Morgunblaðið - 17.01.2002, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FIMMTUDAGUR 17. JANÚAR 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Skrá›u flig á isb.is
og fá›u reiknings-
yfirlitin á Netinu.
Engan
gluggapóst, takk!
ÞEGAR beðið er við gatnamót á
rauðu ljósi getur tóm gefist til að
láta hugann reika í amstri hvers-
dagsins, um leið og fylgst er með
umferðinni líða hjá. Bílstjóri sem
ljósmyndarinn hefur svo skemmti-
lega komið auga á í baksýnisspegl-
inum virðist í þungum þönkum á
meðan hann bíður eftir grænu ljósi
við gatnamót í Grafarvogi.
Morgunblaðið/Kristinn
Hugsað
á rauðu
ljósi
INNFLUTTAR matvörur hafa hækkað um tugi
prósenta síðustu 12 mánuði en innlendar mat-
vörur hafa hins vegar hækkað mun minna og má
sem dæmi nefna að nautakjöt og kartöflur hafa
lækkað í verði. Dæmi um vörur sem hafa hækkað
á tólf mánuðum um meira en 25% eru sykur,
hveiti, hrísgrjón, pasta, sápur og ávextir og hafa
allar þessar vörur hækkað mun meira en verð-
bólgan og meira en gengislækkun krónunnar gef-
ur tilefni til.
Föt, skór og tölvur hafa hins vegar lækkað í
verði þrátt fyrir tæplega 10% verðbólgu og 15%
gengislækkun. Ávextir hafa hækkað mikið, eða
um 29,3%, og grænmeti hækkað um 15,3%. Græn-
meti ræktað vegna ávaxtar, þ.e. tómatar, agúrk-
ur, paprika o.fl., hefur hækkað um 30,8% en kart-
öflur hafa hins vegar lækkað um 5,7%.
Forystumenn samtaka vinnumarkaðarins áttu í
gær viðræður við ráðherra vegna vísitöluhækk-
unar og hefur ríkisstjórnin ákveðið að endurskoða
þjónustu- og gjaldskrárhækkanir í kjölfar hækk-
unar á vísitölunni. Þá hafa forystumenn vinnu-
markaðarins skorað á sveitarfélög og fyrirtæki að
leggja sitt af mörkum til þess að verðbólgumark-
mið náist. Formaður Sambands íslenskra sveitar-
félaga segir sveitarfélögin ekki skorast úr leik og
þau muni fara yfir hækkanir hjá sér.
Ríkið endurskoðar hækkanir á gjaldskrám í kjölfar vísitöluhækkunar
Innfluttar matvörur hafa
hækkað um tugi prósenta

Sumar innfluttar/32–33

Ríki og sveitarfélög/32–33
ÆTLA má að þau 1.500 tonn sem út-
hlutað er árlega í formi byggðakvóta
skili samtals ríflega 4.000 tonna afla
til þeirra byggðarlaga sem fá úthlut-
að kvótanum.
Misjafnt er eftir byggðarlögum
hvernig staðið er að úthlutun
byggðakvótans. Í flestum tilfellum
hefur þó verið samið við útgerðir um
að veiða hluta eða allan kvótann en í
staðinn skuldbinda útgerðirnar sig
til að leggja hluta af eigin kvóta upp
á viðkomandi stöðum. Þannig er
reynt að margfalda aflagildi byggða-
kvótans. Algengast er að úthlutaður
byggðakvóti sé tvö- til þrefaldaður.
Stefán Þórarinsson, hjá ráðgjafar-
fyrirtækinu Nýsi, segir að þótt í viss-
um tilfellum hafi skapast deilur um
byggðakvótann hafi úthlutun hans í
heildina tekist mjög vel. Kvótinn hafi
styrkt mjög viðkomandi fyrirtæki og
þau nýtt hann vel. Í sumum tilvikum
hafi byggðakvótinn hreinlega bjarg-
að fyrirtækjunum frá uppgjöf.
Byggðakvóti eykur kvóta
einstakra byggða verulega

Baráttan um/B 6–7
RJÚPNASTOFNINN er nú talinn í
algjöru lágmarki, að sögn Áka Ár-
manns Jónssonar veiðistjóra, en síð-
asta rjúpnaveiðitímabili lauk
skömmu fyrir jól. Endanlegar tölur
liggja ekki fyrir en Áki segir að gera
megi ráð fyrir að um 100 þúsund
fuglar hafi veiðst. Munað geti tíu
þúsund rjúpum til eða frá þegar
veiðiskýrslur hafa borist að fullu síð-
ar á árinu. Hann segir 70–80% af
skýrslunum koma inn nú í janúar og
því eigi áætlunin að vera nákvæmari
í lok mánaðarins.
Miðað við 100 þúsund veidda
fugla á nýliðnu tímabili, sem hófst
um miðjan október, hefur veiðin
minnkað um 22% frá árinu 2000 þeg-
ar hún var upp á ríflega 127 þúsund
stykki. Frá árinu 1997 hefur rjúpna-
veiðin minnkað um tæp 40%, en það
ár var metveiði upp á 165 þúsund
stykki. Þróunina frá 1995 má sjá
nánar á meðfylgjandi súluriti.
Áki segir veiðina nú vera nokkurn
veginn í takt við talningar á rjúpum
sem fram fóru sl. sumar. Þær sýni að
veiðiálagið hafi verið mjög stöðugt.
„Stofninn er í niðursveiflu og gæti
farið enn neðar á þessu ári.“
Mikið framboð rétt fyrir jól
Sigmar B. Hauksson, formaður
Skotveiðifélags Íslands, SKOTVÍS,
segir veiði upp á 100 þúsund rjúpur
áreiðanlega vera nærri lagi hjá
veiðistjóranum. Ekki hafi verið búist
við meiru þar sem stofninn sé í lág-
marki um þessar mundir.
„Það sem gerir þetta erfitt við-
ureignar er að um 10 prósent veiði-
manna, sem við getum kallað at-
vinnumenn, veiða helming allra
rjúpna. Greinilegt var að þeir
veiddu minna en áður en sóttu hart.
Víða virðist eitthvað hafa lifnað yfir
þessu undir lok tímabilsins í desem-
ber. Töluvert magn af rjúpu barst í
verslanir rétt fyrir jólin,“ segir Sig-
mar og veit dæmi þess a stórverslun
í Reykjavík hafi að morgni aðfanga-
dags verið með 200 rjúpur til sölu.
Því sé spurning hvort „atvinnu-
mennirnir“ hafi setið uppi með eitt-
hvert magn af fuglum. Hann segir
ljóst að neytendur séu ekki lengur
tilbúnir að greiða jafn hátt fyrir
rjúpuna og áður tíðkaðist. Hörð
samkeppni sé við annan hátíðarmat
á borð við svínakjöt og kalkún.
Sigmar segir að nýliðnu ári svipi
til ársins 1992 þegar lítið framboð
hafi verið af rjúpu á markaðnum.
'()
 * 


 +
'&'C 2'' $('
48=
4:=
4;=
4<=
4==
8=
:=
;=
<=
=  +  ,  -  .   
1)' 

$


Rjúpnaveiði talin hafa minnk-
að um 40% frá árinu 1997
KÖNNUN sem Morgunblaðið stóð
fyrir ásamt Alþýðusambandi Íslands
á verði algengra neysluvara á Ís-
landi og í nokkrum Evrópusam-
bandslöndum eftir gildistöku evr-
unnar 1. janúar sl. sýnir að verð hér
á landi er að jafnaði mun hærra en í
evru-löndunum. Af þeim sautján
vöruflokkum og tegundum sem
spurt var um í könnuninni, kemur
Ísland dýrast út í tólf tilvikum og
nær aldrei að vera með lægsta vöru-
verðið.
Könnunin, sem fram fór fyrir og
eftir sl. helgi, tók til fimm evrulanda
og Íslands. Leitast var við að kanna
verð algengra neysluvara í venjuleg-
um stórmörkuðum, þ.e. ekki í sölu-
turnum eða kvöld- og nætursölubúð-
um og ekki heldur í skilgreindum
lágvöruverðsverslunum.
Verðsamanburður auðveldari
með evrunni
Að sögn Ágústu Ýrar Þorbergs-
dóttur, verkefnisstjóra hjá ASÍ, sem
skipulagði könnunina af hálfu sam-
bandsins, má búast við að mjög verði
litið til Íslands og annarra Evrópu-
landa með tilliti til vöruverðs á næst-
unni nú þegar evran hefur tekið gildi
og allur samanburður verður gegn-
særri og auðveldari í framkvæmd.
Meðal þess sem kemur út úr
könnuninni er að algengur McDon-
ald’s-hamborgari, s.k. „Big Mac“, er
ríflega 79% dýrari hér á landi en þar
sem hann er ódýrastur, eða í Grikk-
landi. Þá kostar það Þjóðverja 66%
minna en Íslendinga að festa kaup á
vinsælum geisladiski og munurinn á
Grikklandi og Íslandi er 177%, Ís-
lendingum í óhag, þegar kemur að
frosnum kjúklingi.
Verðsamanburður
á Íslandi og í nokkrum
evrulöndum
Ísland dýr-
ast í 12 til-
fellum af 17

177% verðmunur /6