Morgunblaðið - 30.04.2005, Qupperneq 2

2 LAUGARDAGUR 30. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SÖGULEGUR FUNDUR
Leiðtogi Kuomintangs, flokks
þjóðernissinna á Taívan, ræddi við
Hu Jintao, forseta Kína, í Peking í
gær og þeir samþykktu að vinna
saman að því að draga úr spennunni
milli Kína og Taívans. Þetta var
fyrsti leiðtogafundur kínverska
kommúnistaflokksins og Kuomint-
angs í 60 ár.
Sami kostnaður í fimm ár
Rekstrarkostnaður við rekstur
Landspítala - háskólasjúkrahúss
hefur staðið í stað á föstu verðlagi
frá sameiningu spítalanna árið 2000.
Á sama tíma fjölgaði aðgerðum, bið-
listar styttust og þjóðinni fjölgaði.
Yfir 30 féllu í Írak
Að minnsta kosti 31 maður féll í
fjölmörgum árásum í Írak í gær, þar
af meira en 20 í tíu bílsprengingum í
Bagdad og nágrenni.
Ný verkefni í Afganistan
Í haust verða tveir átta manna
hópar íslenskra friðargæsluliða
sendir til Afganistan þar sem þeir
verða við störf í norður- og vest-
urhluta landsins. Þeir taka m.a. með
sér fjóra fjallajeppa til að þeir kom-
ist leiðar sinnar á vegleysum. Verk-
efnið kostar um 300 milljónir króna.
Y f i r l i t
Í dag
Fréttaskýring 8 Umræðan 40/41
Úr verinu 14 Bréf 40
Viðskipti 20 Skák 41
Erlent 22/23 Kirkjustarf 42/43
Minn staður 26 Minningar 44/49
Akureyri 27 Dagbók 54/57
Árborg 28 Víkverji 54
Landið 29 Velvakandi 55
Menning 30/31 Staður og stund 56
Ferðalög 32/33 Menning 58/64
Forystugrein 34 Ljósvakamiðlar 66
Daglegt líf 36/38 Staksteinar 67
Úr vesturheimi 39 Veður 67
* * *
Kynningar - Morgunblaðinu fylgir
kynningarblaðið Innanhúss arkitekt-
úr í fimmtíu ár. Útgefandi: Félag hús-
gagna- og innanhússarkitekta FHI.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkju-
starf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is



   
   
 



 




 
 



!



"






#
$ 

%

&
'
 



 (

  
  



)*
+
 ,---
 
 
















 







  
HREINSUNARÁTAKI Reykjavíkurborgar, „Tökum til
hendinni“, var hrint af stað í gær þegar Steinunn Val-
dís Óskarsdóttir borgarstjóri hóf fegrunarátak í kring-
um Ráðhúsið ásamt samstarfsmönnum sínum í Ráðhús-
inu. Þannig vildi starfsfólk borgarinnar ganga fram
með góðu fordæmi um leið og borgarbúar eru hvattir
til að gera átak í kringum sig í góða veðrinu.
Reykjavíkurborg hefur undanfarin ár staðið fyrir
átaki undir heitinu Vorhreinsun, þar sem borgarbúar
hafa verið hvattir til að hreinsa og fegra lóðir sínar.
Hafa starfsmenn borgarinnar þá hirt garðaúrgang íbú-
um að kostnaðarlausu. Í júní á síðasta ári hrinti Þór-
ólfur Árnason, þáverandi borgarstjóri, af stað átakinu
„Tökum til hendinni“, þar sem markmiðið var að fá
íbúa Reykjavíkur til að ganga vel um borgina og sýna
samstöðu í að halda henni hreinni. Nú er ætlunin að
taka til hendinni á ný og fegra ásýnd borgarinnar dag-
ana 29. apríl til 7. maí.
Samfara hreinsunarátakinu býður borgin upp á
ókeypis plastpoka t.d. á sundstöðum og ýmsa aðstoð við
að taka til í sínu nánasta umhverfi með þeim hætti sem
hver vill.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Steinunn Valdís Óskarsdóttir borgarstjóri leiddi fríðan hóp borgarstarfsmanna í tiltekt í kringum Ráðhúsið þegar
hreinsunarátak borgarinnar hófst í gær. Margt furðulegt var fiskað upp úr Reykjavíkurtjörn við Ráðhúsið.
Borgarstjóri tekur til hendinni
Egilsstaðir | Bæjarráð Fljótsdalshér-
aðs hefur samþykkt að ganga til
samninga við Ferðaskrifstofu Aust-
urlands um að sveitarfélagið tryggi
sölu á allt að 100 farmiðum í beinu
flugi milli Egilsstaða og Kaupmanna-
hafnar á þessu ári.
Ferðaskrifstofan Trans-Atlantic á
Akureyri stendur að verkefninu, en
Ferðaskrifstofa Austurlands mun, ef
af verður, annast bókanir og sölu
miða á Austurlandi. Arngrímur Viðar
Ásgrímsson, hjá Ferðaskrifstofu
Austurlands, segir að þegar Trans-
Atlantic hafi sín mál á hreinu verði
hans fyrirtæki tilbúið að ábyrgjast
500 sæti í fluginu. Ákvörðun Fljóts-
dalshéraðs hafi verið lykilatriði í
verkefninu eystra og þegar búið sé að
ganga frá ákvörðun um flugið af hálfu
Trans-Atlantic verði hafist handa um
að fá einstaklinga, stofnanir og fyr-
irtæki á Austurlandi til að ábyrgjast
hluta af sætunum 500.
Flogið allt árið
Stefnt er að vikulegu flugi milli Eg-
ilsstaða og Kaupmannahafnar í sum-
ar og síðan á tveggja vikna fresti
næsta vetur og gert ráð fyrir að
fyrsta ferðin verði í kringum 20. maí.
Ómar Banine hjá Trans-Atlantic á
Akureyri segist telja allar líkur á að
flugið verði að veruleika. „Það eru
tæknileg atriði, m.a. varðandi tíma-
setningar, sem eftir er að skoða.“ Óm-
ar segir að verið sé að leita hófanna
hjá evrópsku flugfélagi með 120–140
sæta vélar. Þau 500 sæti sem Ferða-
skrifstofa Austurlands er tilbúin að
ábyrgjast séu þung á metunum en
málið sé þó miklu stærra. „Við viljum
vinna þetta með heimamönnum og
verðum í samstarfi við þá. Svæðið
kringum Akureyri er stórt og mun
styttra að fara héðan til Egilsstaða
heldur en Keflavíkur til að komast ut-
an og við munum kynna þetta hér
líka. Það hefur komið til tals að þessar
vélar gætu haft viðkomu á Akureyri,
en við erum með annað dæmi sem
verið er að vinna að.“
Þýska flugfélagið LTU flaug á veg-
um ferðaskrifstofunnar Terra Nova
til Egilsstaða í tvö sumur með við-
komu í Keflavík en flugið bar sig ekki,
þrátt fyrir að heimamenn hefðu
ábyrgst tiltekinn fjölda flugsæta.
„Þetta er allt annað dæmi en LTU
var,“ segir Ómar. „Mistökin þar voru
að leyfa fólki að utan að fljúga til
Keflavíkur gegnum Egilsstaði. Fólk
frá Egilsstöðum fékk ekki sæti út, því
að farþegar að utan héldu sætunum
uppteknum til Keflavíkur. LTU hefði
átt að fljúga eingöngu á Egilsstaði
þannig að fólk færi út þar. Okkar
verkefni er á ársgrundvelli og við er-
um að tala um stærra markaðssvæði
og meiri fólksfjölda.“ Búist er við nið-
urstöðu um hvort af fluginu verður
um miðja næstu viku.
Trans-Atlantic á Akureyri undirbýr millilandaflug
Flogið milli Egilsstaða
og Kaupmannahafnar
Eftir Steinunni Ásmundsdóttur
steinunn @mbl.is
HREINTUNGUSINNAR eru ekki
helstu óvinir smárra tungumála að
mati Vigdísar Finnbogadóttur, fyrr-
verandi forseta Íslands. Hún svaraði
fullyrðingu breska tungumála-
sérfræðingsins David Crystals þess
efnis í erindi sem hún flutti á 50 ára
afmæli dönsku málnefndarinnar í
gær, og sagði að tungumálið væri líf-
lína Íslendinga við sjálfsmynd þeirra
og menningu.
Crystal hélt erindi á ráðstefnu til
heiðurs Vigdísi á 75 ára afmæli
hennar á dögunum, þar sem hann
ræddi vanda smárra tungumála.
Hann sagði þar að svokölluð hrein-
tungustefna væri
versti óvinur
smárra tungu-
mála þar sem
með hreintungu-
stefnunni væri
verið að draga
fólk í dilka eftir
því hvort þeir tala
tungumálið vel
eða illa. Það fylli
þá sem ekki tala
hið „hreina“ mál af minnimáttar-
kennd gagnvart tungumálinu og
pirringi út í hreintungusinnana. Vig-
dís sagði í erindi sínu í gær að þrátt
fyrir að Crystal sé virtur fræðimað-
ur geti hún ekki verið sammála þess-
ari niðurstöðu hans, í það minnsta
ekki þegar kemur að íslenskunni.
Hún sagðist hafa fundið til stolts fyr-
ir hönd landa sinna þegar hvert les-
endabréfið á fætur öðru í dagblöðum
mótmælti Crystal í kjölfar frétta af
erindi hans, enda sé tungumálið líf-
lína Íslendinga við menningu þeirra
og sjálfsmynd.
Veita ungu fólki ábyrgðina
Hún lagði að því loknu fram eigin
sýn á hvernig sé best að viðhalda ís-
lenskri tungu til framtíðarinnar.
„Það er nú svo að ungt fólk vill
gjarnan fá meiri ábyrgð, það vex
þegar við sýnum þeim að við trúum á
þau.
Þess vegna er það svo óendanlega
mikilvægt að okkar kynslóð sendi
þennan boðskap eins skýrt og hægt
er til ungs fólks.
Að við segjum þeim aftur og aftur
að það eru þau sem bera þá stóru
ábyrgð að tungumál okkar og
sameiginleg sjálfsmynd nái inn í
framtíð hnattvæðingarinnar – og að
þau taki á móti þessari ábyrgð með
ánægju og líti ekki á hana sem
byrði.“
Íslenskan líflína við sjálfsmynd Íslendinga
Vigdís
Finnbogadóttir
NÝR hópur fjárfesta, sem ekki hefur
starfað saman áður, hyggst gera til-
boð í Símann, og er reiknað með að
boðið verði í fyrirtækið í heild sinni,
þó samstarf við aðra hópa sé ekki
útilokað.
Í hópnum er Atorka Group hf.,
auk fjögurra athafnamanna. Þeir
eru Frosti Bergsson, stofnandi og
fyrrverandi stjórnarformaður Op-
inna kerfa, Jón Helgi Guðmundsson,
forstjóri Norvikur og fráfarandi for-
stjóri BYKO, og Jón og Sturla
Snorrasynir, fyrrverandi eigendur
Húsasmiðjunnar. „Þetta eru aðilar
sem eiga það sameiginlegt að hafa
áhuga á rekstri fyrirtækja, og á því
að reka þau vel,“ segir Gunnlaugur
Jónsson, fjármálaráðgjafi hópsins.
„Þeir telja að þeir geti starfað sam-
an að því að reka Símann vel, öllum
til hagsbóta.“
Hópurinn vonast til þess að einka-
væðingarferlið verði gagnsætt, svo
allir geti setið við sama borð, tekið
þátt og haft traust á ferlinu.
Þó hópurinn geti boðið í 100% hlut
í Símanum, útilokar hann ekki sam-
starf við aðra hópa að sögn Gunn-
laugs, sem segir viðræður þegar
hafa farið fram við nokkra aðila sem
ekki sé tímabært að nefna.
Nýr hópur lýsir
áhuga á Símanum
Á MÁLÞINGI um bólusetningar í
dag verður m.a. fjallað um viðbrögð
heilbrigðiskerfisins við fuglaflensu-
faraldri, verði hann einhvern tímann
að veruleika . Ráðast þau að miklu
leyti af því hversu langt þróun á
bóluefni við sjúkdómnum verður
komin og hversu auðvelt verður að
tryggja nægar birgðir til að bólu-
setja Íslendinga. Þó eru aðrir þættir,
eins og lyf og faraldsfræðilegar að-
gerðir, sem hægt væri að beita þótt
bóluefni sé ekki til staðar.
Bóluefnið er nú í þróun, en ef
nægar birgðir eru til af góðu bólu-
efni má bólusetja alla Íslendinga á
nokkrum dögum ef þörf krefur, seg-
ir Ólafur Guðlaugsson, smit-
sjúkdómalæknir á Landspítala – há-
skólasjúkrahúsi. Hann mun fjalla um
varnir gegn fuglaflensu á málþingi
sem haldið er á degi ónæmisfræð-
innar. Þingið hefst í fyrirlestrarsal
Íslenskrar erfðagreiningar kl. 13 og
er öllum opið.
Auk hugmynda um bólusetningu
er unnið að samþættri viðbragðs-
áætlun heilbrigðiskerfisins og víðar
um það hvað skuli taka til bragðs ef
faraldur verður að veruleika. Ólafur
segir að sú vinna sé hafin á LSH og
ljóst að verkefnið sé mjög stórt og
því ljúki ekki á einni nóttu. „Þetta er
uppákoma sem mjög erfitt verður að
halda utan um, ef allt fer á versta
veg. Ég á von á því að við náum að
útbúa þetta kerfi eins og við viljum
hafa það á næstu mánuðum til þess
að ná sem bestum árangri í að sigr-
ast á þessum vanda.“
Hægt að
bólusetja alla
Íslendinga á
nokkrum dögum