Morgunblaðið - 31.05.2005, Blaðsíða 24

 HÓMÓPATINN
Jóna Ágústa Ragnheiðardóttir, hómópati íHeilsuhvoli, segir að hómópatísk meðferð sévalmöguleiki fyrir þær konur sem vilja upp-
lifa breytingaskeiðið sem eðlilegan hluta lífs síns.
Hún segir að konur nýti sér hómópatíuna í mjög
vaxandi mæli í þessu skyni.
„Hómópatía er heildræn einstaklingsmeðferð,
sem byrjar á ítarlegu viðtali, þar sem farið er yfir
heilsufarssögu viðkomandi og öll einkenni: hug-
læg, tilfinningaleg og líkamleg, í þeim tilgangi að
finna réttu remedíuna. Remedía er alþjóðlegt orð
yfir efnin, sem hómópatar nota í meðferðinni og
gefa til inntöku. Þær eru búnar til úr öllum mögu-
legum efnum úr jurta-, dýra- og steinaríkinu, en
efnin eru það mikið þynnt að réttara er að tala um
hvata en efni. Remedían hvetur líkama og sál til
jafnvægis. Breytingaskeiðinu fylgir bæði tilfinn-
ingalegt og líkamlegt uppgjör og miklu skiptir að
koma jafnvægi á tilfinningarnar og styrkja líkam-
ann, þ.á m. innkirtlakerfið, til að komast í gegnum
breytingarnar.
Engar tvær konur eins
Margar remedíur eiga við einkenni kvenna á
breytingaskeiðinu en þar sem engar tvær konur
upplifa það nákvæmlega eins eiga sömu remedíurn-
ar ekki við þær allar. Hómópatían lítur svo á að
mestar líkur séu á vandamálum þegar líkaminn er
að glíma við eðlilegar breytingar, en skortir
kraft til þess að keyra þær áfram. Þetta
getur átt jafnt við um bráða-
sjúkdóma svo sem kvef og flensu
og flóknari þætti eins og breyt-
ingaskeiðið,“ segir Jóna Ágústa.
„Hollt mataræði, jákvæð hugs-
Jóna Ágústa Ragnheiðardóttir segir konur á breyt-
ingaskeiði nýta sér hómópatíu í vaxandi mæli.
un, hreyfing og hvíld eru konum á breytingaskeið-
inu nauðsynleg. Það hefur því gríðarlega mikið að
segja um líðanina hvað við látum ofan í okkur. Í
náttúrunni má finna mat, sem inniheldur estrógen
og prógesteron, sem getur komið að gagni á meðan
líkaminn er að venjast minnkandi hormónamagni.
Með breytingaskeiðinu eru konur að sigla inn í
haust lífsins og ef þær ganga ekki í gegnum það
með sem eðlilegustum hætti hvernig eiga þær þá
að takast á við veturinn?“
Svitakóf,
svefntruflanir,
pirringur og
depurð
Öllum að óvörum og viðólíklegustu aðstæðurroðna þær upp, svitinnsprettur út úr líkamanum
og límist við fötin. Þær sofa ekki
lengur eins og englar á næturnar
heldur vill svefninn verða stopull
með hitakófum og svitaköstum af
og til. Þær finna líka til pirrings og
depurðar og skilja ekki neitt í
neinu.
Þetta eru meðal þeirra einkenna,
sem konur á svokölluðu breyt-
ingaskeiði geta fundið fyrir, en
breytingaskeiðið er sá tími í lífi
hverrar konu þegar starfsemi
eggjastokka fer hratt minnkandi og
styrkur kvenhormónanna estrógens
og prógesterons í blóði sömuleiðis.
Þetta tímabil stendur í flestum til-
fellum yfir í nokkur ár. Þegar lík-
amleg og andleg einkenni þessa
„óumflýjanlega“ skeiðs eru orðin
það mikil að konur telja sig ekki
njóta sjálfsagðra lífsgæða er kom-
inn tími til að gera eitthvað í mál-
unum. Skiptar skoðanir eru hins
vegar um úrræðin enda eru konur,
sem betur fer, misjafnar að upplagi
og það, sem kann að gagnast einni,
þarf ekki endilega að gagnast
þeirri næstu.
Talið er að tveir þriðju kvenna
fái einhver tíðahvarfaeinkenni og
hjá þriðjungi kvenna eru ein-
kennin það mikil að þau kalla
á meðferð. Blæðingatrufl-
anir eru algengasti fylgi-
kvilli tíðahvarfa og einnig eru
stoðkerfisverkir algengir.
Breytingaskeiðið byrjar oft með
óljósum óþægindum, sem versna
smám saman og dvína svo á ný
þegar kemur að lokum þess. Oft
getur reynst erfitt að tíma-
setja upphaf breyt-
ingaskeiðs og lok
þess þótt tíðahvörfin
sjálf séu yfirleitt
nokkuð ljós. Með-
alaldur kvenna við
tíðahvörf er um 52
ára aldur og má
segja að meðalaldur
kvenna á breyt-
ingaskeiði sé frá 45 til
52 ára. Þó eru dæmi um
að slokknað geti á
eggja- og hormónafram-
leiðslu kvenna um
tvítugt og dæmi eru í
hinn endann um að
konur á níræðisaldri
séu enn á hormónum
vegna óþæginda af
völdum breyt-
ingaskeiðsins.
Til að draga úr
óþægindum kvenna á
breytingaskeiði þótti
hér á árum áður
liggja beinast við að
dæla hormónum í
konur enda var almennt
talið að hormónar bættu
ekki aðeins líðan kvenna, held-
ur hefðu þeir í ofanálag jákvæð
áhrif á heilsu þeirra. En ný sann-
indi hafa verið að koma fram á
sjónarsviðið á undanförnum tveim-
ur til þremur árum eftir að birtar
voru niðurstöður úr tveimur viða-
miklum rannsóknum í Bandaríkj-
unum og Bretlandi. Þær staðfestu
að þrátt fyrir ýmsan ábata af
hormónagjöf svo sem bætta líðan
og minni hættu á beinþynningu,
beinbrotum og ristilkrabbameini
fylgdu hormónagjöfinni, ólíkt því
sem áður var talið, ýmsir gallar svo
sem aukin hætta á brjósta-
krabbameini, kransæðastíflu, heila-
blóðfalli og blóðtappa í lungum.
Breytt viðhorf til hormóna
„Viðhorf lækna til hormónagjafa
hafa í ljósi þessa verið að breytast
mjög mikið á síðustu tveimur til
þremur árum eftir að niðurstöður
rannsóknanna voru birtar,“ segja
hjónin og kvensjúkdómalæknarnir
Berglind Steffensen og Kristján
Oddsson.
„Áður fyrr héldu menn að já-
kvæð áhrif hormóna, til dæmis á
hjarta- og æðakerfið, væru mun
meiri en raunin reynist nú. Þvert á
móti bentu rannsóknirnar til auk-
innar áhættu við hormónainntöku.
Í reynd er orðið mjög erfitt að
vega og meta ávinning á móti
áhættu. Þegar við fáum konur á
breytingaskeiði í viðtal til okkar
upplýsum við þær um áhættu og
ávinning af hormónainntöku og lát-
um þær síðan sjálfar velja, en per-
sónulega teljum við að hormónagjöf
sé aðeins réttlætanleg þegar óþæg-
indin eru orðin það mikil að þau
eru farin að skerða lífsgæði kvenna
verulega og þær hafa ekki ætt-
arsögu um ákveðna sjúkdóma. Það
þarf þá að byrja með litla skammta
og endurmeta síðan ástandið ár-
lega. Mun fleiri konur fóru á horm-
óna en á þurftu að halda enda voru
læknar mjög örlátir á þá þar sem
þeir voru taldir hafa almennt góð
áhrif á heilsufar kvenna á breyt-
ingaskeiði. Það má í raun segja að
þessar niðurstöður hafi sett allt á
hvolf og hrætt konur. Margar
hverjar hentu hormónunum í ruslið
og ákváðu að þrauka með óþægind-
unum.“
Þau Kristján og Berglind segja
að hormónar séu nú aðeins réttlæt-
anlegir til að slá á mikla líkamlega
og andlega vanlíðan. Þeir séu ekki
lengur gefnir við beinþynningu,
 HEILSA|Hormónagjöf aðeins réttlætanleg þegar lífsgæðin eru orðin verulega skert
Á meðan sumar konur sigla án teljandi vandræða í
gegnum breytingaskeiðið leggst það mun þyngra á
aðrar konur. Jóhanna Ingvarsdóttir spurði kven-
sjúkdómalækna, grasalækni og hómópata út í holl
ráð til að lifa af þetta óumflýjanlega skeið, sem er
eðlilegur þáttur í ævi hverrar konu.
Morgunblaðið/Sverrir
Kvensjúkdómalæknarnir Berglind Steffensen og Kristján Oddsson segja að viðhorf lækna til hormónagjafar fyrir
konur á breytingaskeiði hafa breyst mikið á undanförnum tveimur til þremur árum.
24 ÞRIÐJUDAGUR 31. MAÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
Hvað virkar?
 Líkamsrækt, gönguferðir og slökun
er inni í daglegri rútínu fjölda
kvenna á breytingaskeiði og dregur
úr óþægindum hjá sumum.
 Kalk og D-vítamín eru talin nauð-
synleg konum á þessu skeiði.
 Fæðubótar- og náttúruvörur af
ýmsu tagi eru nú orðnar áberandi í
hillum verslana, en standa ekki allt-
af undir þeim loforðum, sem gefin
eru. Margar af þessum vörum eru
ætlaðar konum á breytingaskeiði
og innihalda jurtaefni með væga
kvenhormónaverkun og það sama
gildir um sojavörur. Þótt vörur
þessar kunni að gagnast ein-
hverjum konum hafa ekki verið
færðar sönnur á að vörurnar ótví-
rætt hjálpi konum eða séu skað-
lausar. Að sama skapi hefur heldur
ekki verið sýnt fram á gagnsemi
vara, sem innihalda E-vítamín, gin-
seng, dong quai eða vorrósarolíu.
Hómópatían á svar við einkennunum
Morgunblaðið/Árni Torfason