Morgunblaðið - 25.03.2003, Blaðsíða 16

16 A ÞRIÐJUDAGUR 25. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
STRÍÐ Í ÍRAK
„Skríðum út á morgnana uppgefin og hrædd“
ÍRASKUR KENNARI Í BAGDAD

   





  

  
    
 
        
 " # $

%&# $ ()#'$
"$
% ' *  $ #$ " $
+,-*
. #   $
'
$ 

'/
  0 "01
!
 1  23
  
45
46 

"    45   7
-  
89
8:


$;</!=

 /0 
%
   >    
 /
  
"
0$102+3"124
5

245
6621
BANDARÍSKA herstjórnin lýsti í
gær ánægju sinni með gang Íraks-
stríðsins til þessa og sagði, að mót-
spyrna Íraka
hefði ekki átt að
koma á óvart.
Tommy
Franks, yfirmað-
ur bandaríska
heraflans í þeim
átökum, sem nú
eiga sér stað í
Írak, sagði á
fréttamannafundi
í aðalstöðvunum í Doha í Qatar, að
herafli Bandaríkjamanna og Breta
hefði náð flestum markmiðum sínum í
S-Írak og sýndi meðal annars myndir
af „árangursríkum“ loftárásum á
írösk hernaðarmannvirki og stjórnar-
stofnanir.
Franks sagði, að ekki hefði komið á
óvart mótspyrna Íraka hér og hvar en
við henni hefði verið snúist með rétt-
um hætti. Þá sagði hann, að á fyrstu
fjórum dögum stríðsins hefðu verið
teknir um 3.000 íraskir stríðsfangar.
Franks staðfesti einnig, að banda-
rísk Apache-þyrla hefði hrapað við
Bagdad og væri ekki vitað um afdrif
flugmannanna tveggja. Írakar kváð-
ust hafa grandað tveimur þyrlum.
Leyniskyttur og
skæruhernaður
Franks sagði einnig, að bandarískt
herlið hefði hert sóknina gegn borg-
inni Nasiriya en þar hefur verið barist
hart um yfirráð yfir tveimur brúm.
Sagði hann bandaríska hermenn hafa
tekið skrifstofur Baath-flokksins,
stjórnarflokksins í Írak, í hafnarbæn-
um Umm Qasr en þar héldu íraskir
hermenn, klæddir borgaralegum
búningi, uppi skæruhernaði. Þá sagði
hann, að íraskar leyniskyttur væru
víða að verki, til dæmis nálægt Rum-
eila-olíusvæðinu. Franks sagði, að bú-
ið væri að fjarlægja helming tundur-
dufla í skipaskurðinum til Umm Qasr
en höfnina á að nota sem dreifingar-
miðstöð fyrir hjálpargögn.
39 sagðir hafa fallið
Bandaríska varnarmálaráðuneytið
staðfesti um helgina, að um 10 banda-
rískir hermenn hefðu fallið í hendur
Íraka en talsmenn þess sögðu, að
þrátt fyrir harða mótspyrnu væri sig-
ur viss og verið væri að undirbúa
margfalda tangarsókn að Bagdad.
Franks kvaðst á fundinum í gær ekki
geta veitt nánari upplýsingar um
mannfall, hvorki í röðum banda-
manna né Íraka. CNN-sjónvarps-
stöðin sagði að 16 bandarískra her-
manna væri saknað og tólf hefðu
særst í bardögum undanfarinna daga.
Þær upplýsingar virtust eiga við um
bardagann við bæinn Nasiriya þar
sem sérsveitir Íraka hafa haldið uppi
vörnum. Þá staðfestu bresk yfirvöld í
gær að breskur hermaður hefði fallið
við Basra. Sagði Sky-sjónvarpsstöðin
frá því í gærkvöldi að óbreyttir borg-
arar hefðu drepið hann. Er það fyrsti
hermaðurinn sem Bretar missa í
átökum en alls hafa 14 Bretar farist í
slysum í Írak. Tveggja breskra her-
manna til viðbótar er saknað.
Samkvæmt fréttum CNN í gær-
kvöldi höfðu bandamenn því alls
misst 39 hermenn í Írak, 22 Banda-
ríkjamenn og 17 Breta.
Undrast ekki
mótspyrnu
Yfirmaður herafla bandamanna
segir markmið hernaðarins í Írak
til þessa hafa náðst
As-Saliyah. AP, AFP.
Tommy Franks
SAEED Sahhaf, upplýsingaráðherra
Íraks, sagði í gær, að 62 óbreyttir
borgarar hefðu fallið í árásum banda-
manna síðasta sól-
arhringinn og
meira en 400
særst.
Saeed sagði, að
af þessum 62
óbreyttu borgur-
um hefðu 24 týnt
lífi í árásum á fjór-
ar borgir, Bagd-
ad, Karbala,
Basra og Babel.
Sagði hann, að fimm hefðu látist í
árásunum á Bagdad í gær en þá hefði
flugskeyti verið skotið á tveggja hæða
íbúðarhús í einu hverfi borgarinnar.
Á blaðamannafundi, sem Tareq
Aziz, aðstoðarforsætisráðherra Íraks,
hélt í Bagdad í gær, sagði hann, að
„allir forystumenn“ landsins væru við
góða heilsu og tækju fullan þátt í
vörnum landsins. Sagði hann einnig,
að menn í Lýðveldishernum, úrvals-
sveitum íraska hersins, væru ekki
meðal þeirra, sem enn veittu banda-
rískum og breskum hermönnum
harða mótspyrnu í hafnarborginni
Umm Qasr.
„Úr því að mótspyrnan í Umm
Qasr hefur verið svona mikil, þá getið
þið ímyndað ykkur hvað næstu dagar
munu bera í skauti sínu,“ sagði Aziz.
Aziz hæddist að fyrri yfirlýsingum
Bandaríkjamanna um að bandarísk-
um hermönnum yrði fagnað sem
„frelsurum“ af íröskum almenningi
og sagði, að tekið yrði á móti þeim
með „fegurstu tónlist og fallegustu
blómunum í Írak“, með sama hætti
„og tekið var á móti þeim í Umm
Qasr“.
Íaska ríkissjónvarpið skýrði frá því
í gærkvöldi að sex félagar í Baath-
stjórnarflokkum í Írak hefðu fallið í
bardögum við bæinn Nasiriyah þar
sem átökin hafa verið einna hörðust.
Á meðal þeirra hefði verið héraðsleið-
togi flokksins.
Írakar boða ofsaátök
Bagdad. AFP.
Tugir óbreyttra
borgara sagðir
hafa fallið
Mohammed Saeed
al-Sahhaf
SADDAM Hussein, forseti Íraks,
hrósaði í gær Íraksher fyrir hetjulega
framgöngu í stríðinu við Breta og
Bandaríkjamenn. Hann hét því að
Írakar myndu bera sigurorð af herj-
um bandamanna og sagði Íraka hug-
rakka þjóð sem nyti velvilja guðs al-
máttugs. Þetta er annað sjónvarps-
ávarp Saddams til þjóðar sinnar frá
því að stríðið í Írak hófst aðfaranótt
sl. fimmtudags. Horfin voru gleraug-
un sem Saddam bar í því fyrra og var
það mat fréttaskýrenda að Saddam
liti mun betur út að þessu sinni.
Saddam sagði í ávarpinu að
breskra og bandarískra hermanna
biði ekkert nema „kviksyndi“ er þeir
nálguðust Bagdad. „Því lengra sem
þeir halda inn í landið því fleiri spor
taka þeir niður blindgötuna,“ sagði
hann en fullyrt er að her bandamanna
séu nú aðeins 100 km frá Bagdad.
Saddam sagði að stríðið yrði
bandamönnum langt og erfitt. „Ráð-
ist á óvin ykkar af öllu afli og af ná-
kvæmni,“ sagði hann við liðsmenn
Írakshers. „Skerið þá á háls. Óvinur-
inn er fastur á landsvæði Íraks. Refs-
ið honum.“ Hvatti Saddam Íraka til
að „ráðast gegn hinu illa svo að því
mætti vísa úr heimi hér“.
„Sigurstundin nálgast“
Saddam hrósaði sérstaklega þeim
hersveitum sem hafa veitt banda-
mönnum mikla mótspyrnu í bænum
Umm Qasr í suðurhluta Íraks. Þykir
það til staðfestingar þess að Saddam
sé enn á lífi og að tilraunir til að drepa
hann hafi mistekist, en fyrstu nótt
átakanna skutu bandamenn flug-
skeytum á híbýli Saddams.
Þá hvatti Saddam íbúa borgarinnar
Basra í S-Írak til að halda aftur af
herjum bandamanna, sem nú sækja í
átt til Bagdad. Einnig hvatti hann
borgara í Bagdad og í Mosul í N-Írak
til dáða. „Sigurstundin nálgast,“ full-
vissaði Saddam þjóð sína um í ávarp-
inu, sem stóð í um 20 mínútur. Vísaði
hann ítrekað í Kóraninn og sagði að
allir „trúleysingjar“ yrðu sigraðir.
Saddam
hvetur
Íraka til
dáða
Reuters
Sjónvarpsávarp Saddams Husseins Íraksforseta í gærmorgun fékk góðar
undirtektir hjá hópi Jórdana sem fylgdust með því í Amman.
Bagdad. AFP.
GEOFF Hoon, varnarmálaráðherra
Bretlands, fullyrti í gær að sjón-
varpsávarp Saddams Husseins
Íraksforseta í gærmorgun hefði
ekki verið bein útsending, líkt og þó
var haldið fram í íraska sjónvarpinu.
„Það er enn hugsanlegt að und-
irmenn Saddams Husseins séu að
sjónvarpa upptökum sem áður hafa
verið teknar upp,“ sagði Hoon.
„Okkur er kunnugt um að hann
eyddi nýlega mörgum klukkustund-
um í að taka upp ýmis ávörp.“
Sagði Hoon þó að fara þyrftu
fram frekari athuganir til að skera
úr um hvort maðurinn sem flutti
ávarpið hefði raunverulega verið
Saddam. Vitað væri að Saddam ætti
sér marga tvífara, sem stundum
kæmu fram í hans stað.
Liður í áróðursstríðinu?
Athygli hefur vakið hversu miklar
vangaveltur hafa verið um afdrif
Saddams í fyrstu sprengjuárásum
bandamanna. Fullvíst er reyndar
talið nú að Saddam hafi lifað árásina
af en síðast í gær – skömmu áður en
Saddam ávarpaði þjóð sína – var því
haldið fram að breska leyniþjón-
ustan hefði hlerað símtal frá Bagdad
til Moskvu þar sem verið var að óska
eftir lækni til að líta á sár sem Sadd-
am hafði átt að hafa hlotið á kvið.
Í fréttaskýringu BBC á Netinu
segir að ávarp Saddams í gær hafi
tekið af öll tvímæli um að Saddam sé
enn á lífi, enda hafi hann þar m.a.
minnst á öfluga mótspyrnu íraskra
hermanna í Umm Qasr. Einnig sé
enginn vafi á að um rödd Saddams
hafi verið að ræða. Ekki er tekin af-
staða til þess hvort um beina útsend-
ingu hafi verið að ræða, eða hvort
ávarpið hafi verið tekið upp nokkr-
um klukkustundum áður. Mat
fréttaskýrandans er einfaldlega það
að hér hafi Saddam sannarlega ver-
ið á ferðinni og að hann sé við góða
heilsu.
Aðspurður sagði Mohamed Ald-
ouri, sendiherra Íraks hjá Samein-
uðu þjóðunum, að það væri liður í
áróðursstríði bandamanna að reyna
að vekja efasemdir um hvort raun-
verulega hefði verið um Saddam að
ræða eður ei. „Hann [Saddam] er á
sínum stað, hann er að tjá sig, hann
kemur fram í sjónvarpi. Herinn
stendur sína vakt fyrir ríkisstjórn
hans, þannig að það sjá allir að hann
er enn á lífi og að hann hefur fulla
stjórn á hernum,“ sagði Aldouri í
viðtali á NBC-sjónvarpsstöðinni.
Bein útsending
eða gömul upptaka?
London, Washington. AFP.