Morgunblaðið - 25.03.2003, Blaðsíða 18

STRÍÐ Í ÍRAK
18 ÞRIÐJUDAGUR 25. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÍRAKAR sigri hrósandi við
bandaríska Apache-herþyrlu sem
írösk stjórnvöld segja bændur
hafa skotið niður yfir Hindiya-
héraði, um 120 km suðvestur af
Bagdad í gær. Sögðust stjórnvöld
hafa flugmennina á valdi sínu og
myndu sýna myndir af þeim. Yf-
irmenn bandaríska heraflans við
Persaflóa staðfestu að þyrlunnar
væri saknað, og ekki vitað um af-
drif áhafnarinnar. Hefði þyrlan
verið ein af 30 eða 40 sem beitt
var í aðgerðum gegn Lýðveldis-
verði Íraks, sérsveitum Saddams
Husseins, skammt frá Bagdad í
gær. Allar hinar þyrlurnar hefðu
snúið aftur heilu og höldnu.
53 0#6789:)8;5<5=3>:%0@%C+$+D<!;
(3"%+ 1
$0"7+$7!
#% +!.+$+% 
E.$$!+%.$
(!(3%4.%45675895
?

@ 

@ 5 A B* 1
 @B1

  
1  $

#=2.
$D"!+ $0"!*@"!
F#%+*971
G%.% 0
3"!+/5!$
" 
G020>
(%1+%H%<1!+% 

$<+3
/5++<%><%+H
%<1!+
I"2*"!+"3"+
<+%!+@+
9"@"%!
" (.<+H
%<1!+
G020>H+"/*
C
 7
@




3! 
6

$J$"
$
4 
B
4 

$"

 $
)5D65:55E4>DEFD

   
K<1!!*
$/5"@+%.*2$#
9@93 +% "+=
G020>H+"/*%"!+1!< 0
$+%"
$0"7+$@+!
E 2*""$1/+3 
% *9%+!*
E!
93""!%!"!
Reuters
Segja bændur hafa grandað herþyrlu
ÞETTA hafa verið óttalegirdagar og nætur. Fyrstu nótt-ina sem við vorum í neðan-
jarðarbyrginu voru börnin svo
hrædd að hljóðin í þeim yfirgnæfðu
sprengjudrunurnar,“ sagði Bosra
Nahim Daewood, íraskur kennari, í
símtali við mig frá Bagdad á mánu-
dagsmorgun. Bosra sagði að fjöl-
skylda hennar hefði þó sloppið enn
sem komið væri en fjögur lítil systk-
ini í nágrenninu hefðu slasast á laug-
ardagskvöldið og eitt væri í lífs-
hættu.
„Dagarnir núna ganga svoleiðis
fyrir sig að við skríðum út á morgn-
ana, uppgefin og hrædd. Börnin
hljóða ekki eins mikið lengur, það er
eins og þau séu frosin. En bróður-
sonur minn, sem er tólf ára, segir að
nú viti hann hvað hann ætli að gera
þegar hann verður stór – hann ætlar
að læra að skjóta og drepa alla Am-
eríkana. Það er skelfilegt að hlusta á
barnið segja þetta en ég er smeyk
um að fleiri hugsi það sama,“ sagði
Bosra.
Ég kynntist Bosru fyrir tólf árum.
Maðurinn hennar Said var „minder-
inn“ minn, þ.e. eftirlitsmaður á veg-
um stjórnvalda, þegar ég var í Bagd-
ad skömmu eftir að Flóastríðinu
1991 lauk. Það fór vel á með okkur og
hann sagði mér margar hreystisögur
sem hann hefði heyrt af Saddam
Hussein. Allt virtist það í mikilli ein-
lægni sagt. Og þó. Með Íraka veit
maður aldrei. Menn eru ekki látnir
fylgjast með blaðamönnum nema
þeir séu tryggir og trúir leiðtogan-
um. En aftur – og þó. Stundum var
mesta furða hvað þessir menn misstu
út úr sér.
Eftir að við Said höfðum farið til
hinnar heilögu borgar Najaf og skoð-
að sprengda shítamosku – í Najaf
þar sem menn berjast nú enn á ný –
bauð hann mér heim að hitta fjöl-
skylduna og síðan höfum við Bosra
haldið sambandi. Hún sagði í morg-
un að Bagdadbúar væru afar fegnir
því að enn væri símasamband við
borgina og þau hefðu getað látið vita
af sér. Hún sagði einnig að allmargir
væru að leggja af stað til landamæra
Jórdaníu og Sýrlands og óttuðust að
Bandaríkjamenn og Bretar kæmu
senn til Bagdad. Hún og hennar fjöl-
skylda ætla hvergi að fara. „Við verð-
um hér,“ sagði hún. „Við yfirgefum
ekki landið okkar á þessum tímum.“
Fréttir stangast á
Mér finnst mjög áberandi hvað
fréttir af gangi stríðsins eru misvís-
andi og ruglingslegar. Á sunnudag
var sagt að herir Bandaríkjamanna
og Breta hefðu tekið Basra, það var
síðan borið til baka og nokkru síðar
viðurkenndu Bandaríkjamenn að
Írakar sýndu meiri mótspyrnu en
þeir hefðu búist við. Einnig var sagt
að bandamenn hefðu náð Najaf en nú
virðist sýnt að það er verulega orðum
aukið.
Fréttir um mannfall í herjum
beggja eru líka mjög á reiki og er
einlægt verið að segja frá að einhver
misskilningur hafi þar verið á ferð.
Írakar hafa sent frá sér myndir af
nokkrum bandarískum hermönnum,
þar af einni konu, sem þeir segjast
hafa tekið til fanga. Þeir hafa lýst yf-
ir að þeir muni virða allar reglur um
meðferð stríðsfanga og segjast ætl-
ast til að andstæðingurinn geri slíkt
hið sama.
Því er slegið upp hér í blöðum og
fjölmiðlum að það hafi komið Banda-
ríkjamönnum og Bretum óþyrmilega
á óvart að íraskir hermenn skyldu ná
að handsama hermenn úr óvinaliðinu
og hversu kröftuglega Írakar virðast
berjast og það sé vissulega ekki sjálf-
gefið að herir Bandaríkjamanna og
Breta komist til Bagdad á morgun
eða hinn daginn.
„Við bíðum eftir þeim og þeir
munu undrast margt þegar þeir
koma,“ var haft eftir íröskum borg-
ara í morgun.
Myndir af látnum íröskum
börnum vekja viðbjóð og reiði
Sjónvarps- og ljósmyndir af látn-
um íröskum borgurum, þar á meðal
ungum börnum sem hafa farist í loft-
árásunum síðustu daga, hafa vakið
viðbjóð og mikla og vaxandi ólgu hér
í Óman og víðar þar sem Bandaríkja-
menn og Bretar höfðu margítrekað
að þeir einbeittu sér að hernaðarlega
mikilvægum stöðum og reynt yrði
eftir mætti að koma í veg fyrir mann-
fall meðal óbreyttra borgara, skilja
menn hvorki upp né niður í þessu.
Í mínum huga leikur enginn vafi á
því að eftir því sem sprengjudögun-
um fjölgar og fleiri slíkar myndir
birtast mun bræðin í fólki eflast með
afleiðingum sem enginn veit hverjar
verða.
Enn er fólksflótti
ekki umtalsverður
Eftir því sem ég kemst næst er
ekki hafinn sá stórkostlegi flótti fólks
frá Írak sem búist var við í fyrstu.
Sýrlendingar hafa tilkynnt að þeir
muni veita Írökum hæli og það hefur
verið bætt mannskap við á sýrlensku
austurlandamærunum til að greiða
fyrir því. Í gærkvöldi talaði ég við
sýrlenskan kunningja minn í Dam-
askus og hann sagði að tiltölulega fá-
ir hefðu farið yfir landamærin enn
sem komið væri.
Hann sagði að Sýrlendingar væru
ofboðslega reiðir vegna þessara „við-
urstyggilegu stríðsaðgerða Banda-
rikjamannanna“ og benti á að eitt
virtist pottþétt að kæmi út úr þessu.
„Eins og þeir vita sem hafa fylgst
með málefnum hér,“ sagði hann „hef-
ur sambúð Sýrlendinga og Íraka ver-
ið í stirðara lagi í mörg ár. En nú
stendur sýrlenska þjóðin sem einn
maður með Írökum og við munum
greiða götu þeirra í öllu sem við
mögulega getum. Bush veit kannski
ekkert hvar Sýrland er – raunar
segja menn hér að hann hafi tekið feil
á Írak og Tyrklandi þegar hann var
að skoða landakortið – en hann má
vita að hafi verið andúð á yfirgangi
og glæpum Bandaríkjamanna – er að
sjóða upp úr núna.“
Fáir Írakar hafa flúið
landið vegna stríðsins
AP
Íbúar í úthverfi Bagdad í stigagangi fjölbýlishúss í gær. Mörg börn og eldra fólk halda sig innandyra vegna meng-
unarinnar er stafar frá brennandi olíueldum sem kveiktir hafa verið í grennd við borgina til að verja hana.
Sjónvarpsmyndir af börnum sem hafa slasast í loftárásum bandamanna á Írak hafa vakið mikla reiði í arabalönd-
um, segir Jóhanna Kristjónsdóttir sem stödd er í Óman, og finnst merkilegt hvað stríðsfréttirnar eru misvísandi.