Morgunblaðið - 18.02.2003, Blaðsíða 21
NEYTENDUR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. FEBRÚAR 2003 21
MEÐALVERÐ á flestum algeng-
um grænmetistegundum hefur
lækkað allverulega frá 8. febrúar í
fyrra. Mest hefur lækkunin orðið á
agúrkum, en innflutt gúrka hefur
lækkað um 61% en íslenska gúrk-
an um 51%. Þetta kemur fram í
mánaðarlegri könnun Samkeppn-
isstofnunar á verði ávaxta og
grænmetis. Var síðasta verðkönn-
un gerð 10. febrúar síðastliðinn.
Meðalverð á papriku hefur lækkað
um 38–44%, blómkál um 46% og
ísbergssalat um 44%, svo fleiri
dæmi séu tekin. Meðalverð á
ávöxtum hefur einnig lækkað, svo
sem eplum, appelsínum, banönum
og perum sem lækkað hafa um 11–
31% á tímabilinu.
Fleiri dæmi eru spergilkál sem
hefur lækkað um 35% frá febrúar í
fyrra og þá hefur kínakál lækkað
um 28%.
„Ýmsar tegundir lauka og sellerí
hefur lækkað um 24–49%. Þá hef-
ur meðalverð á innfluttum tómöt-
um lækkað um 33% en íslenskir
tómatar hafa lækkað um 19%.
Meðalverð á gulrófum og gulrótum
er hins vegar 9–14% hærra nú en í
fyrra. Einnig hefur meðalverð á
skalottulauk, perlulauk og vorlauk
hækkað en mikill verðmunur er
jafnan á þessum tegundum milli
verslana,“ segir Samkeppnisstofn-
un.
Þegar litið er á meðalverð á
ávöxtum kemur í ljós að það hefur
í nær öllum tilvikum lækkað á
tímabilinu. Ávextir eins og greip,
mangó, kíví og sítrónur hafa lækk-
að um 19–32%, segir ennfremur.
Samkeppnisstofnun telur
ástæðu til að rifja upp, að fyrir
tæpum tveimur árum var birt nið-
urstaða á rannsókn samkeppnisyf-
irvalda á ólöglegu samráði fyrir-
tækja á grænmetismarkaði.
„Afnám tolla hefur
örvað samkeppni“
„Þegar niðurstaða rannsóknar-
innar var birt vakti samkeppnisráð
athygli stjórnvalda á því að það
fyrirkomulag við innflutningshöml-
ur á grænmeti sem þá gilti auð-
veldaði dreifingarfyrirtækjum
grænmetis að hafa með sér ólög-
mætt samráð. Samkeppnisráð
beindi því til landbúnaðarráðherra
að hann hefði frumkvæði að því að
ákvæði tolla- og búvörulaga sem
hindruðu viðskipti með grænmeti
yrðu endurskoðuð. Markmið end-
urskoðunarinnar yrði að efla sam-
keppni í viðskiptum með grænmeti
þannig að hún mætti leiða til
lækkunar vöruverðs fyrir íslenska
neytendur. Í samræmi við tilmæli
samkeppnisráðs voru tollar á all-
mörgum grænmetistegundum
felldir úr gildi á síðasta ári. Nið-
urstaða þeirrar könnunar á
verðþróun á grænmeti og ávöxtum
sem nú er birt sýnir það á aug-
ljósan hátt að afnám tolla á græn-
meti sem gildi tók fyrir um það bil
ári hefur haft tilætluð áhrif og
jafnframt örvað samkeppni á
ávaxtamarkaði þó að ávextir hafi
ekki lækkað í verði af völdum
tollalækkana.
Samkeppnisstofnun lýsir yfir
ánægju með þróun samkeppni og
verðlags á mörkuðum ávaxta og
grænmetis og mun stofnunin halda
áfram að fylgjast náið með þróun-
inni á þeim mörkuðum,“ segir í
ársuppgjöri stofnunarinnar á
verðþróun ávaxta og grænmetis.
Samkeppnisstofnun ákvað að
fylgjast náið með verðþróun á
grænmeti og ávöxtum þegar tollar
á tiltekið grænmeti voru afnumdir
í febrúar í fyrra.
„Verðkönnunin sem gerð var í
febrúar á síðastliðnu ári fyrir af-
nám tolla á ýmsum algengum
grænmetistegundum, náði til 11
matvöruverslana á höfuðborgar-
svæðinu. Meðalverð úr þeirri
könnun hefur verið haft til viðmið-
unar þegar verðþróun á þessum
markaði hefur verið metin.
Taflan sýnir meðalverð á nokkr-
um tegundum af ávöxtum og
grænmeti eins og það var 10. febr-
úar síðastliðinn og það borið sam-
an við meðalverð úr verslunum
eins og það var 8. febrúar í fyrra.
Gefið er upp lægsta og hæsta verð
hverju sinni en eins og sjá má get-
ur verið um verulegan verðmun að
ræða milli verslana.
Verð á grænmeti og ávöxtum
getur verið afar breytilegt sem
ræðst meðal annars af verði á er-
lendum mörkuðum, uppskeru og
árstíma.
Með það í huga er forvitnilegt
að skoða hver þróunin hefur orðið
á þessu eins árs tímabili,“ segir
Samkeppnisstofnun.
!"#
"
$
% !
&%& &%& '
"
""( $! ! #%)
!"#$%
!"#$
!"#&'$'(
!"#
)"# )"#
$
* +
,(
,$'
,-"#. /-
,-"#*-
,-"#$
0
-
& 1
1
. 1"#$%
. 1"#
. 1"#1
$ "#
$ "#
2-/"#
2-/"#
3 #
'4('
-/
$
5
!$$(
)
)-
)%"#
6
6
7 1$
*
"#)$
*
"#)$
*
"#
*
"#
*
3/18$
3 "#
$
0 "#$%
0 "#$
0 "#
0 "#'$
0
'
# #9#$#
%#
.'
6)#)
8#:#/;
*
"+
&%&
< >>
><
?9
<
?
9 ?
?
@<9
@= 9 < 9 9 < = ?=
< < 9<?
9 <
=
=
9 ?
<
=
<9>
9 < 9 ?
< 9
==9
??
= ?=
?
&
&%&
!
"
!
# $#! %$#&
# $#! %$#&
,!
&%&
-!
&%&
"
51–61% verðlækkun
á agúrku á einu ári
ALLAR erlendar færslur Master-
Card-korta verða reiknaðar strax í
íslenskar krónur frá og með deginum
í dag. Þýðir þetta að gengisáhættan
fer úr einum til 30 dögum niður í einn
dag, að því er segir í frétt frá Kred-
itkortum hf.
Hægt verður að nálgast upplýs-
ingar um gengi dagsins á vef fyrir-
tækisins, www.kreditkort.is, eftir 12
á hádegi dag hvern, segir enn frem-
ur.
Helstu kostir nýs fyrirkomulags
eru að gengisáhætta vegna innkaupa
erlendis verður nánast engin.
„Færslur sendar að utan í íslenskum
krónum fara ekki í gegnum gengisút-
reikning og sleppa því við gengis-
álag. Hingað til hafa íslenskir kred-
itkorthafar búið við gengisáhættu og
þar með óvissu um endanlegt verð
þegar greitt er fyrir vöru eða þjón-
ustu erlendis. Allar breytingar sem
urðu á gengi frá því færsla átti sér
stað og þar til umreiknað var í ís-
lenskar krónur, allt að 30 dögum síð-
ar, gátu haft áhrif á þá upphæð sem
að lokum var greidd fyrir færsluna. Í
ljósi þeirra sveiflna sem verið hafa á
gengi íslensku krónunnar undanfar-
in ár gat verið um umtalsverðan mun
að ræða. Eins var umreikningur í
dollara og allt að 30 daga viðdvöl í
þeirri mynt oft áhættusöm ef kort-
hafi hafði verslað í annarri mynt,“
segir í frétt frá Kreditkortum hf.
Áður var erlendum færslum
breytt yfir í bandaríkjadal, síðar voru
þær umreiknaðar í íslenskar krónur í
lok hvers kortatímabils, allt að 30
dögum síðar, á meðalgengi.
Erlendar færslur um-
reiknaðar jafnóðum
Frá og með deginum í dag verða
allar erlendar færslur MasterCard
reiknaðar strax í íslenskar krónur.
NORRÆNA
AUSTFAR