Morgunblaðið - 30.04.2005, Blaðsíða 28

28 LAUGARDAGUR 30. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNSTAÐUR
ÁRBORGARSVÆÐIÐ
Selfoss | „Hér fjölbreytt starfsemi
og maður er stöðugt að fást við eitt-
hvað nýtt. Starfið krefst mikilla
mannlegra samskipta og það er
áskorun að starfa í svona umhverfi
sem breytist hratt. Þetta er
skemmtilegur vinnustaður vel
menntaðs fólks sem myndar frjótt
umhverfi. Við erum að ryðja braut-
ina á ýmsum sviðum í okkar rann-
sóknum og starfsemin byggist auð-
vitað fyrst og fremst á vel menntuðu
fagfólki á mörgum sviðum, góðri að-
stöðu og miklum velvilja ein-
staklinga sem taka þátt í rann-
sóknum okkar,“ segir Þórir
Haraldsson, einn fjögurra lögfræð-
inga hjá Íslenskri erfðagreiningu.
Hann hefur verið í því starfi í fjögur
ár en var þar á undan aðstoð-
armaður heilbrigðisráðherra í 6 ár.
Vaxandi hætta í umferðinni
„Mitt svið snýr einkum að samn-
ingum við lækna og heilbrigðisstofn-
anir og samskiptum við innlend heil-
brigðisyfirvöld og eftirlitsaðila
vegna rannsóknarverkefna fyr-
irtækisins. Svo kem ég að sam-
skiptum við aðila í íslensku við-
skiptalífi og margvíslegum
lögfræðistörfum sem varða starf-
semi fyrirtækisins en hér starfa hátt
í 300 manns svo þetta geta verið mál
af ýmsu tagi,“ segir Þórir sem er bú-
settur á Selfossi þar sem hann tekur
virkan þátt í félagslífi. „Ég hef keyrt
á milli Selfoss og Reykjavíkur vegna
vinnu í 10 ár og þar á undan í fimm
ár vegna náms,“ segir Þórir en hann
tilheyrir þeim stóra hópi fólks sem
sækir vinnu af Árborgarsvæðinu til
höfuðborgarsvæðisins um Hellis-
heiðina. Hann er nú í akstursfélagi
með fjórum öðrum Selfyssingum,
þrír vinna í KB banka og einn hjá
VÍS, en það léttir á fólki að samein-
ast um aksturinn. „Það sem mér
finnst umhugsunarefni er að á þess-
um 15 árum hefur vegurinn nánast
ekkert batnað en álagið hefur meira
en tvöfaldast og hættan eykst að
sama skapi ár frá ári. Það líður ekki
sú vika að maður verði ekki vitni að
stórhættulegum akstursmáta og
sjálfur hef ég ítrekað þurft að
stoppa eða keyra vel út í kant til
þess bókstaflega að afstýra slysi.
Vegurinn annar einfaldlega ekki
lengur þeirri umferð sem um hann
þarf að komast. Til þess að auka af-
köst vegarins er nauðsynlegt að
breikka hann og til þess að auka vel-
líðan fólks í akstri og um leið öryggi
þess þarf að lýsa hann. Það má í
raun segja að á þessum fimmtán ár-
um hafi maður alltaf verið í vaxandi
hættu á þessari leið því mannvirkið
er ekki nógu gott. Sjálfur veltir
maður þessu ekki svo mikið fyrir sér
dags daglega en fjölskyldan gerir
það og hefur því miður oft áhyggj-
ur.“
„Söngurinn er mín leið til þess að
slaka á og njóta góðs félagsskapar.
Þegar maður er að syngja er ekki
hægt að hugsa um neitt annað og
það er stóri kosturinn við sönginn.
Svo kemur hann manni alltaf í gott
skap og manni líður afskaplega vel
að heyra þegar kórinn hljómar vel,“
segir Þórir þegar hann talar um
söngáhugann en tekur fram að hið
sama gildi raunar um dansinn því
hann krefjist einbeitingar og sé góð
líkamsrækt. „Þar við bætist auðvit-
að að samvera okkar hjónanna í
sameiginlegu áhugamáli, dansinum,
þótt ekki sé nema í tvo tíma á viku
veitir okkur mikla ánægju og hóp-
urinn sem hefur dansað saman
meira og minna í 10–15 ár er sam-
heldinn og skemmtilegur.“
Þórir hefur verið liðsmaður ung-
mennafélagshreyfingarinnar í 25 ár,
í ungmennafélaginu Vöku, í HSK og
innan UMFÍ. Þá hefur hann verið
almennur félagi með börnum sínum
í Umf. Selfoss og núna formaður fé-
lagsins. „Formannsstarfið lýtur að
því að skapa aðstæður og farveg fyr-
ir félagið í heild og að auðvelda starf
deildanna í keppni og æfingum. Það
hefur verið gaman að sjá félögunum
fjölga úr 900 í 2.300 á tveimur árum
þegar gert var átak í að skrá inn alla
virka félagsmenn en barna- og ung-
lingastarfið í félaginu er mjög öflugt
og skilar miklum árangri uppeld-
islega og félagslega inn í samfélagið
á Selfossi. Svo eru krakkarnir líka
að ná góðum keppnisárangri.
Við erum með tvö íþróttahús og
gætum fullnýtt tvö hús til viðbótar
frá kl 15 til 22, starfið er það marg-
þætt. Útiaðstaða félagsins til æfinga
og keppni í fótbolta og frjálsum er
sprungin og keppnisaðstaðan er orð-
in slök. Það er mikið álag á íþrótta-
svæðin utanhúss og nauðsynlegt að
lagfæra þau og bæta við. Það hefur
verið aðaláhersla félagsins und-
anfarin ár að fá boðlega keppn-
isaðstöðu utanhúss. Þessi mál eru
nú í deiglu og umræðu í sveitarfé-
laginu og stór áform eru nú í um-
ræðunni sem spennandi verður að
taka þátt í.“
Gaman að vera með
„Bæjaryfirvöld hafa stutt vel við
starf félagsins með fjárframlögum
til yngri flokka og í átaki félagsins
að komast út úr skuldaógöngum.
Svo hafa bæjaryfirvöld gripið á lofti
hugmyndir félagsins um að sam-
þætta betur íþrótta- og skólastarf
sem er mikið hagsmunamál barna
og fjölskyldna þeirra og getur
tryggt betur jafnrétti barnanna til
íþrótta og tómstundastarfs og
minnkað áhrif utanaðkomandi þátta
svo sem mismunandi aðstæðna og
fjárhags fjölskyldna,“ segir Þórir og
bætir við að hann hafi ánægju af því
að sinna uppbyggjandi starfi fyrir
börn og unglinga og að sjá vel að
slíku starfi staðið. „Það er gaman að
fylgjast með því þegar þjálfarinn
verður besti vinur barnanna og fyr-
irmynd. Á bak við þetta allt saman
er stór hópur fólks í stjórnum og
nefndum félagsins sem heldur starf-
inu gangandi og í þessu eru fólgin
mikil samfélagsverðmæti sem erfitt
er að reikna til fjár. Það er sann-
arlega ánægjulegt að fá að vera með
í þessu öllu saman,“ segir Þórir.
Hrærist í spennandi
starfsumhverfi
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Í vinnunni Þórir Haraldsson lögfræðingur á vinnustað sínum hjá Íslenskri
erfðagreiningu. Hann hefur ekið daglega til Reykjavíkur í fimmtán ár.
Eftir Sigurð Jónsson
Austur-Flói | Forsprakkar menn-
ingarhátíðarinnar Fjörs í Flóanum
munu kynna hátíðina með nýstárleg-
um hætti. Eru þeir að láta smíða
þingboðsöxi og verður hún látin
ganga með boð um hátíðina um
hreppana sem standa að samkom-
unni.
Sveitahrepparnir þrír í austan-
verðum Flóa, Villingaholtshreppur,
Gaulverjabæjarhreppur og Hraun-
gerðishreppur, standa saman að
ferðamálanefnd Austur-Flóa. Nefnin
stendur að hátíðinni Fjöri í Flóanum
2005 dagana 27. til 29. maí, ásamt fé-
lagsheimilunum í sveitarfélögunum
þremur, ungmennafélögunum, kven-
félögunum, ferðaþjónustufólki og
lista- og handverksfólki. Þar verða
kynnt verkefni sem ferðamálanefnd-
in hefur unnið að en einnig boðið upp
á fjölbreytta menningar- og fræðslu-
dagskrá.
Ævaforn siður kynntur
Sigríður Jóna Kristjánsdóttir,
listakonan Sigga á Grund, er þessa
dagana að smíða þingboðsöxi sem
notuð verður til að kynna hátíðina.
Slíkir gripir voru fyrr á öldum notaðir
til að flytja boð á þing og fyrirmæli
stjórnvalda til almennings. Boðið var
ritað á blað sem vafið var um axar-
skaftið. Öxin var boðsend milli bæja.
„Mér finnst mjög gaman að gera
þetta, sérstaklega þar sem þetta er
fyrir sveitina mína. Það er alltaf gam-
an að gera eitthvað sem maður hefur
ekki gert áður,“ segir Sigga.
Sigga er að skera út tvær axir, báð-
ar úr íslensku birki. Önnur er eftirlík-
ing hreppaboðsaxar sem til er á Þjóð-
minjasafninu og er merkt Villinga-
holtshreppi. Hin öxin verður notuð til
að boða hátíðina og kynna þennan sið.
Valdimar Össurarson, umsjónarmað-
ur félagsheimilisins Þjórsárvers, seg-
ir að ungt fólk hlaupi með boðið um
hreppana þrjá að morgni fyrsta dags
hátíðarinnar. Hann telur þó að of
seinlegt sé að láta öxina ganga rétta
boðleið milli bæja og því verði aðeins
svindlað á því, enda breyttir tímar frá
því þessi ævaforna boðunaraðferð
var notuð.
Valdimar segir að margir íbúar
sveitanna taki þátt í undirbúningi há-
tíðarinnar. „Það er greinilega mikill
áhugi hjá fólki að taka sig saman og
gera eitthvað,“ segir hann.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Þingboðsaxir Listakonan Sigga á Grund er að smíða tvær þingboðsaxir.
Önnur er nákvæmt eftirlíking af öxi sem notuð var í Villingaholtshreppi.
Þingboðsöxi verður látin
ganga milli staða í Flóa
Flói | Hrafnar gera sér venjulega
hreiður í klettum, giljum og úfnum
hraunum. Á þeim svæðum, þar sem
nóg er af varpstöðum, verpa
hrafnar yfirleitt jafndreift. En hvað
skal gera þegar þess háttar hreið-
urstæði er ekki að finna á stórum,
búsældarlegum svæðum? Hvar eiga
krummar sem vilja verpa í hinum
flötu lágsveitum Suðurlands: Flóan-
um, Þykkvabænum og Landeyj-
unum, að velja sér hreiðurstað? Þá
er ekki um annað að ræða en að
finna sér manngerða „kletta“.
Elsta dæmið um hrafnavarp á
mannvirki hér á landi er rúmlega
100 ára gamalt, en þá urpu hrafnar
á útihúsi í Landeyjum. Á síðustu
áratugum hafa sunnlenskir hrafnar
komist uppá lag með að nýta sér
mannvirki í auknum mæli. Hreiður
hafa fundist í eyðibýlum og göml-
um útihúsum, súrheysturnum,
kirkjum, brúarstöplum, vitum, raf-
línumöstrum og jafnvel í greni-
trjám.
Undanfarin ár hafa hrafnshjón
gert sig heimakomin á Stokkseyri
og orpið þar á húsum. Í þrjú skipti
hafa þau byggt sér hreiður undir
blásara á frystihúsi Hólmrastar.
Svo var einnig í vor, en sennilega
hefur einhver steypt undan
krumma og rænt eggjunum. Alla-
vega tóku hjónin sig til og byggðu
sér laup á mettíma um síðustu
helgi, ofan á lofttúðu eða blásara á
gafli barnaskólans á Stokkseyri.
Blásarinn blæs lofti úr heim-
ilisfræðieldhúsinu og er hann rétt
undir skólabjöllunni. En krumm-
arnir eru öllu vanir, því blásarinn á
Hólmrastarhúsinu gat verið í meira
lagi hávaðasamur. Það er kjörið
fyrir nemendurna að fylgjast með
krumma og háttum hans og verða
hreiðrinu og framgangi varpsins
gerð skil á vef skólans. En fleiri
krummar vilja verpa í Flóanum. Í
háspennumastri skammt austur af
Selfossi er annað par að byggja sér
hreiður.
Krummi er ekki sérlega vandur
að vali á byggingarefnum. Ryðg-
aður gaddavír, sprek, stór-
gripabein, baggabönd og alls kyns
annað drasl er aðalbyggingarefnið.
Laupurinn er síðan fóðraður með
sinu, ull og fjöðrum, þannig að und-
irlagið undir eggin er mjúkt.
Líflegt hjá
hröfnum
í Flóanum
Hátt uppi Krummi byggir í háspennumastri enda lítið um kletta í Flóanum.
Grunnur laupsins er gaddavír og stórgripabein en fínna efni í hreiðrinu.
Efnið sótt Krummi ber ryðgaðan vír í laupinn. Hann er ekki vandlátur.
Eftir Jóhann Óla Hilmarsson
Morgunblaðið/Jóhann Óli