Morgunblaðið - 25.03.2003, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. MARS 2003 11
RSH.is
Dalvegi 16b • 201 Kópavogur
Sími 544 5570 • Fax 544 5573
www.rsh.is • rsh@rsh.is
Pro-Clip
VERSLUN • VERKSTÆÐI
Radíóþjónusta Sigga Harðar
Vandaðar festingar fyrir
öll tæki í alla bíla.
Festingar sérsniðnar fyrir þinn bíl.
Engin göt í mælaborðið.
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
03
ÞRIÐJUDAGUR 25. MARS
Akranes kl. 20:30 – Breiðinni
Magnús Stefánsson, Valgerður Sverrisdóttir,
Herdís Á. Sæmundardóttir, Eydís Líndal Finnbogadóttir.
Fundarstjóri: Guðmundur Páll Jónsson.
Mývatn kl. 20:30 – Hótel Reynihlíð
Jón Kristjánsson, Siv Friðleifsdóttir, Dagný Jónsdóttir.
Fundarstjóri: Pétur Snæbjörnsson.
vinna - vöxtur - velferð
Fundaferð Framsóknarflokksins 2003
til aukinnar velferðar
Leggjum áfram leiðina
FRAMSÓKNARFLOKKURINN
JÓN G. Tómasson, stjórnarformað-
ur SPRON, segir að tekist sé á um
framtíð og tilvist sparisjóðsins um
þessar mundir, en eins og fram hef-
ur komið eru tveir listar í kjöri til
stjórnar SPRON á aðalfundi spari-
sjóðsins, sem haldinn verður á
morgun.
Jón vísar á bug þeirri gagnrýni
nýrra samtaka stofnfjáreigenda,
sem bjóða fram lista við stjórnar-
kjörið, að stjórn SPRON hafi ekki
reynt að gæta hagsmuna stofnfjár-
eigenda og kannað hvaða leiðir
væru fyrir hendi fyrir þá stofnfjár-
eigendur sem vilja selja stofnfé sitt
á markaðsverði.
Leita leiða til að gera
stofnfjáreigendum kleift
að selja stofnfé
Upplýst var í Morgunblaðinu í
gær að stjórn SPRON kannaði
þann möguleika í október sl. að
verðbréfaþjónusta sparisjóðsins
tæki að sér að vera milligönguaðili
um sölu á stofnfjárskírteinum, eftir
að Fjármálaeftirlitið hafði hafnað
yfirtökutilboði frá Búnaðarbanka
Íslands og málaleitan Starfsmanna-
sjóðs SPRON um að fara með virk-
an eignarhlut. Ekkert varð þó úr
þessum áformum þegar í ljós kom
að Fjármálaeftirlitið liti á væntan-
lega kaupendur sem sameiginlega
eigendur að virkum eignarhlut og
yrði ekki sótt um leyfi til slíks eign-
arhalds gæti það varðað sviptingu
atkvæðisréttar.
Jón segir í samtali við Morgun-
blaðið að bréf hafi borist frá 37
stofnfjáreigendum sem voru tilbún-
ir að kaupa allt stofnfé á genginu
5,5 og hinn 24. október hafi legið
fyrir stjórnarsamþykkt um að sam-
þykkja þetta. „Það lá jafnframt fyr-
ir yfirlýsing um að á milli þessara
stofnfjáreigenda væru engin samtök
eða samningar um samnýtingu at-
kvæða og að þeir myndu tryggja að
SPRON yrði áfram til sem sjálfstæð
stofnun,“ segir Jón.
„Við töldum að þar sem þarna
færi enginn með virkan eignarhlut
væri þetta raunhæft en vildum engu
að síður, eins og sjálfsagt er af
ábyrgu fjármálafyrirtæki, kynna
Fjármálaeftirlitinu þessi áform. Þau
voru raunar komin það langt að við
höfðum ákveðið að þessi viðskipti
færu fram í gegnum verðbréfastofu
SPRON á innan við vikutíma og
höfðum boðað til blaðamannafundar
til að kynna þessi áform. En á fundi
þennan sama dag lýstu forstöðu-
menn Fjármálaeftirlitsins því af-
dráttarlaust sem sinni skoðun að
þeir myndu líta á þessa aðila sem
sameiginlega eigendur sem væru að
falast eftir virkum eignarhlut í
sparisjóðnum. Var einnig gefið mjög
sterklega í skyn, að ef þeir ekki
sæktu um leyfi myndi Fjármálaeft-
irlitið grípa inn í og svipta bréfin at-
kvæðisrétti. Þarna var um stórar
upphæðir að ræða, sem skiptu ekki
aðeins hundruðum milljóna heldur
jafnvel milljörðum. Stjórn spari-
sjóðsins taldi að sjálfsögðu ekki
verjanlegt að hætta svo háum fjár-
munum annarra manna með því að
láta kaupin eiga sér stað. Því var
fallið frá því,“ segir Jón.
Kanna möguleika á stofnun
einkahlutafélaga um bréfin
„Stjórn sparisjóðsins skynjar
vilja margra stofnfjáreigenda til að
geta selt bréf sín á hærra verði, eft-
ir að Búnaðarbankinn hafði vakið
vonir manna um hagnað, sem var
kannski langt umfram það sem þeir
gátu áður vænst. En nú hafa bæði
Fjármálaeftirlitið og kærunefndin
endanlega sagt að það gangi ekki.“
– Eru þá einhverjar leiðir færar
fyrir þá stofnfjáreigendur sem vilja
selja stofnfé sitt á markaðsverði?
„Það hefur verið kannað og rætt
með lögfræðingum okkar hvort sú
leið er t.a.m. fær að stofna einka-
hlutafélög um stofnfjárbréfin,“ segir
Jón. „Þar yrði þá um að ræða sam-
tök á vegum stofnfjáreigenda en
hver og einn stofnfjáreigandi yrði
að gera það upp við sig hvort hann
tæki þátt í því og einhverjir stofn-
fjáreigendur yrðu að sjálfsögðu að
hafa forgöngu um þetta. En til að
svo megi verða þyrfti sennilega að
stofna nálægt 30 einkahlutafélög og
ekkert þeirra mætti fara með virk-
an eignarhlut, þ.e.a.s. eiga yfir 5%
stofnfjár. Þessu myndi að sjálfsögðu
fylgja töluverður kostnaður því það
kostar sitt að stofna einkahluta-
félög. Í kjölfarið væri hugmyndin sú
að breyta sparisjóðnum í hlutafélag,
og þá kynni að koma til einhver aðili
sem vildi kaupa einkahlutafélögin,
hugsanlega á hærra verði. Þetta er
hins vegar allt byggt á því að farið
yrði framhjá Fjármálaeftirlitinu og
ég tel að það sé bæði óraunhæft og
óábyrgt að fjármálastofnun leiti ein-
hverra slíkra leiða þar sem farið
yrði framhjá lögbundnu eftirliti,“
segir Jón.
„Við höfum líka verið að skoða
hlutafélagaleiðina, sem blásin var af
á síðasta ári, a.m.k. að sinni. Það
eru margir þeirrar skoðunar að
hlutabréf í SPRON gætu orðið góð
markaðsvara. Við höfum jafnframt
óskað eftir lögfræðilegu áliti á því
hver almenn staða stjórnar spari-
sjóðs er gagnvart erindum sem
kunna að berast um samþykki við
framsal á stofnfjárbréfum, en slíkt
framsal er háð samþykki stjórnar.
Niðurstaða þess liggur ekki fyrir,“
segir hann ennfremur.
Hefði leitt til eyðileggingar
á sparisjóðnum
Jón bendir einnig á að ef stjórn
sparisjóðsins hefði samþykkt fram-
söl á stofnfjárbréfum sl. sumar á
grundvelli þess samnings sem Bún-
aðarbankinn bauð upp á hefði það
getað haft afdrifaríkar afleiðingar.
Búnaðarbankinn hafi boðist til að
greiða stofnfjáreigendum út and-
virði stofnfjárskírteinanna tveimur
dögum eftir að stjórn SPRON hefði
verið vikið frá völdum og ný stjórn
tekið við eins og vantrauststillagan
byggðist á. „Ég tel að þá hefði Fjár-
málaeftirlitið svipt Búnaðarbankann
atkvæðisrétti á þessum bréfum
enda liggur það nú endanlega fyrir
að Búnaðarbankinn er ekki hæfur
til að fara með virkan eignarhlut.
Bankinn hefur sætt sig við það og
dregið sig út úr þessu máli. Þar með
hefði bankinn verið búinn að eyða
milljörðum af eigin fé sínu til kaupa
á bréfum sem hann gat ekki nýtt
sér. Þá hefði hugsanlega stofnast
endurkrafa frá Búnaðarbankanum á
hendur stofnfjáreigendum og þetta
mál hefði valdið uppnámi hjá tveim-
ur fjármálastofnunum, bæði Búnað-
arbankanum og SPRON. Í kjölfarið
hefði þetta svo leitt til eyðileggingar
á sparisjóðnum. Stjórn sem hefði
hagað sér með þeim hætti hefði
réttilega verið rúin trausti bæði við-
skiptavina og starfsfólks,“ segir
Jón.
„Ég tel að í öllu þessu máli hafi
verið tekist á um framtíð og tilvist
sparisjóðsins og þar með um spari-
sjóðastarfsemina í landinu,“ segir
hann.
– Þetta er í fyrsta skipti í sögu
sparisjóðsins sem fram fara lista-
kosningar til stjórnar sparisjóðsins.
„Það er rétt en hins vegar hafa oft
farið fram kosningar á aðalfundum
og atkvæði dreifst á fleiri einstak-
linga en kjörnir voru,“ segir Jón að
lokum.
Tekist er á um
tilvist sparisjóðsins
Morgunblaðið/Sverrir
Jón G. Tómasson,
stjórnarformaður SPRON.
Jón G. Tómasson, stjórnarformaður SPRON,
vísar á bug gagnrýni á stjórn sparisjóðsins
Á ÁRSFUNDI Heimssýnar, sem
haldinn var í síðustu viku, sagði
Ragnar Arnalds, formaður félags-
ins, að viðhorf Íslendinga til að-
ildar að Evrópusambandinu hefðu
breyst á þessu fyrsta starfsári fé-
lagsins. Meirihluti Íslendinga væri
í dag andsnúinn aðild að ESB en
fyrir ári var meirihluti meðmæltur
aðild. Heimssýn hefur á stefnuskrá
sinni að efna til opinnar og mál-
efnalegrar umræðu um Evrópumál
og alþjóðasamstarf.
Meðal efnis á ársfundinum var
erindi Skúla Magnússonar, dósents
við lagadeild Háskóla Íslands.
Fjallaði hann um hvort samning-
urinn um Evrópska efnahagssvæð-
ið væri í uppnámi vegna stækk-
unar ESB. Hann taldi fjölgun
aðildarríkja ESB ekki ráða úrslit-
um um örlög samningsins. Ekki
væri ástæða fyrir Íslendinga að
óttast endalok EES-samningsins
þótt ekki tækist að semja um
breytingar fyrir 16. apríl vegna
stækkunar Evrópusambandsins.
Sagði hann ákvæði í EES-samn-
ingum tilgreina að nýjum aðild-
arríkjum ESB bæri skylda til að
gerast aðilar að EES-samningnum.
Varla skilyrði fyrir evru
Þá kom fram í erindi Einars
Arnar Ólafssonar, verkfræðings og
MBA nema við New York-
háskóla, að Ísland uppfyllti tæp-
lega skilyrði þess að taka upp
evru. Hagsveiflan hérlendis væri
ekki í samræmi við hagsveiflu á
evrusvæðinu og aðstæður á vinnu-
markaði ekki nægilega sveigjan-
legar. Einnig sagði hann stærra
myntsvæði þurfa að uppfylla skil-
yrði um óhefta fólksflutninga. Því
væri ekki að heilsa á Íslandi þótt
mönnum væri frjáls för innan
EES, ýmsir aðrir þættir hömluðu
því að Íslendingar flyttust búferl-
um til Evrópu þegar atvinnuástand
væri bágborið hérlendis.
Erna Bjarnadóttir, hagfræðing-
ur og forstöðumaður hjá Bænda-
samtökum Íslands, ræddi um verð-
lag á matvælum í Evrópulöndum.
Sagði hún mikinn mun á því innan
ESB og því ónákvæmt að tala um
Evrópuverð á matvælum eins og
stundum væri gert í umræðu um
Evrópumál á Íslandi. Benti hún
m.a. á að samhengi væri milli launa
og verðlags og tæplega hægt að
bera saman verðið eitt. Skoða yrði
einnig skattlagningu, flutnings-
kostnað, gæði og þjónustu. Ekki
mætti einblína á verðlækkanir,
huga yrði einnig að verðhækkun-
um. Nefndi hún sykur sem dæmi.
Sagði hún að Malta hefði fengið
aðlögunartíma varðandi sykur þar
sem verð hans myndi tvöfaldast við
aðild landsins. Landið yrði þá inn-
an tollmúra ESB og við það myndi
verð á innfluttum sykri tvöfaldast.
Í aðildarsamningi væri heimild til
að niðurgreiða sykur en það yrði
með skattfé Möltubúa en ekki úr
sjóðum ESB.
Framtíð EES og verðlag til umræðu
á ársfundi Heimssýnar
Telja fjölgun í
ESB ekki ráða
úrslitum
ENN hefur enginn gefið sig fram við
Íslenska getspá sem eiganda vinn-
ingsmiðans sem á voru allar fimm
réttu tölurnar í Lottóinu síðasta
laugardag.
Vinningsmiðinn var keyptur í
Shellskálanum á Eskifirði. Aðeins
einn heppinn þátttakandi var með
allar tölurnar réttar og er miðinn því
tæplega 21 milljónar króna virði.
Vinningshafi í
lottói ófundinn