96
6:
:7
4:9
;6
<;
67
4:=
44;
98
87
4<5
4<4
<4;
95
66
4<=
45<
!"
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
#
INNFLUTTAR matvörur hafa hækkað um tugi pró-
senta á síðustu 12 mánuðum. Dæmi um vörur sem
hafa hækkað á einu ári um meira en 25% er sykur,
hveiti, hrísgrjón, pasta, sápur og ávextir. Innlendar
matvörur hafa hins vegar hækkað mun minna og t.d.
hafa nautakjöt og kartöflur lækkað í verði. Föt, skór
og tölvur hafa einnig lækkað í verði þrátt fyrir tæp-
lega 10% verðbólgu og 15% gengislækkun.
Á síðasta ári lækkaði gengi íslensku krónunnar um
14,78%. Krónan lækkaði meira gagnvart einstökum
gjaldmiðlum. Þannig hækkaði gengi Bandaríkjadals
um 20,9% á árinu gagnvart krónunni.
Verðbólga á síðasta ári var 9,4%. Það er hins vegar
nokkuð misjafnt hvað vörur hafa hækkað mikið í
neysluverðsvísitölunni. Það er áberandi hvað innflutt
þurrvara hefur hækkað mikið. Hrísgrjón hafa á einu
ári hækkað um 38,5%, kex hefur hækkað um 24,3%,
pasta um 25,2%, sykur um 27,6%, súkkulaði um
25,5%, kaffi, te og kakó um 20,4%, sápur um 29,8% og
tannkrem, sjampó og snyrtivörur um 20,4%. Allar
þessar vörur hafa hækka mun meira en verðbólgan
og meira en gengislækkun krónunnar gefur tilefni til.
Verð ávaxta hækkar um 29,3%
Ávextir hafa einnig hækkað mikið eða um 29,3%.
Af einstökum tegundum má nefnda að appelsínur
hafa hækkað um 25,5%, bananar um 27,6%, epli um
26% og ber um 38,2%. Ber eru í algjörum sérflokki,
en enginn liður vísitölunnar hefur hækkað eins mikið
á síðustu árum og ber. Frá því í janúar 1998 hefur
verð á berjum hækkað um 84,9%. Á sama tíma hefur
neysluverðsvísitala hækkað um 21,4%.
Grænmeti hefur hækkað um 15,3%. Grænmeti
ræktað vegna ávaxtar, þ.e. tómatar, agúrkur, papr-
ika o.fl., hefur hækkað um 30,8%. Kartöflur hafa hins
vegar lækkað um 5,7%.
Innlendar landbúnaðarvörur hafa hækkað minna
en innflutt matvara. Mjólk, ostar og egg hafa að með-
altali hækkað um 5,4%. Kjöt hefur á síðustu 12 mán-
uðum hækkað um 6,4%. Nautakjöt hefur lækkað um
0,3%, en annað kjöt hefur hækkað. Fiskur hækkaði á
síðasta ári um 9,7%. Fiskur hefur hins hækkað mjög
mikið á síðustu árum, en á síðustu þremur árum hef-
ur nýr fiskur hækkað um 63,8%.
Athygli vekur að þrátt fyrir að gengi krónunnar
hafi lækkað um tæplega 15% á síðasta ári hafa inn-
fluttar vörur eins og föt og skór lækkað í verði á
sama tíma. Verðlækkunin á skóm er 5,9% á síðustu
12 mánuðum. Rafmagnstæki og bílar hafa hins vegar
hækkað um 15–16%.
Verð á opinberri þjónustu hefur almennt hækkað
minna en verðlag. Rafmagn og hiti hafa hækkað um
2,8%. Póst- og símaþjónusta hefur hækkað um 6%.
Gjöld vegna sjónvarps- og útvarps hafa hækkað um
6,5% og dagheimilisþjónusta hefur hækkað um 9,3%.
Hins vegar hefur verð fyrir heilsugæslu hækkað
meira en verðlag. Liðurinn heilsugæsla hefur hækk-
að um 9,8%, en þar af hækkaði verð til heimilislækna
um 19,6% og til sérfræðinga um 49,2%. Lyf hafa
hækkað á síðustu 12 mánuðum um 18,8%.
Vísitala neysluverðs hækkaði um 9,4% í fyrra
Sumar innfluttar matvörur
hækkuðu um meira en 25%
Samgönguráðuneytið segir íbréfi til Jóns Þórs Sverr-issonar fluglæknis aðfluglæknum sé óheimilt
að leggja svokallaða 1% verklags-
reglu til grundvallar læknisfræði-
legu mati ef það leiddi til annarrar
niðurstöðu en gildandi skírteina-
reglugerð kveður á um. Jón Þór er
núna með mál Árna G. Sigurðs-
sonar flugmanns til skoðunar, en
ágreiningur hefur verið um hvort
hann ætti að fá heilbrigðisvottorð
sem er forsenda þess að hann fái
að fljúga.
Flugmálastjórn fól Jóni Þór í
upphafi árs, að skoða mál flug-
mannsins. Jón Þór sendi sam-
gönguráðuneytinu bréf 8. janúar
sl. þar sem hann óskaði eftir upp-
lýsingum um hvort að við lækn-
isfræðilega umfjöllun ætti að taka
mið af svokallaðri 1% reglu, en
hún kveður á um að flugmaður
megi ekki fljúga ef meira en 1%
líkur séu á að hann fái endurtekið
áfall.
Ráðuneytið sendi kæru-
nefndinni leiðbeiningar
Ástæðan fyrir því að fluglækn-
irinn spyr um þetta er sú að 14.
mars í fyrra sendi samgönguráðu-
neytið kærunefnd, sem fjallaði um
mál Árna G. Sigurðssonar, bréf
þar sem segir. „Þá læknisfræði-
legu umfjöllun sem er að finna í
óbirtum hlutum JAR-FCL
[Reglum Flugöryggissamtaka
Evrópu] ber að skoða sem skýr-
ingargögn, en þeir hlutar hafa ekki
þýðingu eða gildi reglugerðar á Ís-
landi.“
Í bréfi Jóns Þórs er vakin at-
hygli á því að 1% regluna sé að
finna í Handbók sem gefin er út af
Flugöryggissamtökum Evrópu
(JAA) og síðan spyr hann: „Ber að
túlka leiðbeiningar ráðuneytisins
þannig að 1% reglan hafi ekki þýð-
ingu eða gildi reglugerðar á Ís-
landi? Ef svo er ekki er það enn-
fremur mat ráðuneytisins, að
fluglæknum sé óheimilt að leggja
hana til grundvallar læknisfræði-
legu mati sínu?“ Í svari samgöngu-
ráðuneytisins, sem sent var sl.
þriðjudag, segir:
„Við mat á þessu ákvæði ber
fluglækni að byggja á þekktri og
viðurkenndri læknisfræði og nokk-
urt svigrúm er til túlkunar. Við þá
túlkun er að sjálfsögðu eðlilegt að
höfð sé hliðsjón af handbókum
Flugöryggissamtaka Evrópu, þ. á
m. um mat á áhættuþáttum.
Svokölluð 1% regla hefur ekki
verið leidd í lög innan JAA-
ríkjanna.
Samkvæmt upplýsingum lækna
á læknasetri hér á landi hefur hún
hins vegar unnið sér hefð innan
ríkja JAA sem fluglæknisfræðileg
viðmiðunarregla og verið höfð til
hliðsjónar við flughæfnismat lækna
á Íslandi á undanförnum árum. Það
breytir því þó ekki að hin svokall-
aða 1% regla er ólögfest verklags-
regla á meðan á stjórnvöldum hvíl-
ir sk. skyldubundið mat þegar þau
taka stjórnvaldsákvarðanir sínar.
Í reglunni um skyldubundið mat
felst að þegar lög mæla fyrir um að
lagt sé mat á hvert mál fyrir sig,
þannig að úr því verði leyst á sjálf-
stæðan hátt er stjórnvöldum
óheimilt að afnema það mat með
afdráttarlausum reglum. Þessi lög-
skýringarregla sem gildir hér á
landi sem og í nágrannalöndum
okkar er ein af grundvallarreglum
stjórnsýsluréttarins.
Viðurkennd sjónarmið um
skyldubundið mat kunna að leiða
til þess að einstaklingur eigi rétt á
heilbrigðisvottorði þrátt fyrir að
yfir 1% áhætta sé á að hann fái
sjúkdóm á ný ef ekki er líklegt að
sjúkdómurinn komi í veg fyrir að
hann geti neytt réttinda með
öruggum hætti. Síðari spurningu
yðar verður því að svara á þann
hátt að fluglæknum yrði óheimilt
að leggja sk. 1% verklagsreglu til
grundvallar læknisfræðilegu mati
ef það leiddi til annarrar niður-
stöðu en ákvæði gildandi skírteina-
reglugerðar.“
Samgönguráðuneytið sendir Jóni Þ.
Sverrissyni fluglækni bréf
Óheimilt að
leggja 1%
regluna til
grundvallar
niðurstöðu
Morgunblaðið/Ómar