Morgunblaðið - 30.04.2005, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 30. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
DAVÍÐ Oddsson utanríkisráðherra
sagði á Alþingi í gær að áleitnar
spurningar hefðu komið upp í huga
sér varðandi kostnað við framboð Ís-
lendinga og setu í öryggisráði Sam-
einuðu þjóðanna árin 2009 og 2010. Í
utanríkisráðuneytinu hefði verið
áætlað að kostnaðurinn gæti numið
rúmum sex hundruð milljónum
króna. Sá kostnaður gæti þó aukist,
að sögn Davíðs, þegar liði á kosn-
ingabaráttuna.
Þeir þingmenn stjórnarandstöð-
unnar sem fjölluðu um þetta mál í
umræðum á Alþingi í gær lýstu allir
yfir efasemdum um réttmæti þess að
Ísland sæktist eftir sæti í öryggis-
ráðinu. Enginn þingmaður Fram-
sóknarflokksins tók þátt í umræðun-
um.
Ríkisstjórnin tók formlega ákvörð-
un um að sækjast eftir sæti í öryggis-
ráðinu árið 1998. Þá var Halldór Ás-
grímsson utanríkisráðherra og Davíð
forsætisráðherra. Sá síðarnefndi
sagði hins vegar undir lok umræðn-
anna í gær, að hann sem þáverandi
forsætisráðherra bæri ekki síst
ábyrgð á þeirri ákvörðun að sækjast
eftir sætinu í ráðinu.
Áfram unnið að framboðinu
Davíð flutti munnlega skýrslu um
utanríkismál í upphafi þingfundar og
stóðu umræður um hana fram eftir
degi. Þegar hann vék að framboði Ís-
lands til öryggisráðsins sagði hann
að áfram væri unnið að framboðinu.
Áleitnar spurningar hefðu hins vegar
komið upp í huga sér varðandi kostn-
að. „Ljóst er að á brattann verður að
sækja gegn keppinautunum, en auk
Íslands eru Austurríki og Tyrkland í
framboði til þeirra tveggja sæta sem
tilheyra Vesturlandahópnum svo-
nefnda. Það er óneitanlega miður að
honum skuli ekki hafa tekist að kom-
ast að samkomulagi um að einungis
tvö ríki væru í framboði þannig að
smærri aðildarríkjum gæfist kostur á
að taka þátt í störfum öryggisráðsins
án þess að þurfa að leggja í dýra og
erfiða kosningabaráttu,“ sagði hann.
„Í utanríkisráðuneytinu var gerð
kostnaðaráætlun upp á rúmar 600
milljónir króna vegna kosningabar-
áttunnar og setunnar í ráðinu. Gera
verður ráð fyrir að þegar líður á
kosningabaráttuna aukist harkan í
henni enn frekar en orðið er og þar
með kostnaðurinn. Af þessum ástæð-
um öllum hefur framboð Íslands ver-
ið til skoðunar, sem lýkur á næstu
vikum. Ef halda á framboðinu áfram
má ekki bíða miklu lengur með að
hefja kosningabaráttuna af fullum
krafti.“
Miklar efasemdir um framboðið
Össur Skarphéðinsson, formaður
Samfylkingarinnar, sagði eftir ræðu
ráðherra að hann hefði einnig efa-
semdir um réttmæti framboðsins.
„Ég hef miklar efasemdir um að það
sé þúsund milljóna króna virði að
ráðast í kosningabaráttu þegar ekki
er samstaða í Vesturlandahópnum.“
Ögmundur Jónasson, þingflokks-
formaður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs, kvaðst sömuleiðis
hafa miklar og mjög vaxandi efa-
semdir um framboðið. Velti hann því
fyrir sér hvort ekki færi betur á því
að verja fjármununum, sem áætlað
er að fari til kosningabaráttunnar og
setunnar í ráðinu, til annarra verk-
efna, s.s. til rannsókna við Háskóla
Íslands og aðrar rannsóknarstofn-
anir.
Sigurjón Þórðarson, þingmaður
Frjálslynda flokksins, tók í svipaðan
streng. „Mér finnst þessum fjár-
munum mjög illa varið. Íslendingar
ættu frekar að verja þeim til annarra
verkefna.“ Hann kvaðst einnig þeirr-
ar skoðunar að Íslendingar hefðu
ekki mikið vit á þeim ákvörðunum
sem öryggisráðinu bæri að taka. Ís-
lendingar væru um þrjú hundruð
þúsund og ættu því ekki marga sér-
fræðinga í þeim málum sem öryggis-
ráðið fjallaði um.
Davíð Oddsson utanríkisráðherra um framboð Íslands til öryggisráðs SÞ
Áleitnar spurningar hafa
vaknað um kostnað
Stjórnarandstæðingar segjast hafa efasemdir um réttmæti framboðsins
Morgunblaðið/Golli
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
MARGÆSIR eru árvissir gestir hér
á landi vor og haust á leið sinni milli
vetrarstöðva í Írlandi og varpstöðva
í heimskautahéruðum Norðaustur-
Kanada. Gæsirnar hvílast hér og
safna kröftum og forða fyrir áfram-
haldandi flug vestur yfir Grænlands-
jökul og til Kanada. Flestar þeirra
hafa viðdvöl á innnesjum við Faxa-
flóa. Gæsin Finnur kom til Íslands í
vikunni og hitti þar fyrir konu sína,
U2, sem hann hafði ekki séð allan
veturinn.
Guðmundur A. Guðmundsson,
fuglafræðingur á Náttúrufræði-
stofnun Íslands, vinnur ásamt fleiri
vísindamönnum að rannsóknum á
margæsinni. Í gærkvöldi voru þeir
að merkja gæsir á Álftanesi sem
fangaðar voru í sérstakt net. Gæs-
irnar eru merktar með lituðum fót-
hringjum sem smeygt er á fætur
þeirra eftir sérstöku kerfi. Þannig
má þekkja einstaklingana við skoð-
un í sjónauka.
Að sögn Guðmundar hafa verið lit-
merktar 153 margæsir hér á landi
frá árinu 2001 og 454 á Írlandi á
sama tímabili. Þau árin sem merk-
ingar hafa verið stundaðar hafa ver-
ið merktar 40 til 60 gæsir hér á
landi. Merkingar hafa aldrei verið
gerðar jafn snemma ársins og nú
hér á landi. Á árum áður var venju-
lega merkt 15.–20. maí. Auk þess að
merkja gæsirnar í gær kannaði Guð-
mundur holdafar þeirra.
„Ég fylgist með holdafari gæs-
anna úr fjarlægð. Það er hægt að
greina það með sjónmati. Mig langar
að vigta fuglana sem við litmerkjum
og kvarða skalann sem stuðst er við í
sjónmatinu miðað við þyngd. Aftur-
hlutinn á gæsunum verður kúptari
og síðari eftir því sem þær eru feit-
ari. Við skiptum þeim í sjö þyngd-
arflokka, frá mjög horuðum upp í
akfeitar,“ sagði Guðmundur.
Hittust aftur á Íslandi
Merkingarnar hafa leitt ýmislegt
skemmtilegt í ljós. Settir voru gervi-
hnattasendar á fjóra fugla á Írlandi
1. apríl sl. og er hægt að fylgjast ná-
kvæmlega með ferðalögum þeirra,
meðal annars á sérstakri heimasíðu.
Gæsirnar með sendana heita Finn-
ur, Rowan, Mac og Monty eftir
hundum vísindamannanna sem
vinna við verkefnið. Rowan er einn
ókominn til landsins.
Tekin var ljósmynd af Finni á
griðastað margæsa í Castle Espie á
Írlandi síðastliðinn laugardag kl.
16.00. Samkvæmt gervihnatta-
sendinum var hann þar enn kl. 18.50
um kvöldið. Klukkan 23.20 var hann
út af Antrim-strönd á Norður-
Írlandi, vestur af Suðureyjum kl.
4.20 á sunnudagsmorgun og tíu
stundum síðar var hann hálfnaður til
Íslands. Finnur var lentur á Njarð-
víkurfitjum kl. 20.09 á sunnudags-
kvöld. Samkvæmt upplýsingum á
heimasíðu um farflug margæsanna
lagði Finnur að baki 1.310 km á 20
klukkustundum og 45 mínútum.
Meðalhraði hans var 63 km/klst.
Guðmundur fylgdist með ferðum
Finns í tölvunni, fann hann og
myndaði á Álftanesi á mánudags-
morgun. Þá var Finnur kominn í fé-
lagsskap kvenfugls með fótmerkið
„U2“ sem kominn var þremur dög-
um fyrr til landsins. Þetta virtust
vera endurfundir því þessir fuglar
voru merktir úr sama hópi 1. apríl
síðastliðinn í Wexford á Írlandi. Á
Írlandi sáust engin merki þess að
Finnur væri „á föstu“ og fuglarnir
höfðu ekki samflot yfir hafið. En nú
leynir sér ekki að Finnur er ást-
fanginn.
Finnur fann
ástina á Íslandi
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is

     





 

  !"

 #
 #$%&'#(
)
 *" +
  ,
-.
 
$%"$
 #
 #(-
+,
 
 '"$
 
,, / '"$
   #$'&'


 )0
1   , 
/$
"
2 (-   #


.
(3
, 



4, $ "   
    !"


#



#$

%
 
&'




 
 
 
Morgunblaðið/RAX
Margæsirnar eru fangaðar í sérstakt net sem skotið er yfir hópinn, þær síðan merktar og vegnar og síðan sleppt.
Guðmundur A. Guðmundsson
fuglafræðingur við rannsóknir.
ÞINGMENN minntust Helga
Bergs, verkfræðings og fyrrverandi
alþingismanns, í upphafi þingfundar
á Alþingi í gær.
Helgi lést aðfara-
nótt fimmtudags-
ins 28. apríl, átta-
tíu og fjögurra
ára að aldri.
Sólveig Péturs-
dóttir, varaforseti
þingsins, fór yfir
starfsferil Helga
og sagði m.a. að
hann hefði notið
trausts til vandasamra verka. Hún
sagði að mannkostir hans og dugn-
aður hefðu komið einkar vel í ljós
þegar hann hefði valist til forystu
Viðlagasjóðsins, sem stofnaður var
til að bæta tjón af völdum eldgossins
í Vestmannaeyjum. „Það starf rækti
hann með afburðum vel.“
Er hún hafði flutt minningarorð
um Helga minntust þingmenn hans
með því að rísa úr sætum.
Minntust
Helga Bergs
Helgi Bergs
DAVÍÐ Oddsson utanríkisráðherra
sagði á Alþingi í gær að friðar-
gæsluliðar væru aldrei í fríi þegar
þeir væru að störfum á vegum Ís-
lensku friðargæslunnar. Tilefni
þessara orða er sú ákvörðun
Tryggingastofnunar ríkisins (TR)
að synja þremur íslensku friðar-
gæsluliðunum, sem særðust í
sprengjuárás í Kabúl í Afganistan í
fyrrahaust, um bætur. Davíð sagði
að friðargæsluliðar væru tryggðir
sérstaklega á vegum ríkisins en að
auki kæmi til almennur bótaréttur
sem hægt væri að sækja til TR.
Þetta væru aðskildir þættir. Kvaðst
hann vona að við áfrýjun málsins
yrði tekið á því af meiri sanngirni.
Friðargæslu-
liðar ekki í fríi
♦♦♦