Morgunblaðið - 15.03.2002, Síða 44

MINNINGAR
44 FÖSTUDAGUR 15. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Guðfinna Svan-borg Sigurðar-
dóttir fæddist á Ak-
ureyri 8. janúar
1912. Hún lést á
Hrafnistu í Reykja-
vík föstudaginn 8.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Guðrún
Jónasdóttir, f. 18.5.
1873, d. 26.1. 1965,
frá Kífsá í Glæsibæj-
arhreppi í Eyjafirði,
og Sigurður Jóns-
son, f. 23.4. 1873, d.
16.10. 1972, verka-
maður á Akureyri. Guðfinna átti
þrjú systkini sem nú eru öll látin,
Hauk, Stefaníu og Guðmund.
Árið 1935 giftist Guðfinna Ósk-
ari Steinþórssyni, f. 27. júní 1913,
síðar bílstjóra hjá Olíufélaginu hf.
í Reykjavík. Hann var sonur
hjónanna Stefaníu Stefánsdóttur,
f. 22.4. 1876, d. 19.5. 1952, frá
Kverkártungu og Steinþórs Árna-
sonar, f. 4.9. 1875, d. 14.4. 1915, frá
Þorvaldsstöðum, Langanesströnd,
N-Múlasýslu. Börn Óskars og Guð-
finnu eru: 1) Stefán Þór Óskars-
son, f. 5.5. 1934, fv. starfsmaður
Þjóðleikhússins, fyrri kona hans
arsdóttur, f. 12.2. 1951, meina-
tæknis, er Huld, sambýlismaður
hennar er Sigurður Högni Jóns-
son. Núverandi sambýliskona Ósk-
ars Árna er Áslaug Agnarsdóttir,
f. 9.5. 1949, bókavörður og kenn-
ari. Dætur þeirra eru Álfrún og
Nína. Dóttir Áslaugar frá fyrra
hjónabandi er Ólöf Viktorsdóttir.
Langömmubörn og langafabörn
Guðfinnu og Óskars eru orðin tíu.
Guðfinna ólst upp hjá foreldrum
sínum á Brekkugötunni á Akur-
eyri. Hún lauk fullnaðarprófi frá
Barnaskólanum á Akureyri vorið
1926. Sem unglingsstúlka vann
hún á sumrin í síld á Siglufirði og
þar kynntist hún tilvonandi eigin-
manni sínum, Óskari Steinþórs-
syni, en hann ólst upp á Siglufirði
hjá einstæðri móður sinni og fjór-
um systkinum. Guðfinna og Óskar
hófu búskap á Laugavegi 91 í
Reykjavík árið 1934, þar sem
fyrsta barn þeirra fæddist. Bjuggu
þau síðan á ýmsum stöðum í borg-
inni og frá 1964 í Skipholti 49.
Guðfinna var heimavinnandi alla
tíð eftir að hún kom til Reykjavík-
ur, tók að sér saumaskap og fata-
þvott og hafði menn í fæði um ára-
bil. Óskar var bílstjóri hjá
Olíufélaginu hf. mestalla starfsævi
sína. Síðustu tvö árin dvaldist Guð-
finna á Hrafnistu í Reykjavík
ásamt eiginmanni sínum.
Útför hennar fer fram frá Há-
teigskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
var Jónína Pálmadótt-
ir, f. 25.10. 1934, d.
30.3. 1985, eignuðust
þau þrjá syni, Pálma,
maki Dagbjört Jak-
obsdóttir, Þór og Arn-
ar. Seinni kona Stef-
áns Þórs er Jórunn
Kristinsdóttir, f. 9.11.
1944, listmeðferðar-
fræðingur. 2) Sigrún,
f. 27.7. 1937, fv. ritari,
hún var gift Garðari
Karlssyni, f. 15.1.
1935, vélstjóra, þau
skildu. Börn þeirra
eru, Karl, maki Linda
Loftsdóttir, Óskar Örn, maki
Steinunn Finnsdóttir, og Sigríður
Anna, maki Þórarinn Guðjónsson.
Seinni maður Sigrúnar er Jónatan
Einarsson, f. 1.7. 1928, fram-
kvæmdastjóri. 3) Helga, f. 3.10.
1942, d. 26.3. 1989, hárgreiðslu-
meistari, hún var gift Ara Guð-
mundssyni, vélstjóra, f. 28.3. 1939.
Börn þeirra eru Guðfinna Dröfn,
maki Hörður Harðarson, Guð-
mundur, maki Guðrún Fjóla
Guðnadóttir, og Sævar Örn. 4)
Óskar Árni, skáld og bókavörður,
f. 3.10. 1950. Dóttir hans og fv.
sambýliskonu, Kristínar Ásu Ein-
Fyrir tveimur mánuðum komum
við saman og héldum upp á níræð-
isafmæli ömmu. Hún var klædd í
sitt fínasta skart og geislaði af
henni á þessum tímamótum. Eig-
inmaður, börn, barnabörn og barna-
barnabörn glöddust þessa dagstund
með henni. Hún hló og spjallaði við
gesti. En lífið er hverfult og
skömmu síðar datt hún illa og lagð-
ist í rúmið. Heilsunni hrakaði og
það var ljóst hvert stefndi.
Minningarnar hrannast upp. Litl-
ir drengir léku sér með leirfugla í
eldhúsinu í Skipholtinu fyrir tæpum
fjörutíu árum og létu þá slást. Það
var farið að sjá á þeim eftir hörð
átök undanfarinna mánaða. Amma
stóð hjá og brosti. Fleiri forvitnileg-
ir hlutir fönguðu hugann. Bjöllurnar
yfir eldhúsborðinu sem voru örugg-
lega keyptar í útlöndum og und-
arlegt austantjaldsútvarpið á borð-
inu sem notað var til að hlusta á
fréttirnar. Það var einhver dulúð yf-
ir þessum hlutum og þeir beinlínis
kölluðu á athygli.
Amma átti alltaf kökur og jóla-
boðin voru tilhlökkunarefni allt árið.
Þarna kom öll fjölskyldan saman og
átti sína stund fyrir framan fag-
urlega skreytt jólatréð í stofunni.
Borðin svignuðu undan kræsingum
og gleðin var fölskvalaus. Amma
stjórnaði öllum undirbúningi af sín-
um alkunna metnaði. Í lokin var
smellt af ljósmynd af hópnum, sem
stækkaði ár frá ári, og nöfn voru
skráð í gestabók.
Veturinn 1967 bjó ég heima hjá
afa og ömmu á sama tíma og ég
gekk í skóla í Kópavogi. Reykjavík
þess tíma er hrá og kuldaleg í minn-
ingunni. Mikið um nýbyggingar og
auð svæði sem buðu upp á ævintýri
fyrir átta ára stráka. Hin daglega
gönguferð frá Öskjuhlíðinni að
Skipholtinu reyndi á kjark lítils
manns sem ætíð átti sér skjól í
fangi ömmu þegar heim var komið.
Hún var ætíð tilbúin til að styðja og
styrkja þegar þörf var á og skipti
aldrei skapi þó að stundum reyndi á
þolinmæði hennar.
Ævintýraheimur bernskunnar
var auða svæðið skáhallt á móti
blokkinni hennar ömmu þar sem nú
stendur Háteigsskóli. Þar risu heilu
borgirnar búnar til úr afgangs-
timbri sem nóg var af. Á kvöldin
skreið þreyttur byggingaverkamað-
ur heim í fang ömmu sem var ætíð
tilbúin til að breiða yfir hann. Á
sunnudögum breyttist verkamaður-
inn í prúðbúið sunnudagaskólabarn
sem mætti samviskusamlega í sal-
inn fyrir ofan Herjólf og safnaði
myndum af Jesúbarninu.
Af svölunum í Skipholtinu sá
maður heiminn breytast en innan-
dyra var allt í föstum skorðum. Árin
virtust engin áhrif hafa á ömmu
sem manni fannst alltaf vera eins.
Alltaf blíð og góð, enginn asi eða há-
vaði. Hún gekk til daglegra verka af
hógværð og samviskusemi og bjó
sér og afa heimili sem þau gátu ver-
ið stolt af. Fyrir okkur barnabörnin
var þetta eins og lítil vin í amstri
hins daglega lífs. Vin þar sem tím-
inn virtist standa í stað. Myndirnar
á veggjunum, stytturnar á borðun-
um og minningar í hverju horni. Of-
an í skúffum leyndust síðan dul-
arfullir hlutir úr fortíðinni.
Lífið er ekki alltaf dans á rósum.
Sorgin var mikil þegar amma missti
Lillu tengdadóttur sína og síðan
Helgu dóttur sína með fjögurra ára
millibili. Að sjá líf dóttur sinnar
fjara út án þess að geta nokkuð gert
er tilfinning sem þeir sem aldrei
hafa reynt geta ekki ímyndað sér.
Amma tókst á við sorgina og miss-
inn með þeirri stillingu sem ein-
kenndi hana alla tíð. Sorgin bjó
innra með henni en hún bar hana
ekki á torg. Lífið hélt áfram þó að
litróf þess hefði breyst og yrði aldr-
ei samt og áður.
Það þykir ekki tiltökumál í dag að
ferðast til útlanda en afi og amma
létu sér nægja eina slíka ferð. Hún
var til Danmerkur og var farin á
sjötugsafmæli afa fyrir tæpum tutt-
ugu árum. Minningin um þessa einu
utanlandsferð þeirra var þeim kær
og minnstu smáatriði ferðarinnar
voru þeim hugleikin árum saman.
Heilsunni hrakaði síðustu árin og
amma átti erfiðara með að komast
ferða sinna. Hún fylgdist þó ætíð
vel með og tók opnum örmum á
móti okkur þegar við heimsóttum
hana í Skipholtið. Fyrir tveimur ár-
um var orðið ljóst að hún og afi
gætu ekki lengur hugsað um sig
sjálf og fluttu þau þá á Hrafnistu í
Reykjavík. Á hverjum degi heim-
sótti afi ömmu yfir á næsta gang
þrátt fyrir að oft ætti hann erfitt
með þetta stutta ferðalag.
Elsku amma. Það var kyrrð og ró
yfir þér þegar ég heimsótti þig í síð-
asta sinn síðastliðið föstudagskvöld.
Þinni göngu hér á jörð var lokið.
Lítið kertaljós var í glugganum og
yfir rúminu hékk myndin af Helgu.
Það var mikil birta í herberginu
þrátt fyrir myrkrið fyrir utan.
Megi góður guð styrkja og hug-
hreysta afa í hinni miklu sorg hans.
Sjálfur sagði hann morguninn eftir
að sér fyndist sem eitthvað væri
týnt. Minningin um ömmu mun þó
ekki hverfa heldur búa með okkur
um alla tíð.
Karl Garðarsson.
Ég minnist elsku ömmu minnar,
Guðfinnu, með þakklæti og virð-
ingu. Margar mínar bestu æsku-
minningar eru frá heimili afa og
ömmu úr Skipholtinu. Það var svo
gaman að koma til ömmu og fá að
gista. Afi var rekinn úr rúmi sínu og
ég fékk að kúra í afaholu eins og við
amma kölluðum það. Við lékum
okkur mikið saman, spiluðum á spil
og byggðum hallir úr gömlum jóla-
kortum. Amma var dugleg að fara
með þulur og segja sögur. Minn-
isstæðust er mér sagan sem hún
sagði mér um fingurna tólf sem hún
fæddist með.
Amma var lagleg og ákaflega
myndarleg kona og ég man hvað
það var allt snyrtilegt og alltaf fínt
hjá ömmu.
Við upplifðum mikla sorg þegar
hún missti dóttur sína Helgu 47 ára
gamla og ég móður mína. Við bár-
um höfuð hátt og leituðum stuðn-
ings hjá Guði.
Þrátt fyrir að síðustu æviár henn-
ar hafi heilsunni hrakað mikið var
alltaf gaman að koma í heimsókn til
ömmu á Hrafnistu og þiggja kon-
fektmola. Amma fékk að halda fullri
reisn og andlegu atgervi fram í and-
látið. Elsku afi, um leið og ég kveð
ömmu með söknuði, bið Guð að
blessa þig og styrkja þá sendum við
fjölskylda mín þér innilegar sam-
úðarkveðjur.
Við þökkum fyrir ástúð alla,
indæl minning lifir kær.
Núna mátt þú höfði halla
við herrans brjóst er hvíldin vær.
Í sölum himins sólin skín
við sendum kveðju upp til þín.
( H.J.)
Guðfinna Dröfn Aradóttir.
Fyrir rétt rúmum tveimur mán-
uðum hélt Guðfinna tengdamóðir
mín upp á níræðisafmælið sitt. Hún
sat við veisluborð, umkringd börn-
um, tengdabörnum, barnabörnum
og barnabarnabörnum, og naut þess
greinilega að hafa stórfjölskylduna
hjá sér á þessum merkisdegi. En
hún þreyttist fljótt og augljóst var
að úthaldið var minna en áður eftir
langvarandi veikindi. Samt var
fregnin um andlát hennar óvænt
eins og svo oft þegar um ástvini er
að ræða. Þeir eru fastur punktur í
lífi manns og það er eins og maður
reikni með því að hafa þá alltaf hjá
sér. Það var gæfa mín að hún skyldi
ná þeim háa aldri sem raun varð.
Þegar ég kom í fyrsta sinn með
Óskari Árna að heilsa upp á for-
eldra hans tóku þau Guðfinna og
Óskar einstaklega hlýlega á móti
mér. Þetta hlýja viðmót var þeim
eðlislægt og smitaði út frá sér til
allra sem sóttu þau heim. Þau voru
einkar samrýnd, hófu sambúð korn-
ung, sambúð sem átti eftir að end-
ast í meira en sjötíu ár. Þegar kom-
ið var inn á heimili þeirra fann
maður ávallt fyrir þessari notalegu
tilfinningu samlyndis, enda sóttust
dætur okkar Óskars eftir því að fá
að gista hjá þeim í Skipholtinu og
var það alltaf jafnvelkomið.
Guðfinna var komin fast að sjö-
tugu þegar ég kynntist henni fyrst.
Hún var fædd á Akureyri en bjó
lengst af í Reykjavík. Hún fæddist
með sex fingur á hvorri hendi og
sagði oft söguna af því þegar móðir
hennar skar aukafingurna af henni
nýfæddri með rakhníf eiginmanns-
ins. Þetta var bara ein saga af
mörgum sem voru gjarnan rifjaðar
upp í fjölskylduboðum og heimsókn-
um. Smám saman kynntist ég æsku
hennar og uppvexti á Akureyri,
síldarárunum á Siglufirði og frá-
sögninni af örlagaríkri ferð á berja-
mó uppi í Hvanneyrarskál þar sem
hún kynntist tilvonandi eiginmanni
sinum, Óskari, þá aðeins sautján
vetra. Ótal sögur voru sagðar af ár-
unum á Bergstaðastræti 30b þegar
börnin voru að vaxa úr grasi og fyr-
ir mér varð lífið í Þingholtunum á 6.
og 7. áratug síðustu aldar ævintýri
líkast.
Þau hjónin ferðuðust mikið inn-
anlands og fóru áratugum saman á
hverju sumri norður til Akureyrar
eða Siglufjarðar. Þau fóru aðeins
einu sinni á langri ævi til útlanda og
þá til Kaupmannahafnar í tilefni af
sjötugsafmæli Óskars. Þá borg
hafði Guðfinnu lengi dreymt um að
heimsækja en hún var í hópi þeirra
sem stóðu á bryggjunni og fylgdust
með þegar Kristján konungur X.
kom til Akureyrar í júní 1926. Sú
ferð veitti þeim mikla gleði og var
hennar oft minnst.
Guðfinna var einstaklega hjarta-
hrein og lítillát kona. Hennar eigin
þarfir voru sjaldan í fyrirrúmi og
hún var búin þeim eiginleika að sjá
björtu hliðarnar á öllum málum.
Lífssýn hennar var jákvæð. Á yngri
árum var hún mikil sauma- og
hannyrðakona og hún hafði einnig
alla tíð mikið yndi af bókum og las
mikið, jafnt bundið mál sem óbund-
ið. Af ljóðskáldum var Davíð Stef-
ánsson í mestu uppáhaldi hjá henni.
Þegar sjónin fór að gefa sig hafði
hún ávallt stafla af hljóðbókum við
rúmstokkinn. Óskar Árni var líka
ötull við að lesa fyrir foreldra sína
og nutu þau þeirra stunda mjög.
Ég minnist Guðfinnu með sökn-
uði og vildi óska þess að ég hefði
kynnst henni fyrr á lífsleiðinni.
Megi hún hvíla í friði.
Áslaug Agnarsdóttir.
Ef leyndist þar ljós og fegurð,
var lotningin djúp og hrein,
en væru það syndir og sorgir,
þá samúð í tárum skein.
(Jóh. úr Kötlum.)
Dagur er kominn að kveldi í lífi
Guðfinnu Sigurðardóttur, tengda-
móður minnar. Það er komið að
þakkar- og kveðjustund. Lífssaga
hennar náði yfir 9 áratugi, ár
heimsstyrjalda og kreppu, ár fram-
fara og mikilla breytinga.
Sjálfur átti ég að baki tíma sorg-
ar og erfiðleika er ég kynntist Guð-
finnu, þá háaldraðri. Kynni okkar
hófust er við Sigrún dóttir hennar
ákváðum að rugla saman reytum
okkar.
Óneitanlega var staðan eilítið sér-
stök. Við áttum hvort um sig börn,
tengdabörn, barnabörn og ég
barnabarnabarn og Sigrún átti for-
eldra á lífi. Það var mér því afar
mikils virði hversu vel mér var tekið
af fjölskyldu Sigrúnar. Guðfinna var
þar engin undantekning og tók mér
opnum örmum. Mér varð fljótlega
ljóst að börnum hennar og fjöl-
skyldu allri þótti vænt um hana og
nutu félagsskapar við hana. Þau
virtu hana og vildu sýna henni
þakklæti og kærleika.
Guðfinna kynntist ung Óskari
Steinþórssyni, sem lengst af starf-
aði sem bifreiðastjóri hjá Olíufélag-
inu hf., auk annarra starfa eins og
títt var hjá fjölskyldufeðrum fyrri
tíma. Guðfinna stundaði saumaskap
og hafði menn í fæði, auk þess að
sinna heimili og fjórum börnum.
Íbúðina í Skipholti 49 byggðu þau
með dugnaði og mikilli vinnusemi.
Heimili þeirra var fallegt, afar
snyrtilegt og hlýlegt. Þar átti ég
margar góðar stundir, áður en þau
hjónin fluttu á Hrafnistu.
Guðfinna var vel gefin og vel gerð
kona. Hún var ákveðin í skoðunum
og stóð fast á sínu. Hún var fáguð
og yfir henni var reisn þess sem yfir
reynslu býr.
Að leiðarlokum vil ég þakka
henni dýrmæt kynni, vinsemd og
vináttu. Ég bið góðan Guð að blessa
eiginmann hennar og fjölskylduna
alla.
Blessuð sé minning Guðfinnu Sig-
urðardóttur.
Jónatan Einarsson.
GUÐFINNA
SIGURÐARDÓTTIR
:    
 

   

9 B: #

&5 '",8$

 '
  #
   
! 
 (!  "#
"$%%
*""-+8"
 &'
:-0%
"+)*
6+ "
%
"+)*

)*%+8"
6"9%
"+)*
0)*"0
%:-
6&0%:-
 )"")%
& 
   
  
=4B

!'"-8"-6"

'5;
5 2 !)
"3
  ! 
<
)
!
"7
"=%%
*""%= ' %+8
#+= '  0C0
+ %
" 96"-6
"8"
!' (-008+"
 5$= ' 0)*  
"9*$= ' 0 6@"
      )"")%