Morgunblaðið - 25.01.2004, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25. JANÚAR 2004 23
Þorrinn er hafinn hjá okkur
Úrvals
hefðbundinn
þorramatur
ásamt súrum hval
og skötustöppu
Sendum hvert á land sem er
Gerum tilboð í veisluna ykkar
Verslunin Svalbarði
Framnesvegi 44, Reykjavík, sími 551 2783
Reykjavíkurvegi 68, Hafnarfirði, sími 564 2783
Verkun, sími 562 2738
Netfang: svalbardi@isl.is
ÁRNI B. Stefánsson, augnlæknir og
hellakönnuður, hefur sett fram hug-
myndir um að gera útsýnispall í
hraunhvelfingu Þríhnúkagígs.
Þríhnúkagígur er á friðlýstu
svæði innan Bláfjallafólkvangs og í
friðlýsingarskilmálum kemur meðal
annars fram að óheimilt sé að gera
jarðrask á svæðinu nema með leyfi
Umhverfisstofnunar. Árni segir að
ætli menn út í aðgerðir eða veru-
legar breytingar á landi eða nátt-
úrufyrirbærum fjalli stofnunin um
deiliskipulag fyrir svæðið og gefi út
álit sitt. Varðandi Þríhnúkagíg
myndi Bláfjallanefnd [skíðasvæði
höfuborgarsvæðisins] væntanlega
fyrst taka afstöðu til hugsanlegra
breytinga og síðan gæti Kópavogur
lagt upp með deiliskipulag, sem
gerði ráð fyrir breytingum. Þá kæmi
til kasta Umhverfisstofnunar sem
ætti að leggja mat á hvort framlagð-
ar breytingar samræmdust friðlýs-
ingarskilmálum. „Almennt hef ég
viljað fara mjög hægt í því að mann-
gera svona náttúrufyrirbæri og sér-
staklega ef um er að ræða óaftur-
kræfar framkvæmdir,“ segir hann
og bendir á að framsettar hugmynd-
ir varðandi breytingar á Þríhnúka-
gíg falli undir þá skilgreiningu.
„Óafturkræf framkvæmd er hlutur
sem almennt hefur ekki verið sam-
þykktur nema að takmörkuðu leyti,“
bætir hann við.
Árni segir að þar með sé ekki sagt
að breytingar yrðu ekki samþykktar
og vísar til þess að Umhverfisstofn-
un sé með friðlýsingu ætlað að veita
fólki aðgang að náttúrufyrirbærun-
um og einnig að tryggja varðveislu
þeirra þannig að komandi kynslóðir
njóti þeirra á sama hátt og núver-
andi kynslóðir geti notið þeirra.
„Þetta er yfirleitt ósamræmanlegt
en við verðum samt að reyna að
samræma það,“ segir hann.
Vinnuhópur skipaður
Ingvar Sverrisson, formaður
skíðasvæðis höfuðborgarsvæðisins,
sem áður hét Bláfjallanefnd, segir
að nefndin hafi tekið mjög jákvætt í
erindi Árna B. Stefánssonar um að
gera Þríhnúkagíg aðgengilegan al-
menningi, en ekki hafi verið tekin af-
staða til þess. Í kjölfar samþykktar
borgarráðs um málið hafi Höfuð-
borgarstofa haft samband og lagt til
að vinnuhópur yrði settur á lagg-
irnar til að vinna málið lengra. „Ég
vona bara að þetta geti gengið sem
hraðast því þetta gefur svo mikla
möguleika á heilsárs útivistarsvæði
fyrir almenning.“
Sigurður Geirdal, bæjarstjóri í
Kópavogi, segir að ekki hafi verið
mótuð formleg afstaða til málsins,
en Þríhnúkagígur sé hið merkileg-
asta náttúrufyrirbrigði og hugmynd-
ir um að gera hann aðgengilegan al-
menningi séu skemmtilegar. „Það
þarf að skoða þetta í rólegheitum,“
segir hann og bendir á að ýmsar
leiðir komi til greina og ekki síst að
einkaaðilar hefðu reksturinn á sinni
könnu ef af yrði.
Í sambandi við ferðamennsku og
náttúru er, að sögn Árna, lögð
áhersla á að fara alls ekki út í að lýsa
eða manngera, því þá sé verið að
eyðileggja upplifun hjá stærsta
hópnum sem ferðast vegna náttúr-
unnar. Gera megi ráð fyrir að marg-
ir vildu skoða Þríhnúkagíg en með
breytingum væri líka verið að
skemma upplifun hjá mjög mörgum.
Í þessu sambandi segir hann að yrði
byggt yfir gíginn og sett lyfta yrði
ekki um neina skemmd að ræða og
það yrði allt önnur framkvæmd en ef
yrði borað.
Fjárveiting nægir skammt
Árni segir að fjárveitingar vegna
86 friðlýstra svæða á landinu nemi
um 100 milljónum á ári. Upphæðin
fari í að taka á móti fólki á svæð-
unum og í nauðsynlegar fram-
kvæmdir. Fram hafi komið að breyt-
ingar á Þríhnúkagíg geti kostað um
150 milljónir króna eða meira, en til
dæmis liggi fyrir að 30 til 40 millj-
ónir vanti til þess að gera Geysi-
ssvæðið þannig að það verði landi og
þjóð til sóma, þó deilur um eignar-
hald hafi einnig tafið framkvæmdir.
Hins vegar ættu framkvæmdir við
Geysi að vera langt á undan Þrí-
hnúkagíg á forgangslistanum. Aukið
fjármagn hafi fengist á undanförn-
um árum til þess að lagfæra staði en
sér finnist hugsanlegar breytingar
við Þríhnúkagíg vera lúxusverkefni,
„en vissulega spennandi“.
Að sögn Árna er í gildi samningur
milli Umhverfisstofnunar og Hella-
rannsóknafélags Íslands þess efnis
að HRFÍ sjái um friðlýsta hella, þar
á meðal um Þríhnúkagíg, og sinni
ráðgjöf fyrir stofnunina í málum
varðandi þá. Erindi um breytingu
yrði því sent til umsagnar Hella-
rannsóknafélagsins. „Við myndum
óska eftir faglegu mati þess,“ segir
hann. „Við færum alveg örugglega
að þeirra ráðum í þessu máli.“
Sigurður Sveinn Jónsson, formað-
ur Hellarannsóknafélags Íslands,
segir að félagið ætli fljótlega að
halda fund um málið og móta þar op-
inbera afstöðu sína. „Menn eru al-
mennt hlynntir því að það verði grip-
ið til einhverra aðgerða til þess að
opna hellinn,“ segir hann. „Það hef-
ur lengi verið á stefnuskrá félagsins
að gera hella landsins aðgengilega
fólki með ákveðnum fyrirvörum.“
Forstöðumaður náttúruverndarsviðs Umhverf-
isstofnunar um Þríhnúkagíg
Ekki ofarlega á
forgangslista
Árni Bragason, forstöðumaður náttúruvernd-
arsviðs Umhverfisstofnunar, segir að framkvæmd-
ir við Þríhnúkagíg séu ekki ofarlega á forgangslista
stofnunarinnar meðan önnur svæði liggi undir
skemmdum vegna ágangs ferðamanna.